سیوند
در مناظره‌ي راديويي سیوند چه گذشت؟!
- سیوند
- نمایش از شنبه, 21 فروردين 1389 12:43
- بازدید: 3021
دکتر سید مهدی موسوی (معاون پژوهشی پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی) و دکتر حسن فاضلی نشلی (رئیس پژوهشکده‌ی باستان‌شناسی) در جبهه‌ی موافقین آبگیری! قرار داشتند و دکتر محمدعلی دادخواه (عضو کانون مدافعان حقوق بشر) و نگارنده در مقام مخالفین آبگیری سد سیوند رودرروی یکدیگر قرار گرفته بودند. شاید این خود یکی از عجایب زادبوم ما باشد که چگونه نمایندگان نهادی که قرار است پاسدار هویت تاریخی و فرهنگی کشور باشند، اینک در خاکریز مقابل نشسته‌اند؟!
البته قرار بود در این نشست، نمایند‌گانی از وزارت نیرو هم حضور داشته باشند که پیغام فرستاده بودند: ما در جلسه هستیم و وقت شرکت نداریم!! موضوعی که مجری جوان و خوش ذوق برنامه نیز چندین بار تکرار کرد!
در مجموع به نظر می‌رسد عمده‌ترین استدلال آقایان میراث فرهنگی، گرداگرد این دریافت می‌چرخید که دیگر چیزی برای مطالعه باقی‌نمانده و سازمان باید به مشکلات تأمین آب مردم و توسعه‌ی کشور هم بیاندیشد. از طرفی مکان‌های تاریخی بسیار مهم‌تری در ایران وجود دارد که باید به آنها هم پرداخت و بیش از این نباید در سیوند درنگ کرد! همچنین ایشان معتقد بودند که ریشه‌ی برخورد با سازمان متبوع‌شان دلایلی سیاسی دارد!
رأس ساعت 15:30 دوشنبه (30 بهمن ماه 85)، استودیو قدیمی رادیو ایران در جام جم مهمان دو مدافع و دو مخالف آبگیری سد سیوند بود تا در برنامه‌ی زیر ذره‌بین، دلایل خویش را برای این موافقت و مخالفت ابراز دارند.
همان طور که ملاحظه می‌کنید، این نوع نگاه به مسأله، آن هم مسأله‌ای با این ابعاد ملّی و بین‌المللی حقیقتاً نیاز به پاسخ کوبنده و استدلال آتشینی ندارد! به نحوی که در نهایت ایشان نیز پذیرفتند که آبگیری سیوند یک فاجعه‌ی ملّی است که البته در بروز آن دولت‌های 12 سال گذشته نیز سهیم بوده‌اند.
نکته‌ی درخور تأمل دیگر آن که از بین شنوندگانی که با برنامه تماس گرفته و نظرات‌شان پخش شد، فقط یک نفر به نظر می‌رسید که نگران تأخیر در آبگیری سد و کمبود آب برای اراضی کشاورزی است؛ نگرانی‌ای که از یک رویکرد دیرینه‌ی غلط در استان سرچشمه می‌گیرد! رویکردی که به صورت سنتی به مردمان فارس‌نشین دیار پاسارگاد و حافظ دیکته می‌کند: «تنها راه ماندگاری جمعیت، تکیه بر کشاورزی است!» حال آن که به گمان اغلب کارشناسان مستقل، تکیه و اصرار بیش از حد بر افزایش وابستگی معیشتی به سرزمین، رویکردی کاملاً نابخردانه و در تضاد با ملاحظات بنیانی و پذیرفته‌شده‌ی زیست‌پایدار است.
از طرفی برای جبران کم‌آبی در منطقه و استحصال بهینه‌ی آب، با توجه به وجود بیش از 90 هزار هکتار اراضی آبرفتی درشت‌دانه در حوضه‌ی آبخیز بالادست سیوند، به راحتی و با صرف کمترین هزینه‌ی ممکن این امکان فراهم است تا آب را به درون سدهای زیرزمینی طبیعی منطقه هدایت کرده که هم نرخ هدررفت آن کمتر خواهد بود، هم به تقویت پایدار کمی و کیفی آب کاریز‌ها، چشمه‌ها و چاه‌های آب منطقه کمک خواهد کرد و هزینه‌ای به مراتب کمتر را بر منطقه و کشور تحمیل می‌کند.
سخن یکی دیگر از شنوندگان نیز، بسیار معقول و پسندیده بود؛ پنداری که این پرسش اساسی را مطرح می‌کرد: آیا به فرض آن که سد سیوند در مقیاس خرد، برای توسعه‌ی منطقه کارکردهای مثبت به ارمغان آورد، این مجوز را به کلان‌نگران برنامه‌ریز کشور می‌دهد که یک مصلحت و ارزش ملی و فرامنطقه‌ای را فدای یک مصلحت منطقه‌ای کنیم؟!
سخن دکتر دادخواه نیز بسیار معقولانه بود: ایشان در پاسخ به این نگرانی که برای احداث سد تاکنون بیش از هشتاد میلیارد تومان هزینه شده است، گفتند: وقتی ما حاضریم برای حفظ فقط عنوان «خلیج فارس» میلیاردها دلار هزینه کنیم، چگونه می‌شود که به این راحتی از حفظ ابنیه‌ای که نماد تاریخ ایران و ایرانی تلقی می‌شود، بگذریم؛ آن هم به دلیل هشتاد میلیارد تومان؟! این رقم در برابر عشق به وطن هیچ ارزشی ندارد و من به شما قول می‌دهم که بسیاری از هموطنان من حاضر به تأمین و پرداخت آن برای حفظ تنگه‌ی بلاغی و آرامگاه کوروش بزرگ هستند.
نکته‌ی جالب دیگر، دیدگاه کارکنان جام جم و به ویژه برخی از بروبچه‌های بخش خبری 20:30 بود که اغلب آنها در ملاقات با ما ابراز امیدواری می‌کردند که پروژه آبگیری سیوند هیچگاه تحقق نیابد.
به هر حال، جا دارد از اقدام شایسته‌ی رادیو در پژواک شایسته‌ی این موضوع در سطح جامعه و آن هم به صورت یک برنامه‌ی زنده‌ی 90 دقیقه‌ای تشکر کرده و امیدوار به تداوم چنین حرکت‌هایی بود. تماس‌های تلفنی پرشمار شنوندگان در این برنامه نیز مؤید همین واقعیت است.
تنها نکته‌ی مبهم، قطع صحبت‌های آقای کوروش نیکنام، نماینده‌ی جامعه‌ی زرتشتیان در مجلس شورای اسلامی بود که دلیلش را متوجه نشدم!
همچنین سزاوار است تا درود و احترام عمیق خود را به آقای دکتر محمدعلی دادخواه اعلام دارم که سمبل واقعی یک ایرانی عاشق و علاقه‌مند به وطن و میراث‌های ملّی آن است.
به امید خشک ماندن همیشگی دریاچه‌ی سد سیوند
پیوست:
- کویرشناسان سوراخ نبودن لایه‌ی ازن در فضای بالای کویر لوت را از مهمترین قابلیت‌های این دشت بزرگ ایران می‌دانند و عقیده دارند اشعه‌ی آفتاب در کویر لوت نه تنها خطرناک نیست، بلکه خاصیت درمانی نیز دارد. گفتنی آن که ماسه‌درمانی و آفتاب‌درمانی از قابلیت‌های مهم کویر لوت محسوب می‌شود؛ قابلیت‌های مهمی که البته به نظر می‌رسد امروز نیازمند معرفی جدی‌تری به گردشگران سراسر جهان است.
- من آنچه را در توان داشته‌ام، انجام داده‌ام!
- استرالیا به عنوان نخستین کشور جهان در تلاش برای بهبود محیط زیست، استفاده از لامپ‌های معمولی را ممنوع می‌کند تا مصرف کارمایه و تولید گازهای خانگی مهار شود!
- ادغام منابع طبیعی در جهاد کشاورزی ، غیر کارشناسی است!
- وقتی آدم ها با طبیعت دشمن می شوند! سجاد اشقلی فراهانی
- شهروندان تهرانی سالانه ۷/۲ میلیون تن سم می‌خورند!
- آقای شهردار ؛ چشم خدا را ول کن! - محمد مطلق
- یک خبر خوش! تعرض به بیستون را یادتان هست؟ حالا این خبر را بخوانید: براساس قانون مجازات اسلامی، شرکت مخابرات کرمانشاه به دلیل تخریب بخشی از پل تاریخی خسرو قطعاً مجازات خواهد شد. امیدوارم هر چه زودتر بخوانیم که مجازات شد و خسارت را نیز پرداخت کرد ... بلکه وزارت نیرو هم عبرت بگیرد!
- خواب زمستانی گون را از دست ندهید!
