دکتر محمد مصدق

هفتاد سال تلاش برای آزادی

 

 برگرفته از روزنامه بهار
ابراهیم عبدالله زاده

«عمر من و شما و هرکس، چند صباحی دیر یا زود به پایان می رسد؛ ولی آنچه می ماند حیات و سرافرازی یک ملت مظلوم و ستمدیده است...» (آخرین پیام دکتر محمدمصدق به ملت ایران در دادگاه نظامی)
دکتر محمد مصدق (1345-1261ه. ش) نام بلندآوازه و پرافتخاری در تاریخ ایران است. این سیاستمدار خوشنام، در برهه حساسی از تاریخ معاصر میهن، درگیر نبردی سخت و نفسگیر با استعمار خارجی و استبداد داخلی شد. او با پایه ریزی و اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت، به سال ها چپاول و غارت این سرمایه ملی توسط انگلیسی ها پایان داد. اما در ادامه با تحریم اقتصادی توسط انگلیس مواجه شد و با طرح اقتصاد بدون نفت، سعی کرد به جای تکیه بر نفت برای تامین مایحتاج روزمره، بر تولیدات داخلی و گسترش صادرات تکیه کند و با اعتقاد و پایبندی کامل به آزادی احزاب و مطبوعات و تلاش برای استقرار آزادی و دموکراسی، ایجاد فضای باز سیاسی را در دستور کار دولت ملی اش قرار داد. مصدق با آنکه قصد براندازی دربار و سلطنت را نداشت، اما با اقداماتش دربار را در مقابل مردم منزوی و ماهیت آن را آشکار کرد. عاقبت نیز با کودتای آمریکایی-انگلیسی 28 مرداد 1332 که توسط دربار پهلوی و فواحش و لمپن ها نیز پشتیبانی می شد، دولت او سقوط کرد. او با تنی چند از یارانش دستگیر و در دادگاه نظامی به سه سال حبس محکوم شد. پس از آن نیز به احمدآباد تبعید شد و سرانجام در 14 اسفندماه 1345، در سن 84 سالگی و به دنبال ابتلا به بیماری سرطان فک و دهان درگذشت. مصدق وصیت کرده بود او را در کنار شهدای 30 تیر در ابن بابویه شهرری دفن کنند؛ ولی با مخالفت شاه چنین نشد و پس از کفن و دفن توسط یاران باوفایش و اقامه نماز بر پیکر او توسط زنده یاد دکتریدالله سحابی، در یکی از اتاق های خانه اش در احمدآباد به خاک سپرده شد. یادش گرامی باد.