جمعه, 13ام ارديبهشت

شما اینجا هستید: رویه نخست ایران پژوهی جستار

جستار

مبداء گاهشماری و اهمیت آن

دراین مقال در نظر دارم با نگاهی گذرا به گاهشمار و پیشینه و هدف آن با تعریف مختصری از تقویم، به گونه‌های مشهور گاهشمارهای رایج و پیشینه تاریخی آن‌ها اشاره و با توجه به اسناد و مدارک موجود به مبداء و تاریخچه یزدگردی و چگونگی تطبیق با دیگر تقویم‌ها از جمله تقویم هجری شمسی، هجری قمری و گاهشمارمیلادی، با در نظر گرفتن گاهشمار معروف جلالی ملکی؛ بپردازم.

اندیشه‌های ایرانی

شاید در معنا و مفهوم اندیشه ایرانشهری دخل و تصرف کرده باشیم، آنچه اندیشه ایرانشهری می‌نامیم هویتی است بومی و ملی و شیوه اندیشیدنی که ویژه مردمان میانه جهان است که در این جغرافیا رقم خورده است و فیلسوفی ایرانشهری کسی است که نه یونانی است و نه چینی و نه هندی،... . اندیشه ایرانشهری مشمول یک اندیشه یا مکتب فلسفی خاص نیست بلکه با گذار بر تاریخ این کشور ردپای مکاتب گوناگون فلسفی را می‌توانیم پیگیری کنیم. مجموعه جریاناتی که در بستر فرهنگ ایرانی به انجام رسیده است.

اران قفقاز در صدد بلع آذربایجان

قریب یک قرن است‌ که‌ دشمنان‌ ایران به مـنظور جـداسـاختن آذربایجان از ایران‌ می‌کوشند. نخست در اواخر حکومت عثمانی زمینهء این کار‌ با تبلیغات شدید پان‌تورکیست ها – با تکیه بر تـرکی‌زبان بودن آذربایجان – فراهم شد و سپس این‌ میراث شوم‌ به جمهوری نوبنیاد‌ ترکیه‌ منتقل گردید و چـنان‌که می‌دانیم ترکان ترکیه نـیز تـاکنون از این‌ امر غافل نبوده‌اند. کمی بعد از کوشش عثمانیان، دولت اتحاد جماهیر شوروی به‌عنوان‌ علمدار این مبارزه وارد میدان شد، و در نتیجه مرکز فعالیت از‌ استانبول، به مسکو- باکو منتقل گردید. فعالیت رفقای شوروی در این مورد آن‌چنان شدید بود که چیزی نمانده بـود به دست پیشه‌وری، آذربایجان نیز به صورت یکی از اقمار شوروی در اروپای شرقی درآید. ولی در این‌ مورد‌ تیر آنان به سنگ خورد. در پنجاه سال اخیر این‌گونه فعالیت ها در دو قطب‌ استانبول، باکو – مسکو همچنان به صورت آرام ادامه داشته است بـا ایـن تفاوت که در چند سال اخیر پس از فروپاشی‌ اتحاد‌ جماهیر شوروی و استقلال نسبی جمهوری های آن کشور، از جمله‌ «جمهوری آذربایجان شوروی سابق»، مرکز مبارزه به جای باکو – مسکو، ظاهرا به باکو- آمریکا منتقل گردیده است و البته به دست همان کمونیست هایی کـه در اتـحاد‌ جماهیر شوروی‌ سابق‌ دارای مقام های بلند بودند و برای تجزیهء آذربایجان می‌کوشیدند.

چگونگی تشکیل باران در متون باستانی

«خشکسالی و آبادانی» این دو واژه آشناترین واژه‌ها برایِ مردمان میانه جهان(ایرانیان) می باشد. ایرانیان از دوران‌هایِ بسیار دور این وضعیت‌ها را شناخته؛ به شیوه‌هایی گوناگون از یکی بهره‌برداری و با دیگری به مبارزه پرداخته است. ساخت کاریز(قنات)، سدسازی، آب انبار و... نمونه‌های کاربرد خرد و دانش در زندگی مردم و مبارزه با خشکسالی بوده است. داستان سختی‌ها و کوشش‌های مردمان ایرانی را این بزرگان در سنگ نوشته‌ها و کتاب‌هاشان برای ما به یادگار گذاشته‌اند پس بهتر آنکه این‌بار با دیدی دیگر به این متن ها بنگریم.

تحول تاریخ سازی در جمهوری آذربایجان

تاریخ نگاری در میان کشورهای تازه استقلال یافته، سهم به سزایی در شکل دادن به هویت ملی انسان هایی دارد که اندک زمانیست زیستن در قالب یک ساختار سیاسی جدید را تجربه می کنند. در این مقاله با استفاده از متون کهن و همچنین پژوهش های نوین، تاریخ نگاری در یکی از کشورهای تازه استقلال یافته ی پیرامون ایران یعنی جمهوری آذربایجان را بررسی کرده ایم، و در نهایت به این نتیجه رسیدیم که به سبب نداشتن پشتوانه تاریخی دیرینه در مقایسه با کشورهای همجوار و همچنین سابقه ی اندک تاسیس حکومت، مورخان این کشور به تحریف تاریخ و یا در حقیقت به «تاریخ سازی» دست زدند و هویت ملی مردمان خود را بر اساس اغراض سیاسی کوتاه مدت تعریف کردند.

حدیث مدعیان و خیال همکاران (نقد آراء پورپیرار)

او صراحتا ابراز می‌داشت که آدم بی‌سواد است و مدعی بود مورخان حتی از پاسخ‌گویی به یک آدم بی‌سواد هم عاجز هستند! غافل از اینکه هر علم را لوازمی است و هرگز میان عالم و جاهل گفتگویی در نمی‌گیرد که به نتیجه روشنی منتهی شود.

یک ملت، یک زبان

زبان یکى از جنبه‌هاى فرهنگ یک ملت است، ادبیات، دین، فلسفه، هنر، و تاریخ مشترک بخش دیگرى از آن است. ایرانیانى که زبان مادرى‌شان فارسى نیست در همه موارد فوق با فارسى زبانها فرهنگ مشترک دارند و این تفاوت زبانى نمى تواند عامل جدایى و یا افتراق باشد. زیرا این وجوه اشتراک آنها را سخت به هم پیوند داده است.

اقتصاد ایران و دوی 4 در صد متر

یکی از دلایل این امر جابجایی صنایع از کشورهای پیش‌رفته به کشورهای کم درآمد با دستمزدهای پایین‌تر است. به ویژه، کشورهای یاد شده برای تولید انبود دارای مزیت های زیادی هستند.

آموزش کلاسیک، آموزش امروزین

امروزه، بزرگ‌تر‌ین دغدغه‌ی کشورهای زنده، ارتقای سطح آموزش شهروندان است، به طوری که بتوانند در جهان آینده، جایگاه شایسته‌ای داشته باشند. اینک، بر خلاف گذشته، این امر مسلم و مسأله‌ی شناخته شده‌ای است که بزرگ‌ترین و اصلی ترین بخش مولد هر ملت، بخش آموزش است. عدم موفقیت در امر آموزش ملی، یعنی «باخت» در صحنه‌ی جهانی.

جغرافیای تاریخی - به یاد روانشاد دکتر منوچهر ستوده

روانشاد دکتر ستوده از معدود دانایان به امور جغرافیای تاریخی ایران بودند. به پاس کوشش های ایشان در بزرگداشت این بخش از فرهنگ ایران، مختصری برای آشنایی درباره «جغرافیای تاریخی شهرهای ایران» و اهمیت آن نزد مردمان میانه جهان (ایرانیان) بیان می کنیم.

در همین زمینه