نگاه روز

برده کیست؟ برده دار کیست؟

برگرفته از ماهنامه خواندنی شماره 90، سال چهاردهم، بهمن و اسفندماه 1394، ص 15

دو شماره پیش چکیده پژوهش همکارمان آقای محمد حیدری، با سرخط «افول آزادی و استقلال رسانه‌ها» را چاپ کردیم. مطلب کوتاه زیر، ابعاد گسترده این افول و مغز شویی جهانی را به وسیلهٔ معدودی سرمایه سالار، که رسانه‌ها  تحت سلطه‌ای  بی‌چون و چرای خود دارند، نشان می‌دهد:

ما بردگان غرب هستیم!

هانس ماگنوس ایزن برگر« Ensensberger  » (شاعر، نویسنده و متفکر معاصر آلمانی) می نویسد:

هرچه زمان بیشتر می‌گذرد روشن‌تر می‌شود که اسباب حکومت فقط سرمایه، کارخانه و اسلحه نیست، بلکه تسلط بر مغزهاست که مشخص می‌سازد برده کیست و برده‌دار کیست؟

امروز تعیین کننده و جهت دهنده به مباحثات اجتماعی دست اندرکاران رسانه‌ها هستند که کارشان پرداختن به امور اقتصادی و سیاسی نخبگان است. »

پاول زهته» (Paul Sethe) که محافظه کاری پرو پا قرص و از ناشران پایه‌گذار روزنامه آلمانی » فرانکفورتر آلگماینه» - ارگان سرمایه‌داری بزرگ آلمان - در سال 1965 نوشت: فقط 200 نفر ثروتمند هستند که از آزادی بیان برخوردارند و می‌توانند نظرات خود را منتشر سازند. از آن 200 نفر ثروتمندانی که آن روز ناشر روزنامه ها بودند، امروز تنها 5 یا 6 نفر باقیمانده اند که مجموعهٔ بازار مطبوعات و رسانه ها را بین خود تقسیم کرده اند.

به نظر کولین...  Colin Crouch جامعهشناس انگلیسی و استاد کرسی علوم سیاسی:

ما مدتهاست که به مرحلهٔ پس از دموکراسی « Postdemokratie» گام نهاده‌ایم. به‌این معنی که نمای انتخابات و مجلسها هنوز بر جا و کاراست ولی رسانه‌ها ذهنیت رای دهندگان را بسوی دلخواه سوق می‌دهند و سیاستمداران نیز روندهای سیاسی را در جهت خواسته‌ای از پیش تعیین شده توسط موسسات فعال در عرصه‌ی جهانی هدایت می‌کنند...

از این‌رو آن مصرف کنندگان رسانه‌ها که با نگاهی جویا و منتقد به رسانه می‌نگرند باید به رسانه‌های منتقد مراجعه کنند، خوانندگان خبرها و تفسیرها باید همواره این پرسش را در برابر خود داشته باشند که آنچه گفته می‌شود بسود کیست؟ این توصیه فقط برای یافتن بزهکار در تحقیقات جنائی مفید نیست؛ بلکه برای شناختن رسانه‌ها نیز مفید است. آن گزارشهایی را که با جدیت از همبستگی دفاع می‌کنند و خواستار انتقاد از قدرت هستند، هوادار یاری رسانی به افتادگان و در راه ماندگان هستند جدی تر بگیرند تا آنها که مُبلِغ مواضع سازمانهای امنیتی، ژنرالها، کنسرن‌ها، مواضع نخبگان و از ما بهتران هستند.

«حقیقت» تنها به معنی ارایه دقیق واقعیتها نیست، این که در کنار که ایستادهای نیز بخشی از حقیقت است.