رمقي براي زاگرس نمانده است

فشار سهمگین معیشت بر رویشگاه‌ها
برگرفته از همشهری آنلاین - اسدالله افلاکی:
رویشگاه‌های زاگرسی با 6میلیون هکتار وسعت یکی از منابع عمده تولید آب کشور محسوب می‌شوند.

سالانه 150میلیارد مترمکعب آب در این منطقه تولید می‌شود؛ این یکی از ده‌ها ارزش رویشگاه‌های زاگرسی است. با وجود این، هراز گاهی این زیست‌بوم‌ها مورد هجمه قرار می‌گیرد؛گاه عبور لوله از این مناطق باعث قلع‌و‌قمع 14هزار اصله بلوط کهنسال می‌شود، گاه خطوط انتقال برق زخمی بر این رویشگاه‌ها وارد می‌کند و اکنون پدیده خشکیدگی، نفس بلوط‌ها را به شماره انداخته است. این عوامل گرچه سهم عمده‌ای در تخریب‌ها دارند اما مهم‌ترین عامل تهدید‌کننده این رویشگاه‌ها، شیوه زندگی هزاران خانواری است که نسل‌اندرنسل در حاشیه این رویشگاه‌ها روزگار گذرانده‌اند و از دیرباز تا کنون معیشت‌شان متکی به جنگل بوده و همچنان به همین شیوه روزگار می‌گذرانند.

براین اساس، چنانچه عزمی برای صیانت از رویشگاه‌های زاگرسی وجود داشته باشد باید معیشت جایگزین در اولویت قرار گیرد. خوب است مسئولان قدمی رنجه کنند و با حاشیه‌نشینان این رویشگاه‌ها دیداری داشته باشند. آنها می‌گویند: «وقتی کاری وجود ندارد ما ناگزیریم در زیر اشکوب جنگل( اراضی پایین‌دست منتهی به جنگل) کشت کنیم، دام‌هایمان را برای چرا به جنگل ببریم و سوخت‌مان را از جنگل تأمین کنیم». اگر جایگزینی برای شیوه سنتی تأمین معاش در حاشیه رویشگاه‌های زاگرسی وجود داشته باشد جنگل‌نشینان به جای تعرض به عرصه‌های طبیعی و جنگلی به حافظان این رویشگاه‌ها تبدیل می‌شوند. معیشت جایگزین، راه نجات رویشگاه‌های زاگرسی است.

چطور می‌توان رویشگاه‌های زاگرسی را نجات داد؟ دکتر هادی کیادلیری، عضو هیأت علمی و رئیس انجمن علمی جنگلبانی ایران در واکنش به این پرسش می‌گوید: «وقتی با پدیده خشکیدگی بلوط‌ها مواجه شدیم همه فشارها روی متخصصان متمرکز شد و خواسته شد برای این پدیده چاره‌ای بیندیشند. اما بررسی درختان مبتلا به خشکیدگی نشان می‌دهد حتی اگر این پدیده هم دامنگیر درختان نمی‌شد ظرف 10سال آینده این درختان به‌دلیل کهنسالی خودبه‌خود خشک و نابود می‌شدند زیرا سن آنها بالا رفته و آن قدر آسیب دیده‌اند که عملا نمی‌توان برای آنها کاری انجام داد.»

معضلات اصلی فراموش شده

کیادلیری معتقد است که پدیده خشکیدگی سایر معضلات زاگرس را تحت‌الشعاع قرار داده است؛ «در حالی که همه توجه‌ها روی پدیده خشکیدگی متمرکز شده، بهتر است از مسئولان پرسیده شود چرا نهالی در عرصه [رویشگاه‌های زاگرسی] وجود ندارد؟ چرا هنوز در زیراشکوب جنگل شخم‌زده می‌شود؟ چرا وضعیت اقتصادی مردم حاشیه‌نشین و بومیان منطقه تا این اندازه توسعه‌نیافته است که برای امرار معاش هنوز متکی به عرصه‌های جنگلی هستند. بلایی که اکنون دامنگیر رویشگاه‌های جنگلی است توسعه‌نیافتگی و به عبارتی توسعه بی‌قاعده و خارج از ضوابط است، درصورتی که توسعه مبتنی بر ضوابط و استانداردهای تعریف شده همسو با مصالح منابع طبیعی و در راستای صیانت از این منابع است.»

این استاد دانشگاه با بحرانی وصف کردن وضعیت رویشگاه‌های زاگرسی، تصریح می‌کند: متخصصان هر کاری انجام بدهند حتی اگر تمام آفات را از بین ببرند نمی‌توانند درخت 400ساله را به 20ساله تبدیل کنند یا درختانی را که از درون پوسیده‌اند درمان کنند. مشکل اینجاست که در همه این عرصه‌ها یک نهال 50ساله نداریم. این نشان می‌دهد وضعیت نابسامان رویشگاه‌های زاگرسی نتیجه پروسه دراز‌مدتی است که به این اکوسیستم فشار آورده و تا در این زمینه اقدامی نشود بهبودی حاصل نخواهد شد. براین اساس ضروری است دولت و مسئولان برای کشاورزان این مناطق برنامه‌ریزی کنند به‌طوری که فشار ناشی از کشاورزی زیراشکوب بر عرصه‌های جنگلی کاسته شود یا با برنامه‌ریزی فشار دام در این مناطق را کاهش دهند. از همه این موارد مهم‌تر اینکه دولت باید برای معیشت جایگزین جوامع بومی و حاشیه‌نشین رویشگاه‌های جنگلی برنامه‌ریزی کند. تا زمانی که برای ‌این مسائل و معضلات چاره‌ای اندیشیده نشود هیچ راهکار دیگری برای حفاظت از جنگل‌ها نمی‌تواند مؤثر باشد.»

آتش‌سوزی‌ها شدت می‌یابد

رئیس انجمن علمی جنگلبانی ایران گرچه بر ضرورت راه‌اندازی پایگاه‌های مقابله با حریق در عرصه‌های طبیعی تأکید می‌کند اما معتقد است تنها راه‌اندازی این پایگاه‌ها کارساز نیست، نکات ظریف‌تری هم در کار است. او می‌گوید: «از این پس ما شاهد آتش‌سوزی‌های بیشتری در رویشگاه‌های زاگرسی خواهیم بود زیرا هوا گرم شده و به‌دلیل این گرما فصل رویش طولانی شده است؛ یعنی اگر قبلا گیاهان و درختان در فروردین سبز می‌شدند الان در اسفندماه سبز می‌شوند. از سوی دیگر، فصل خزان دیرتر آغاز می‌شود. این تغییرات گرچه در نگاه اول مطلوب به‌نظر می‌رسند اما از آنجایی که استرس گرما وجود دارد و از بارندگی هم خبری نیست درختان تحت استرس خشکی قرارمی‌گیرند و زمینه هجوم حشرات ثانویه از جمله چوب‌خواران فراهم می‌شود زیرا نور و گرما افزایش یافته، انرژی زمین آزاد می‌شود و تجزیه مواد آلی سرعت می‌گیرد اما درختان به‌دلیل استرس خشکی نمی‌توانند از انرژی آزادشده استفاده کنند، در عوض گیاهان هرز و گونه‌های علفی از این انرژی‌ها استفاده می‌کنند و در نتیجه حجم این گونه‌ها در بهار به‌شدت افزایش می‌یابد.

وقتی حجم و تراکم این گیاهان بالا می‌رود در تابستان با وقوع یک خشکی، مستعد آتش‌سوزی می‌شوند. براین اساس، از این پس بر شمار آتش‌سوزی‌ها افزوده و سطوح گسترده‌تری از عرصه‌های جنگلی طعمه حریق خواهد شد.» طغیان آفات، هشدار دیگر رئیس انجمن علمی جنگلبانی ایران بود؛ «علاوه بر‌آتش‌سوزی، ما شاهد طغیان برخی آفات و نیز طغیان ملخ‌ها خواهیم بود؛ ضمن آنکه کوددهی هم به درختان تحت استرس خشکی صدمه می‌زند؛ اینها مواردی است که باید برای آنها چاره‌ای اندیشیده شود.»

زاگرس در حال نابودی است

درختان 15متري زاگرس 3متر كوتاه‌تر شدند

برگرفته از همشهری آنلاین - محمد باریکانی:
سالانه یک‌هزار هکتار از جنگل‌های زاگرسی استان چهارمحال و بختیاری به بهانه تأمین سوخت فسیلی از میان می‌رود.

مشاهده طبیعت آهکی جنگل‌های زاگرسی و کشیده‌‌شدن زمین‌های کشاورزی زیر درختان جنگلی علاوه بر آنچه متخصصان در حوزه محیط‌زیست زاگرس می‌گویند، نگرانی‌های از میان رفتن جنگل‌های زاگرسی کشور را دوچندان می‌کند.

خشکسالی، فرسایش خاک، کاهش‌سفره‌های آب زیرزمینی و تخریب‌های انســـانی انجام شده در جنگل‌های زاگرس، همگی
دست به دست هم داده‌اند تا بلوط‌های بی‌دفاع زاگرس را قتل‌عام کنند.

کارشناسان محیط‌زیست اعلام می‌کنند، ساکنان مناطقی از جنگل‌های زاگرسی کشور که پیش‌تر با حفر چاه به عمق 6متر به آب دسترسی داشتند، اکنون ناچار به حفر چاه تا عمق 60 متر برای دستیابی به آب شده‌اند. این گفته به معنای آن است که برنامه جامعی برای انتقال و ذخیره آب‌های سطحی به سفره‌های آب‌ زیرزمینی در این استان مشابه دیگر مناطق ایران وجود ندارد. گزارش‌ها از کاهش 2متری سفره‌های آب زیرزمینی در سال خبر می‌دهند.

این نکته را هومان خاکپور، دیده‌بان محیط‌زیست زاگرس در حالی‌که از حاشیه رود ارمند به‌عنوان یکی از سرشاخه‌های اصلی رود کارون در استان چهارمحال‌و‌بختیاری اسم می‌برد به پوشش ضعیف جنگل‌های بلوطی زاگرس اشاره می‌کند، به خبرنگاران می‌گوید.
به گفته او، تخریب پوشش‌های گیاهی و جنگلی موجب حرکت دادن آب شده و وقتی برنامه‌ای برای نفوذ و ذخیره‌کردن آب‌های سطحی به سفره‌های آب زیرزمینی نداشتیم، آب‌ را پشت سدها ذخیره کردیم که آن‌هم تبخیر شد.

فرسایش شدید خاک

از دست دادن خاک کشاورزی به‌دلیل شسته شدن آن به هنگام هدایت آب‌های سطحی به پشت سدها نیز از آن دسته خساراتی است که طبیعت آهکی جنگل‌های زاگرسی را با خطر مواجه کرده است.

برنامه‌های توسعه، وزارت جهاد کشاورزی را ملزم به ایجاد کانال در وسعت 15 میلیون هکتار پشت سدها کرده است که به گفته کارشناسان، در تمام این سال‌ها تنها 15 درصد از پروژه احداث کانال‌های آبیاری محقق شده است. برخی کارشناسان بر این موضوع تأکید دارند که احداث کانال‌ها برای آبیاری 15میلیون هکتار از زمین‌های پشت سدها نیم قرن زمان می‌برد؛ در حالی‌که تا 50 سال آینده به‌دلیل رسوب خاک‌های شسته شده در پشت سدها هیچ سدی در کشور وجود نخواهد داشت.

هومان خاکپور می‌گوید: در برخی مناطق زاگرسی چهارمحال و بختیاری به‌دلیل آنکه جنس زمین از نوع آهکی و حساس است، فرسایش بالاست تا جایی‌که در سال 25تن خاک در هر هکتار زمین در این مناطق شسته شده و پشت سدها تلنبار می‌شود. گفته‌های خاکپور در حالی است که به‌دلیل بافت ویژه زمین‌شناسی در ایران و داشتن آبرفت‌های دانه‌درشت، برخی اقدامات توجیه علمی ندارد.

کارشناسان مصری به پدر علم آبخوانداری کشور گفته‌اند که اگر آبرفت‌های درشت‌دانه در مصر جاری بود آنها هیچ نیازی به احداث سدها نداشتند و تمام تلاش خود را صرف ذخیره‌سازی آب‌های سطحی در سفره‌های آب زیرزمینی می‌کردند.

بیشترین سدها در استان چهارمحال و بختیاری در حوزه‌های جنگلی زاگرس ایجاد شده‌اند و همین موضوع نگرانی از تخریب جنگل‌های زاگرسی را بیشتر می‌کند. گفته می‌شود احداث سد خرسان 3 که اکنون عملیات اجرایی آن در منطقه لردگان استان چهارمحال‌و‌بختیاری در حال انجام است، علاوه بر آنکه 2روستای موجود در مسیر احداث آن را به‌طور کامل به زیر آب می‌برد، موجب غرق‌شدن آبشار آتشگاه به‌عنوان یکی از جاذبه‌های طبیعی زیبا در منطقه چهارمحال و بختیاری خواهد شد. این آبشار در میان دره‌ای به ارتفاع 2 متر جاری است که پس از رسیدن به 2روستای آتشگاه و طلاییه، زیر سد مدفون خواهد شد.

معیشت از زاگرس

دیده‌بان محیط‌زیست زاگرس می‌گوید: از آنجا که استان چهارمحال‌وبختیاری مانند دیگر استان‌های زاگرس سهم صنعتی لازم را نبرده و توسعه نیافته است، سهم وابستگی معیشتی مردم به طبیعت بسیار بالاست و به جرات می‌توان گفت که معیشت بیشتر از 60 درصد مردم در استان چهارمحال‌وبختیاری وابسته به طبیعت و جنگل‌های زاگرسی است و توان تولیدی بالای جنگل‌های استان نیز موجب تخریب بیشتر این پوشش گیاهی شده است.

تخریب جنگل‌ها با هدف ایجاد زمین‌های زراعی از دیگر مواردی است که در جنگل‌های زاگرسی منطقه چهارمحال و بختیاری مشاهده می‌شود. آنطور که هومان خاکپور، کارشناس و دیده‌بان محیط‌زیست زاگرس می‌گوید، ایجاد زمین‌های زراعی در اراضی پایین‌دستی منتهی به جنگل‌ها یکی از عوامل تخریب جنگل‌های زاگرسی است.خاکپور اگرچه سهم جامعه محلی زاگرس را در تخریب جنگل‌ها بالا می‌داند ولی تأکید می‌کند که مردم محلی واقعا ناچار به تأمین زندگی خود از محل جنگل‌های بلوطی زاگرس هستند، چون آنقدر فشار زندگی روی آنها زیاد است که نه‌تنها قادر به فکر کردن به زندگی پایدار برای نسل‌های پس از خود نیستند بلکه برای آنها تخریب جنگل‌ها و زراعت در زمین‌های پایین‌دستی جنگل نیز به‌رغم آنکه از توجیه اقتصادی مناسبی نیز برخوردار نیست، اهمیت ندارد.

به گفته او، آنها برای آنکه چیزی برای خوردن داشته باشند ناچار به شخم زدن زیر اشکوب (اراضی پایین‌دستی) جنگل‌ها هستند که این اقدام تجدید حیات طبیعی جنگل‌ها را با مشکل جدی مواجه کرده است.

ناتوانی بلوط‌ها

زراعت در زمین‌های پایین‌دستی منتهی به جنگل‌های زاگرسی بلوط منجر به ناتوانی درختان جنگلی در رشد بیشتر و همچنین به ثمر رسیدن دانه‌های گیاهی می‌شود. این موضوع را می‌توان از مشاهده جنگل‌های چندپایه‌ای بلوط در مسیر لردگان در استان چهارمحال‌وبختیاری مشاهده کرد.

ضعیف‌شدن خاک به‌دلیل استفاده از بسترهای جنگلی از آن‌رو موجب رویش درخت‌های چندپایه می‌شود که خاک سست شده قادر به تولید درخت‌های بلوط تک‌پایه نیست. دیده‌بان محیط‌زیست زاگرس کاهش درختان تک‌پایه بلوط و افزایش درخت‌های چند‌پایه را نشانه تخریب جنگل‌های زاگرسی می‌داند. خاکپور می‌گوید: نتوانستیم تجدید حیات جنگل را تضمین کنیم.

زاگرس‌نشینان عمدتا از مردمان کوچ نشینی بوده‌اند که به‌تدریج برخی از آنها یکجانشین شده‌اند. مردمان کوچ نشین بختیاری به داشتن دام‌های فراوان شهره بودند و طبیعی است که در کوه‌های خشن چهارمحال و بختیاری بزها بیشترین جمعیت دام را به‌خود اختصاص بدهند؛ جمعیتی که به‌دلیل توانایی در گذر از دیواره‌های کوهستانی به گفته کارشناسان محیط‌زیست، آفت جدی جنگل‌های زاگرسی بلوط شده‌اند.

بزها بلوط‌ها را می‌جوند

دامداری، حرفه تکمیلی ساکنان زاگرس است و آنطور که خاکپور می‌گوید، ساکنان این مناطق به‌دلیل نداشتن کشاورزی مقرون به صرفه به‌علت طبیعت منطقه، دامداری را حرفه تکمیلی خود کرده‌اند. دام‌ها مهم‌ترین علت تخریب جنگل‌های زاگرسی هستند. ظرفیت دامی استان چهارمحال و بختیاری 3هزار واحد دامداری است که به گفته دیده‌بان محیط‌زیست زاگرس، دولت پروانه بهره‌برداری از 17دامداری را صادر کرده با این تفاوت که به آنها گفته است می‌توانند تنها 40واحد دام پرورش بدهند. این موضوع نه‌تنها در بهره‌برداری دامی استان مورد توجه قرار نمی‌گیرد بلکه حتی برخی ساکنان محلی زاگرس تعداد بیشتری دام در اختیار دارند که پیامد آن در کاستن از پوشش جنگلی زاگرس است.

سوخت به‌عنوان مهم‌ترین عامل مخرب محیط‌زیست زاگرس نیز شناخته شده است. چوب مرغوب جنگل‌های بلوط سوخت 90درصد از ساکنان مناطق جنگلی را تشکیل می‌دهد. این موضوع را به راحتی می‌توان از چوب‌های انبار شده در کنار خانه روستاییان زاگرس مشاهده کرد.

براساس استانداردهای جهانی، هر درخت بلوط 200میلیون تومان کارکرد زیست‌محیطی دارد. این در حالی است که هومان خاکپور می‌گوید: کار جنگل‌های زاگرس کشور از مرحله هشدار هم گذشته است. دیده‌بان محیط‌زیست زاگرس به تحقیق صورت گرفته درخصوص ارتفاع جنگل‌های زاگرسی اشاره می‌کند و با ارائه آمار تکان دهنده از وضعیت این جنگل‌ها، می‌گوید: به‌دلیل وضعیت بحرانی زاگرس، ارتفاع درختان جنگلی زاگرس از 15متر به 12متر رسیده و همین کافی است تا بدانیم حال زاگرس چگونه است؟

آتش در بلوطستان

رويشگاه‌هاي زاگرسي پلدختر، 3روز طعمه حريق بود

برگرفته از همشهری آنلاین-گروه شهری:

آتش سوزی جنگل‌ها و مراتع شهرستان پلدختر که از صبح روز چهارشنبه آغاز شده بود، به گفته مسئولان محلی عصر روز گذشته اطفا شد.

علیرضا احمدوند سرپرست منابع طبیعی استان لرستان که این آتش‌سوزی را بی‌سابقه‌ترین آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع استان دانست در این رابطه اظهار داشت: با حضور بالگرد امداد در منطقه موفق شدیم که بخشی از آتش سوزی جنگل‌های شمال پلدختر در مله کوه را تا حدودی مهار کنیم. وی با اشاره به اعزام 200 نفر از نیروهای هلال احمر به منطقه، تصریح کرد: این تعداد نیرو به همراه نیروهای منابع طبیعی و ستاد حوادث بین 2منطقه شمال و جنوب پلدختر تقسیم شده‌اند تا روند عملیات اطفای حریق در هر دو منطقه پیگیری شود.

احمدوند با اشاره به هلی‌برد نیروها به همراه تجهیزات به منطقه آتش‌سوزی در جنوب پلدختر، ابراز امیدواری کرد که آتش سوزی جنگل‌های جنوب پلدختر نیز به‌طور کامل مهار شود. احمدوند با تاکید بر اینکه هنوز برآورد دقیقی از میزان خسارات صورت نگرفته است، عنوان کرد: تاکنون 500 هکتار از مراتع و جنگل‌های بلوط شهرستان پلدختر در این آتش‌سوزی از بین رفته‌اند.به گزارش همشهری، این آتش‌سوزی 10 روز پس از آن رخ داد که مسئولان امر چهارم مرداد و در مراسم افتتاح پایگاه ویژه اطفای حریق جنگل‌ها و مراتع در استان کرمانشاه که با حضور خبرنگاران حوزه محیط‌زیست برگزار شد، اعلام کردند آمادگی مقابله با انواع آتش‌سوزی‌های جنگل‌ها را دارند.

اخباررسیده از آن حکایت دارد که بالگرد اعزامی از کرمانشاه یک بالگرد نفربر بوده، در این عملیات اقدام به هلی برد نیروها به محل کوه‌های صعب العبور پلدختر کرده و تیم‌های امدادی نیز برای رسیدن به محل آتش باید چند کیلومتری به همراه دبه‌ها و بطری‌های آب پیاده روی می‌کردند. همچنین یک کارشناس محیط‌زیست در این رابطه در گفت‌وگو با مهر گفت: ما همواره هزاران میلیارد تومان در احداث پروژه‌هایی که خودشان در نهایت عامل از بین رفتن جنگل‌های زاگرس می‌شوند، خرج می‌کنیم اما برای حفاظت از داشته‌های خدادادی این سرزمین که همانا جنگل‌های خدمت رسان هستند و بیش از 50 درصد از منابع آبی ایران را تامین می‌کنند، ریالی خرج نمی‌کنیم!

محسن تیزهوش ادامه داد: جای بسی تعجب است که استان لرستان با داشتن چنین عرصه عظیمی از جنگل و مرتع در مواقع اضطراری و حساس با دستان خالی یا بطری‌ها و دبه‌های آب به جنگ آتش رفته باشد. مراد سپهوند ، دبیر تشکل حامیان محیط‌زیست لرستان نیز در این رابطه در گفت‌وگو با مهر از روند رو به رشد آتش سوزی در جنگل‌های استان به‌شدت انتقاد کرد و گفت: درحالی‌که عمده جنگل‌های لرستان در مناطق صعب العبور قرار دارند هنوز این استان مجهز به بالگرد امداد نیست و ما هر ساله شاهد از دست رفتن بخشی از جنگل‌های استان هستیم. استان لرستان دارای یک میلیون و 200 هزار هکتار جنگل و 810 هزار هکتار مرتع است و یکی از غنی‌ترین استان‌ها به لحاظ وجود جنگل‌ها و مراتع در زاگرس محسوب می‌شود.

منابع طبیعی را بیش از این تضعیف نکنید

برگرفته از همشهری آنلاین- اسد افلاکی:
ابتدا: سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور مدت‌هاست دستخوش عزل و نصب‌های خارج از عرف است؛ به‌طوری که اغلب نیروهای کارآزموده و مجرب این سازمان یا به دور از پست‌های کلیدی با دلمردگی مشغول فعالیت‌اند یا از چرخه مدیریت خارج شده‌اند.

shock drop air force 1 full uv reactive | 811006 - Jordan XXX Black Cat - nike air max griffey 360 low - 010

ناقوس مرگ آبشار آتشگاه لردگان هم به صدا درآمد

اين بار منطقه توريستی و گردشگری آتشگاه لردگان از استان چهارمحال و بختياری به مسلخ سد سازی می‌رود تا با احداث سد خرسان 3 بعد از خرسان1و2 و کارون 4 و  5 لردگان مفتخر به سرزمین سدهای وزارت نیرو شود.

adidas heliopolis hotel in dubai , adidas concord ankle fur sneakers boys running Release Date Info , MysneakersShops | Air Jordan Release Dates 2021 + 2022 Updated , IetpShops , nike new arrival for men japan today live full

آشنایی با روز جهانی آب

22 مارس برابر با 2 فروردین، از سوی سازمان ملل متحد به عنوان روز جهانی آب نام‌گذاری شده است.

991 - CN9671 - Blauw - Nike Air Max 1 By You Custom herenschoen - nike air max lays blue cheese commercial actor | Footwear NIKE - nike air zoom super bad ii white gold 41mm - Sneakers - DialadogwashShops - W Air Max 2090 CT190 700 Barely Volt/Black/Atomic Pink - Low shoes , Women's shoes