گردشگری
موزه ایران باستان
- گردشگری
- نمایش از یکشنبه, 20 فروردين 1391 17:15
- بازدید: 4839
برگرفته از روزنامه اطلاعات
تأسیس موزه ایران باستان نقطه عطفی در تاریخ موزه‌داری ایران است. این موزه نخستین موزه علمی ایران به‌شمار می‌رود که خود مولود قانون جدید عتیقات در سال 1309 است.
«آندره گدار» معمار فرانسوی در 1312 با الهام از ایوان بلند ساسانی در تیسفون، ساخت بنایی با کاربری موزه را با درخواست دولت ایران شروع کرد و در 1316 ساخت آن به پایان رسید. ساختمان این موزه از نخستین بناهایی در ایران است که صرفاً برای موزه ساخته شد و تمامی موازین موزه‌های جدید در آن رعایت شد.
محل موزه به نحو سنجیده‌ای در نقطه‌ای از تهران که قابل دسترسی از تمامی نقاط باشد تعیین شد و امکان گسترش و ایجاد فضای سبز برای آن در نظر گرفته شد.
ساختمان اصلی در دو بخش نمایشگاهی و پژوهشی طراحی شد که بخش پژوهشی در قسمت شمالی ساختمان واقع است که دارای 4 طبقه و مجهز به مخزن‌های مناسب برای نگهداری اشیا است و اکنون دفاتر اداری و محل کار موزه‌داران را نیز شامل می‌شود.
این موزه از ابتدا به عنوان یک موزه تخصصی باستان‌شناسی طراحی شد و نحوه ارائه آثار آن بر مبنای تقدم تاریخی یا کرونولوژی است. طبقه همکف به آغاز تمدن در فلات ایران از دوران نوسنگی تا پایان سلسله ساسانی اختصاص داده شد.
گردش در تالار برخلاف جهت عقربه‌های ساعت با معرفی اماکن و محوطه‌های باستانی حفاری شده آغاز می‌شود. آثار مکشوف با دیدی کاملاً باستان‌شناختی و با رعایت تقدم تاریخی و علمی ارائه می‌شود. ضلع شرقی و شمالی تالار به دوران ایلامی و هخامنشی تعلق دارد. در این بخش قطعاتی از آثار معماری آن زمان مثل کاخ شوش و تخت جمشید همراه یافته‌های منقول در داخل ویترین‌ها، دورنمایی از فرهنگ ایران را نشان می‌دهد.
در ضلع غربی قطعات گچبری و موزاییک‌های ساسانی آثار تزئینی کوچکی را تشکیل داده که چشم‌انداز ایران عهد اشکانی و ساسانی است.
طبقه فوقانی در گذشته به تمدن ایران در دوره اسلامی اختصاص داده شده بود که اکنون اشیای آن به ساختمانی جدیدتر در مجاورت ساختمان اصلی منتقل شده اند. این بخش معرف تحولات اجتماعی و فرهنگی در ایران بر مبنای تعالیم اسلام و از طریق آثار هنری است. این بخش با ارائه قدیمی‌ترین نسخه‌های قرآن آغاز می‌شود. نسخه‌هایی به خط کوفی روی پوست آهو از سده 3 و 4 هجری و همچنین آثار به دست آمده از کاوش‌های شهرهای اسلامی چون ری و نیشابور که تحولات سده‌های نخستین اسلامی را نشان می‌دهد، دیده می‌شود.
قطعات نفیس معماری مثل کتیبه، محراب، منبرها، گچبری، آجرکاری و کاشی‌های زرین فام که از اماکن مقدس به موزه ایران باستان آورده شده به این بخش اعتبار و جلوه خاصی داده اند. بخش مربوط به دوره صفوی از غنای زیادی برخوردار است. گردش در موزه با تماشای آثاری برگزیده از قرن 12 و 13 ه ش به پایان می‌رسد.
