چهارشنبه, 18ام ارديبهشت

شما اینجا هستید: رویه نخست ایران پژوهی ایران پژوهی

ایران پژوهی

باید مسیر را کارساز کرد

در این گفت‏وگو به پاره‏اى از ویژگى‏هاى ایرانیان اشاره شده و تأکید شده است که ایرانى براى ادامه حیات خویش باید با حفظ هویت ایرانى خویش، آن را کارساز کند و این کارساز کردن از طریق افکندن طرحى نو در اندیشه امکان‏پذیر است؛ یعنى باید در نحوه تفکر مردم تغییرات پایه‏اى ایجاد کرد.

همه عالم تن است و ایران دل / نیست گوینده زین قیاس خجل

از کهن‌ترین اسنادی که به دست‌مان رسیده؛ از نامه تنسر که مربوط به آغاز پادشاهی ساسانی است تا اواسط دوره قاجار، در غالب متون و اشعاری که به نوعی پای ایران به میان آمده است، قدما ایران را دارای موقعیتی ویژه و به تعبیری در زمره معتدل‌ترین اقالیم و « دل عالم » شمرده‌اند.

چگونه می‌توان ایرانی بود؟ چگونه می‌توان ایرانی نبود؟ - دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن

به هر حال چه دور و چه نزدیک، برای سنجش عیار ایرانی بودن دو شاخص اصلی را می‌توان در نظر گرفت: یکی شناخت، و دیگری احساس همدردی با مردم. منظور از شناخت آگاهی نسبی نسبت به فرهنگ و تاریخ کشور است. علاقه، فرع بر اُنس و شناخت ایجاد می‌شود. ایران با آن تاریخ دراز و فرهنگ انبوهش، اگر او را نشناسیم، تعلّق خاطر ما به او در سطحْ جریان می‌یابد. فرهنگ، یاد و خاطره است، تارهای نامرئی‌ای است که ما را به سرزمین می‌بندد. فرهنگ را به معنای کلّی و وسیع می‌گیریم که عام و خاص را در بر می‌گیرد، هر یک به سبک خودش. اما منظور از همدردی با مردم آن است که قدری از خود به در آییم، پهناورتر بیندیشیم، سرنوشت خود را با سرنوشت دیگران پیوسته بدانیم.

از غرب ایران چه میدانیم؟ - کوششی در بازخوانی تاریخ مناطق غربی ایران

غرب به زبان ایرانی و در ماتیکان‌های ایرانی خُوَرْوَران است که معنای تحت اللفظی جایی که خور(خورشید) می‌رود. در برابرش خُوَراسان(خراسان) است، جایی که خور می‌آساید. (می‌آید) . غربِ ایران به دلایل دانشی که دانشمندان بزرگی در آن پرورش یافته اند، (شهرزوری، دینوری، جزری، آمِدی،...)، به دلایل نظامی که سرداران بزرگی در آن پرورش یافتند، (صلاح الدین ایوبی، فرماندهان دوره صفویه،...)، به دلایل تاریخی و جغرافیایی (که همیشۀ تاریخ بخشی از جغرافیای ایران و مردمانش مردمان ایرانی و تاریخش تاریخ ایران است) و به دلایل سیاسی برای ما ایرانیان دارای اهمیت است.

ایران، تصوری ذهنی نیست - ایران و ایرانشهر در گفت‌وگو با سید صادق سجادی

 

دکتر سجادی معتقد است که مفهوم و مصداق ایران یک تصور ذهنی نیست و اندیشه ملی ایرانی یعنی جهان‌بینی ایرانی، سابقه چند هزار ساله دارد. این مورخ برجسته در گفت‌وگوی حاضر به پیشینه ایران و دلالت‌های آن اشاره و تاکید می‌کند که مفهوم ایران، جعل پهلوی اول نیست و بسیار ریشه دارتر و با سابقه‌تر از این حرف‌هاست.

 

چکیده‌ی نتیجه‌ی «ویل دورانت» از مطالعه و نگارش تاریخ تمدن بشری

وی در پایان کار وصیت می‌کند عبارتی را پشت مجموعه بنویسند که گویا چکیده‌ی پند وی از مطالعه تاریخ تمدن بشری است و این عبارت چیزی نیست جز توصیه و تاکید بر ناسیونالیسم در تمامی ابعاد اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و گویا به مثابه‌ی یک موضع گیری آشکار است علیه ایدئولوژی‌های جهان وطن عصر جنگ سرد که مصائب ناگفتنی برای بشر به بار آوردند: «تمدن هم اشتراک مساعی است و هم رقابت، بنابراین چه بهتر که هر ملتی دارای فرهنگ، دولت، اقتصاد، لباس و آوازهای مخصوص خود باشد ... »

در همین زمینه