ایران‌بوم

صدایش یادآور کارتون‌های خاطره‌انگیز «پسر شجاع»، «ای کیو سان»،‌ «دهکده‌ی حیوانات»، «جیمبو»، «بلفی و لیلی بید»، «بارباپاپا» و ... است که دهه‌های 60 و 70 از تلویزیون پخش می‌شدند.

nike flex contact boys shoes gray - Nike Air Force 1 Shadow Cashmere/Pale Coral - Pure Violet CI0919 - 700 | Nike React Element 87

او تورج نصر است؛ پیشکسوت دوبله که صدایش را بیشتر در کارتون‌ها شنیده‌ایم و حالا پس از گذشت 40 الی 50 سال کار در دوبله، هنوز هم احساس کودکی دارد و نمی‌خواهد از دنیای کودکی‌اش جدا شود؛ این پیشکسوت عرصه‌ی دوبله در 66 سالگی هم علاقه‌ی شدیدی به کارهای کودکانه دارد.

خبرنگار سرویس تلویزیون ایسنا به سراغ گوینده‌ی شخصیت به یادماندنی شیپورچی در کارتون «پسر شجاع» رفت تا بداند این روزها چه می‌کند؟

تورج نصر که علاوه بر گویندگی دوبلاژ در رادیو و تلویزیون هم فعالیت دارد، به قول خودش عمرش را از 18 سالگی پای دوبله گذاشته است؛ با این حال هنوز این پیشکسوت عرصه‌‌ی دوبله بیمه‌ی اختیاری در کارش دارد و خیلی گله‌مند است از اینکه چرا به پیشکسوتانی مثل او بها نمی‌دهند؟!

به گفته‌ی خودش هنوز هم زمانی که به پزشک مراجعه می‌کند همه تعجب می‌کنند از اینکه این هنرمند پیشکسوت دارای بیمه اختیاری است و حتی باورشان نمی‌شود.

گذشته از این‌ها وقتی از او خواستیم تا خاطره‌هایش را از «شیپورچی» پسر شجاع تعریف کند، گفت: خاطره‌ که زیاد دارم، زمانی که در اتاق دوبله رُل می‌خواندیم و تپق می‌زدیم، کلی می‌خندیدیم. اتفاقات جالب و خنده‌داری در اتاق دوبله می‌افتاد که تعریف کردنی نیست؛ چرا که سراسرش برایم خاطره بود یکی دو تا نیست که تعریف کنم.

تورج نصر در این گفت‌وگو با اشاره‌ی کوتاهی به دوران ورودش به عرصه‌ی گویندگی گفت: پیش از اینکه به دوبله بیایم درگیر تئاتر بودم ولی از سن 18 سالگی وارد دوبله شدم، چرا که علاقه زیادی به دوبله کارتون‌ها و انیمیشن‌های کودکانه داشتم به همین خاطر پیگیر شدم، در حال حاضر هم همچنان ادامه می‌دهم.

وی افزود: کار کودک را خیلی دوست دارم به دلیل اینکه همه چیز در عالم کودکان واقعیت است، به دور از هرگونه دروغ و فریبکاری؛ یکی دیگر از دلایل علاقه‌ام به دوبله کارتون‌های کودکانه این است که مرا به دوران کودکی می‌برند به همین خاطر از این موضوع لذت می‌برم.

او در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه طی این سال‌های فعالیت که بیشتر هم در کار گویندگی برای کارتون‌های کودکانه بوده، خاطره‌ی جالبی به یاد ندارید؟ خاطرنشان کرد: خاطرات ما دوبلورها زیاد است چرا که در حین کار اتفاق جالب بسیاری برایمان می‌افتد که در درون حرفه خودمان است و در واقع با آن‌ها زندگی می‌کنیم. خاطراتم به گونه‌ای نیستند که بخواهم در یک جمله تعریف کنم؛ چرا که لحظه لحظه کار ما و سراسر زندگی مان پر از خاطره است.

*** دوبله پول‌ساز نیست

نصر در ادامه با اشاره به سختی‌های کار گویندگی خاطرنشان کرد: کار دوبله خیلی مشکل است و هر کسی نمی‌تواند در آن موفق باشد؛ چرا که اول عشق و علاقه می‌خواهد در غیر این صورت به هیچ عنوان نمی‌توان به یک گوینده خوب و حرفه‌یی تبدیل شد؛ دوبله پول‌ ساز نیست و افرادی هم که وارد این عرصه می شوند باید عاشق آن باشند.

همچنین او با تاکید بر اینکه در حال حاضر به دوبله بهای آن چنانی نمی‌دهند، یادآور شد: متاسفانه دوبله هنری است که مظلوم واقع شده است. وضعیت دوبله ایران در گذشته نسبت به حال بهتر بود به طوری که می‌توان گفت سال‌های 40 تا 50 دوران طلایی دوبله محسوب می‌شد و بهترین فیلم‌ها در آن سال‌ها خریداری و پخش می‌شدند و به بهترین شکل ممکن دوبله می‌شدند. همچنین مدیر دوبلاژان خیلی خوبی وارد این عرصه می‌شدند و انتخاب گویندگان خوب کار اول محسوب می‌شد و همه گویندگان به جا انتخاب می‌شدند، همچنین دستمزدهای گویندگان در گذشته بهتر بود و از لحاظ مالی بهای بیشتری به آن‌ها داده می‌شد.

*** دوبله افت کرده است

وی اضافه کرد: کار ما نسبت به سال‌های گذشته افت پیدا کرده است و علت این اتفاق هم به خاطر نبود فیلم‌های خوب، تجربه‌های بالا و دستمزدهای کم گویندگان است؛ البته منظورم از دستمزد پایین این نیست که دوبلورها به خاطر حقوق پایین، کم کاری می‌کنند، نه اصلا این طور نیست بلکه آنچه وجود دارد این است که گویندگان دلگرمی آن چنانی در کار خود ندارند.

این پیشکسوت دوبله در ادامه صحبت‌های خود با ایسنا، ضعف اصلی دوبله حال حاضر ایران را عواملی همچون سانسورهای زیاد،‌ مترجم‌های بد و فشردگی کارها دانست و گفت: این سه عامل نام برده شده کیفیت حال حاضر دوبله را پایین آورده‌اند، زمانی که مترجمان خوبی وارد کار شوند، سانسورهای کمتری در فیلم و سریال‌ها اعمال شود و مدیر دوبلاژان خوبی برای فیلم‌ها انتخاب شوند و همچنین به جای اینکه دوبله فیلم و سریال‌های در دو ماه آخر سال به شکل فشرده و همراه با عجله و شتاب صورت بگیرد اگر در طول سال تقسیم شوند، قطعا کیفیت دوبله بالا خواهد رفت.

نصر در پاسخ به این پرسش ایسنا که ورود نیروهای جدید به عرصه دوبله را چطور می‌بینید؟ خاطرنشان کرد: متاسفانه نیروهای جدید به درستی انتخاب و وارد نمی‌شوند، درست است که اوایل کار عشق و علاقه دارند اما پس از گذشت مدت کوتاهی نسبت به این حرفه دلزده و سرد می‌شوند چرا که تازه متوجه می‌شوند از طریق دوبله نمی‌توانند تامین شوند و دستمزدها آن قدر پایین است که انگیزه‌ی کاری‌شان را از دست می‌دهند.

او توضیح داد: آنچه که دوبله را می‌تواند بالا ببرد، تشویق کردن و بها دادن به نیروهای جوان است و باید از لحاظ مادی آن‌ها را حفظ کرد تا در این عرصه ماندگار شوند و انگیزه کاری‌شان را از دست ندهند.

*** هنوز بیمه‌مان تکمیل نیست

همچنین وی با گله‌مندی از وضعیتی که در دوبله دارد، عنوان کرد: من و تمام قدیمی‌های دوبله هنوز بیمه اختیاری داریم و پس از گذشت این همه سال بیمه ما تکمیل نیست؛ این در حالی است که نباید اینگونه باشد و حداقل باید به قدیمی‌ترها و افراد پیشکسوت بیشتر بها داده شود و هر از گاهی چیزی به عنوان تقدیر، پاداش و ... به گویندگان قدیمی تعلق بگیرد تا زندگی‌شان تامین شود؛ البته سال‌هاست که قول چنین کارها و برنامه‌هایی را داده‌اند اما همچنان وضعیت ما تغییر نکرده و هیچ رسیدگی نشده است به گونه‌ای که هنوز هم زمانی که به دکتر می‌روم تعجب می‌کنند از اینکه چرا بیمه نیستم.

این هنرمند پیشکسوت با اشاره به خرید فیلم و سریال‌های خارجی در طول سال برای پخش از شبکه‌های تلویزیونی یادآور شد: در حال حاضر سریال‌های خارجی به نسبت فیلم‌های سینمایی کمتر وارد و خریداری می‌شوند، اطلاعی از دلیل این کار ندارم شاید مسؤولان ترجیح می‌دهند بیشتر سریال‌های ایرانی را روی آنتن ببرند، به نظر من در کنار تماشای سریال‌های ایرانی مخاطبان به تماشای سریال‌های خارجی هم علاقه دارند به ویژه فیلم‌ها و سریال‌های کمدی و پلیسی که برایشان جذاب است.

*** جوانان ندانسته وارد دوبله نشوند

وی در پاسخ به اینکه پیام شما به عنوان پیشکسوت دوبله به جوانان چیست؟ به خبرنگار ایسنا گفت: در دوبله باید عاشق باشند تا بتوانند موفق شوند و باید تمام زندگی‌شان را صرف دوبله کنند، پیام من به جوانان این است که ندانسته وارد کار نشوند و با فکر وارد شوند در غیر این صورت عمرشان را هدر می‌دهند.

نصر در ادامه با اشاره مجدد به فشردگی‌های کار دوبله یادآور شد: پیش از این هم گفتم که فشردگی در دوبله کیفیت کارها را پایین می آورد. من می‌توانم بگویم شاید در هفته دو الی سه روز بیکار هستم ولی نزدیک به سال نو که می‌شود کارها آنقدر فشرده است که از صبح تا پاسی از شب در اتاق دوبله مشغول گویندگی بودیم، به عقیده من با شتاب و عجله هیچ وقت کارها خوب از آب در نمی‌آید و حتما باید سر فرصت به آن‌ها پرداخت تا خوب باشند.

*** 70 درصد کارهای تلویزیون با دوبله است

وی در پاسخ به اینکه فکر می‌کنید اگر جشنواره‌ای جداگانه برای دوبله برگزار شود، تاثیری بر کیفیت کارها داشته باشد؟ گفت: چند سالی است که جشنواره‌های مختلف برگزار می‌شوند ولی ما حضور نداریم در حالی که 70 درصد کارهای تلویزیون با دوبله است، اگر در طول سال یک جشنواره فقط برای گویندگان برگزار کنند و در آن از پیشکسوتان تجلیل شود تا بدانند هنوز هم زنده‌اند، هنوز هم به یادشان هستند و دوستشان دارند همین کافی است و به آن‌ها دلگرمی می‌دهد، نه اینکه پیشکسوتان سال‌ها خانه‌نشین شوند و حتی اسمی از آن‌ها نبرند.

تورج نصر در پایان صحبت های خود با ایسنا با تاکید بر اینکه مسؤولان باید بهای بیشتری به دوبله بدهند خاطرنشان کرد: جوانانی که وارد عرصه دوبله می شوند ممکن است بعدها دوبله،‌ حرفه‌‌ی آن‌ها شود، بنابراین نباید احساس کمبود کنند و مطمئن باشند که تامین می‌شوند؛ نه اینکه بعد از مدتی این کار را رها کرده و دوبله کم کم از بین برود. در حال حاضر 30 درصد کار ما افت پیدا کرده است که باید با ورود گویندگان خوب جبران شود،‌ آن‌ها باید در کنار پیشکسوتان کار یاد بگیرند و سرخود شروع به رل‌خوانی نکنند، در دوبله زمانی که پله پله بالا بروی می‌توانی گوینده موفقی شوی. عشق و علاقه در کار ما مهم است، همین و بس.

به گزارش ایسنا، تورج نصر که از سن 18 سالگی به طور جدی وارد عرصه دوبله شده است، بیشتر در کارتون‌ها و انیمیشن‌های کودکانه گویندگی کرده است. وی علاوه بر کار گویندگی در تئاتر و بازیگری در رادیو و تلویزیون هم نیز فعالیت دارد و گاهی . قدیمی‌ترین کارهای او در عرصه دوبله گویندگی در کارتون‌های پسر شجاع(شیپورچی) ای کیوسان( )، بچه‌های سرزمین آلپ، جیمبو(مسئول برج مراقبت) گربه سگ(گربه) دهکده حیوانات(روباه پدر). شاخص ترین کارهای او در تلویزیون سریال «آقای شربانی» «کاراگاه علوی» است، وی در یک سریال جدید تلویزیونی با عنوان«شب مهتاب» ایفای نقش کرده که هنوز پخش نشده است. همچنین او در تله فیلمی با عنوان«خان عمو» برای پخش از شبکه نمایش خانگی ایفای نقش کرده است که بزودی آماده می شود، نصر به تازگی در یک فیلم سینمایی با عنوان«صداست کا می ماند» بازی کرده که قرار است یک ماه دیگر اکران شود، به گفته خودش این فیلم درباره دوبله و انیمیشن است.

گفت‌وگو از خبرنگار سرویس تلویزیون و رادیو ایسنا: فرزانه سبزعلی