ضرب المثل

امثال و حکم فارسی - شمس العماره را دید، خانة خودش را خراب کرد!

برگرفته از روزنامه اطلاعات

محمدرضا سهرابی‌نژاد

«شمس العماره را دید، خانة خودش را خراب کرد»! این مثل وقتی به‌کار می‌رود که انسان ساده دل و زیاده خواهی برای چیزی بهتر، آنچه را که دارد از دست بدهد.

شمس العماره (خورشید خانه‌ها) بخشی از کاخ عظیم و زیبای گلستان در خیابان ناصر خسرو و نزدیک بازار تهران است. این کاخ زیبا و مجلل را قاجار بنا کرده‌اند که در دوران خود محل تردد و زندگانی سلاطین و شاهزادگان قجر بوده است.

در آن روزگاران که همه خانه‌های تهران خشت و خاکی بود، این عمارت مثل خورشید می‌درخشید و هر رهگذر و بیننده‌ای را مجذوب وقار و زیبایی خود می‌کرد و تماشاگرِ این کاخ با عظمت آه می‌کشید که چرا از نعمت وجود چنین کاخی محروم است.

تا آن‌که مرد ساده‌ دلی با مشاهدة شمس‌العماره تصمیم می‌گیرد تا خانه‌اش را مثل آن بنا کند و شرط اول بنا کردن هم که تخریب است. پس خانة خود را خراب می‌کند؛ اما بعد هرچه می‌کوشد نمی‌تواند شمس العماره‌ای به جای آن بنا کند و خلاصه آن‌که زیاده خواهی و نادانی و بی‌ظرفیت بودن، خانه خرابش می‌کند و اطرافیان این مثل را برایش می‌سازند که: شمس العماره را دید، خانة خودش را خراب کرد!