یادمان
فرسایش و نابودی در کمین قدیمی ترین سند سنگی مشروطیت
- يادمان
- زیر مجموعه: ديده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبيعی ایران
- چهارشنبه, 19 شهریور 1393 09:29
- آخرین به روز رسانی در چهارشنبه, 19 شهریور 1393 09:29
- نمایش از چهارشنبه, 19 شهریور 1393 09:29
- بازدید: 2976
برگرفته ازخبرگزاری ایرنا
«سنگ نوشته پیرغار» قدیمی ترین سند سنگی دوران مشروطیت در کانون گردشگری پیرغار شهرستان فارسان چهارمحال وبختیاری در معرض فرسایش است و نیاز به اقدامات حفاظتی دارد.
سنگ نوشته «پیرغار» تنها سند سنگی به جای مانده از دوران مشروطیت شامل شرح فعالیت مجاهدان و فاتحان تهران در مبارزه با استبداد محمدعلی شاه است.
این سند ماندگار بر تخته سنگی در کوهپایه ای در رشته کوه زاگرس نوشته شده و در آن شرح فعالیت های مجاهدان و مشروطه خواهان چهارمحال و بختیاری در مبارزه با استبداد دیده می شود.
مجموعه سنگ نوشته پیرغار شامل چهار قطعه بر روی سنگ سیلیسی به خط نستعلیق گاه آمیخته با شکسته، نگارش شده و بیانگر عدالت خواهی مردم چهارمحال وبختیاری و اعاده مشروطه دوم و متعلق به بیش از یکصد سال پیش است.
سنگ نوشته مشروطیت، علاوه بر شرح وقایع فتح اصفهان و تهران و همرامی مجاهدان چهارمحال وبختیاری با نهضت مشروطه خواه روحانیت اصفهان به رهبری آیت الله نورالله اصفهانی، بیانگر جریان های فکری سیاسی و اجتماعی حاکم برجنوب ایران است.
کتیبه های این سنگ نوشته در چهار قسمت جداگانه بر سینه صخره های سلیسی و به ترتیب حدوث زمان وقایع از راست به چپ حجاری شده است.
کتیبه سوم تقریبا در حد فاصل و زیر دو کتیبه ابتدایی قرار گرفته که خود شامل دو بخش مجزا است.
کانون گردشگری پیرغار، محلی که این سنگ نوشته در آن قرار دارد نیز از مهم ترین جاذبه های گردشگری چهارمحال وبختیاری محسوب می شود، در بهار و تابستان پذیرای خیل عظیم گردشگران ورودی به استان است.
سنگ نوشته تفرجگاه پیرغار از توابع شهرستان فارسان شامل یک غار تاریخی با چشمه سارهای زلال در فاصله 40 کیلومتری شهرکرد مرکز چهارمحال و بختیاری واقع شده است.
اما این سنگ نوشته، این روزها حال و روز خوبی ندارد، رطوبت به سطح سنگ نوشته پیرغار آسیب وارد کرده و بخشی از نوشته های آن را از بین برده است.
اگر چه اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری برای جلوگیری از تخریب این سنگ نوشته اقدام به ایجاد حفاظ فلزی در اطراف آن کرده است، سطح سنگ نوشته در معرض فرسایش قرار دارد و برای حفاظت از آن باید اقدام حفاظتی مناسب صورت گیرد.
یکی از گردشگران و بازدید کنندگان از کانون گردشگری پیرغار گفت: برای حفاظت از این سنگ نوشته تاریخی که میراث کشوری است، اقدام قابل قبولی انجام نشده است.
مونا صالحی با بیان اینکه برای حفاظت از میراث ملی، مسئولان کشورها اقدامات مناسبی انجام می دهند تا این میراث شناسنامه هویت مردم شود و به آیندگان تحویل شود، افزود: تابلویی نیز برای معرفی این سنگ نوشته نصب نشده است و بازدید کنندگان نمی دانند از چه جاذبه تاریخی دیدن می کنند.
وی ادامه داد:اگر به دنبال جذب گردشگر هستیم و می خواهیم از توانمندی های فرهنگی و تاریخی برای رونق گردشگری استفاده کنیم، ابتدا باید زیرساخت آن فراهم شود.
یک کارشناس ارشد برنامه ریزی توریسم و مدرس دانشگاه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: باید با نصب حفاظ های شیشه ای بر روی سنگ نوشته پیرغار و دیگر سندهای سنگی از تخریب و فرسایش آن ها جلوگیری کرد.
علیرضا نظری اسفنگره حفاظت از میراث فرهنگی نظیر سندهای تاریخی سنگی را حفاظت از هویت ملی دانست و افزود:لازم است در نگهداری میراث های فرهنگی خطی و سنگ نوشته ها بیش از پیش کوشید.
یک کارشناس مرمت و حفظ آثار تاریخی نیز در گفت وگو با ایرنا، زدودن آثار تاریخی از مواد شیمیایی و گلسنگ ها، استحکام بخشی سطوح سنگ ها با رزین های مناسب، ایجاد پوشش مناسب برای جلوگیری از نفوذ آب و گرد وغبار، ایجاد کانال هواکش پشت یا زیر آثار و از بین بردن و جلوگیری از رشد درختچه ها و گیاهان هرز و تمیز کردن شکاف ها و پر کردن آن را از راهکارهای حفاظت از بناهای تاریخی بیان کرد.
محمد ناصری نسب افزود:به منظور جلوگیری از نفوذ آب در آثار سنگی در معرض هوای آزاد، می توان از پوشش های مناسب برای جلوگیری از این آسیب ها بنا به موقعیت مکانی آن استفاده کرد.
وی ادامه داد:در بناهای باستانی، نقش برجسته ها و دیگر نقش هایی که بر روی سنگ ها، دیواره های خشتی که در مکان نامناسب قرار داشته و امکان حفاظت آن نیست، می توان این اثر را به محل سرپوشیده یا مناسب انتقال داد و به جای آن از بدل استفاده کرد.
مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال وبختیاری نیز نبود اعتبار لازم را از دلایل مرمت نشدن این اثر تاریخی عنوان می کنند.
