یادمان

دیده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران - خبرهای میراث فرهنگی و طبیعی از رسانه‌ها - 14 تیرماه 1392

چاپ

يادمان

زیر مجموعه: ديده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبيعی ایران

جمعه, 14 تیر 1392 20:00

آخرین به روز رسانی در جمعه, 14 تیر 1392 20:18

نمایش از جمعه, 14 تیر 1392 20:00

بازدید: 5337

درآمدی بر کبیسه و کبیسه‌گیری در گاهشماری خورشیدی - 1

اگر زمان گردش زمین به دور خورشید یا طول سال خورشیدی دقیقأ 365 روز تمام بود، در این صورت هیچ نیازی به کبیسه و کبیسه‌گیری در گاهشماری‌های خورشیدی نبود. ولی از آنجایی که طول سال خورشیدی یا مدت زمانی که زمین به دور خورشید می‌چرخد اندکی بیش‌تر از 365 روز است، به همین دلیل این کسری اضافی سال با گذشت چندین سال تشکیل یک روز کامل را می‌دهد، در نتیجه طول سال خورشیدی در چنین سالی به جای 365 روز و کسری از روز 366 روز می‌شود که به چنین سالی سال کبیسه می‌گویند. ازسوی دیگر طول سال خورشیدی (اعتدالی) مقداری است متغیر که سال به سال فرق می‌کند و برای به دست آوردن طول واقعی و دقیق هر سال نیاز به رصد هر ساله خورشید است. دنباله نوشتار

درآمدی بر کبیسه و کبیسه‌گیری در گاهشماری خورشیدی - 2

امکان بهره‌گیری از واژه‌های گویشی ایران برای معادل سازی واژه‌های فنی و مهندسی - مطالعه موردی واژه‌نامه گویش زرقانی

واژه سازی و معادل یابی در زبان فارسی، امروز دیگر پذیرفته شده و برای بقای زبان فارسی امری حیاتی است. برای این کار شیوه‌های گوناگون و گرایش‌های مختلفی وجود دارد. صرف نظر از این که معادل‌یابی به چه روشی صورت گیرد منابع ما محدود اما خوشبختانه زاینده است. برای استفاده بیشتر و بهتر ناگزیر به کندوکاو در این منابع و شناختن هر چه بیشتر آن‌ها هستیم. یکی از سرچشمه‌های واژه‌های فارسی همه گویش‌های محلی مردم ایران و دیگر سرزمین‌های فارسی زبان است. اگر واژه‌ها و ترکیبات موجود در همه گویش‌‌های ایرانی و لهجه‌های فارسی جمع آوری و تجزیه و تحلیل شود گنجینه‌ عظیمی از واژه‌های رشته‌های مختلف حرفه و فن برای استفاده‌ گروه‌های واژه گزینی فرهنگستان فراهم می‌آید، و این تحولی بزرگ خواهد بود. زیرا لهجه‌ها و گویش‌های محلی هر یک به تنهایی به مجموعه‌ای از واژه‌ها، ترکیبات و اصطلاحاتی دسترسی دارند که در فارسی معیار وجود ندارد. در این مقاله نگارنده به بررسی برخی از واژه‌های علمی و مهندسی موجود در لهجه فارسی مردم زرقان فارس می‌پردازد که می‌تواند معادل‌های مناسبی برای واژه‌های انگلیسی در علوم و مهندسی قرار گیرد. دنباله نوشتار

آبشار شمشير بريد كجاست؟

جاده‌ای به نام «ابریشم» هرگز وجود نداشته است - آسیای مرکزی یعنی چه!

پل خان، نوشدارویی در کار است؟

بند تاریخی مادآباد و نامهربانی‌های مردم

جشن تیرگان ، یادآور حماسهٔ آرش کمانگیر

رونمایی کتاب «سرو کهنسال (شرح یکصد سال تلاش دکتر منوچهر ستوده)»

ایرانیان ملی رای می‌دهند، نه قومی و محلی

ایران در آغاز دهه 90، انتخابات پرشور و بااهمیتی را پشت‌سر گذاشت. تحلیلگران خارجی و داخلی بر این باورند که نتیجه این انتخابات ایران را قدرتمندتر خواهد کرد و بر توان ملی خواهد افزود. در این بین به نظر می‌رسد، وقت آن رسیده است که پس از پایان قطعی رقابت‌ها سراغ نقد و بررسی رفتار سیاسی نخبگان کشور در قالب تبلیغات انتخاباتی برویم. هرچند اغلب، مقوله هویتی و همبستگی ملی به‌عنوان مسائل حاشیه انتخابات تلقی می‌شود، اما این مباحث تاثیرات بسزایی در بلندمدت در حافظه جمعی و ناخودآگاه جامعه دارد. حمید احمدی، استاد دانشگاه و یکی از نخستین پژوهشگران و مولفان مسئله هویت ملی در کشور است که در دو دهه گذشته کتاب‌ها و مقالات زیادی در این زمینه منتشر کرده است و افراد زیادی تحت‌تاثیر اندیشه‌های وی به مدافعه از ملیت و حاکمیت ملی روی آورده‌اند. دنباله نوشتار

گفتگو با دکتر حمید احمدی در بارۀ رفتارهای قومیت گرایانۀ برخی نامزدهای ریاست جمهوری

صدری افشار پاسخ می‌دهد - چرا مردم در مقابل واژه‎‌های فرهنگستان مقاومت می‎کنند؟

همیشه در مردم یک لختی فکری وجود دارد و هر چیز تازه‌ای در ابتدا اسباب تمسخر و تعجب آن‌ها می‌شود و این در همه زمینه‌ها چون سینما،‌ رادیو و تلویزیون وجود دارد و عجیب هم نیست. فرهنگستان اول هم وقتی واژه‌هایی چون شهربانی‌، شهرداری‌، دادگستری و دو زیستان را ایجاد کرد - که واژه‌های بسیار زیبایی هم هستند‌ - اسباب مسخره بسیاری شد. خودرو و ترابری هم که از سوی فرهنگستان دوم ایجاد شد، همین وضعیت را داشت تا این‌که این واژه‌ها جا افتادند و طبیعی و معمولی شدند. او در ادامه عنوان کرد: وقتی واژه‌های تازه‌ای ایجاد می‌شود، این مخالفت از سوی مردم نسبت به این واژه‌ها وجود دارد. از سوی دیگر فرهنگستان اکنون بیش‌تر واژه‌های علوم و فنون را معادل‌سازی می‌کند و چون این واژه‌ها تخصصی هستند، ممکن است برای مردم بیش‌تر عجیب به نظر برسد. این فرهنگ‌نویس با اشاره به شکافی که میان فرهنگستان و دیگر نهادهای دولتی وجود دارد، گفت: مخالفت مردم با این واژه‌ها با فرهنگ‌سازی از بین می‌رود. اما این خان خانی دستگاه‌های دولتی در کشور و این‌که کار همدیگر را قبول ندارند، از این فرهنگ‌سازی جلوگیری کرده است. اگر این واژه‌ها در رادیو و تلویزیون و مطبوعات و رسانه‌ها استفاده شده بود تا الآن جا افتاده بود. در زمان رضا شاه اول هم این مقاومت‌ها در برابر واژ‌ه‌ها وجود داشت، اما وقتی همه دستگاه‌های دولتی از ترس رضا شاه این واژه‌ها را استفاده می‌کردند، معادل‌ها جا افتاد. فرهنگستان هم تنها می‌تواند واژه‌سازی کند، اما آموزش و پرورش ما راه خودش را می‌رود و از این واژه‌ها در کتاب‌های درسی استفاده نمی‌کند. یا باید نهادهای دولتی با فرهنگستان همکاری کنند و یا فرهنگستان باید تعطیل شود. دنباله نوشتار