ایران‌بوم

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، چند سال پیش با مجوز سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، پیکر مطهر یکی از شهدای گمنام جنگ تحمیلی در چند متری «ارگ تاریخی انار» دفن شد و به دنبال آن قرار بود مقبره‌ای برای آن شهید ساخته شود، بنابراین ابتدا میله‌هایی غول‌پیکر با ارتفاعی حدود 8 متر اطراف قبر شهید گمنام بالا رفتند، در ادامه حدود 30 شاخه آهن با فرم هلالی برای گنبد کنار مقبره قرار گرفت و حالا آن شاخه‌ها را چیزی شبیه گنبد کنار هم نصب کرده‌اند تا ارتفاع گنبدی که قرار است روی مقبره قرار گیرد به 20 متر برسد.

این اتفاق در حالی رخ داده است که به گفته‌ی مهدی حجت، قائم مقام وقت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، «مسئولان بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در آن زمان قبول کردند طرحی مجوق (تو خالی) مانند مقبره‌ی حافظ یا خیام که سازه‌ای بسیار سبک و توخالی در واقع شبیه یک ابر است، برای مقبره‌ی شهید گمنام در «ارگ انار» تهیه کنند تا این محوطه‌ی تاریخی آسیبی نبیند.

شهریور ماه امسال «حجت» در این زمینه به خبرنگار ایسنا گفته بود: به دلیل احترام به شهید گمنام، باید مقبره برای آن ساخته شود، بنابراین به مسئولان طرح تاکید کردم که طرح مقبره باید علاوه بر این‌که یک نشانه برای وجود یک مکان مقدس در این نقطه باشد، باید برای رعایت ضوابط و مقررات میراث فرهنگی نیز به گونه‌ای باشد که حریم منظری محوطه‌ی تاریخی «ارگ انار» را نیز رعایت کند.

حالا با نصب شاخه‌های آهن هلالی‌شکل کنار هم و قرار دادن گنبد فلزی نزدیک مقبره‌ی شهید گمنام، نگرانی‌های دوستداران میراث فرهنگی کرمان در این زمینه بیشتر شده است، آهن‌هایی که ذهن را بیشتر به ساخت گنبدی بزرگ برخلاف صحبت‌های اولیه می‌برد نه طرحی مجوق و زیبا.

«محمدرضا نسب عبداللهی»، نویسنده کتاب «تاریخ انار» در این زمینه به خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا می‌گوید: ارتفاع مقبره شهید گمنام شهرستان انار کرمان که در حریم ارگ ساسانی این شهر قرار گرفته، با نصب

گنبد به 20 متر افزایش پیدا می‌کند.

او ادامه می‌دهد: در روزهای اخیر، سازه یک گنبد به ارتفاع 10 متر و قطر 13 متر در کنار سازه مقبره شهید گمنام که خود 10 متر ارتفاع دارد، قرار گرفته و متولیان در نظر دارند تا گنبد را به زودی روی سازه مقبره

نصب کنند که این اقدام باعث افزایش ارتفاع فوق‌العاده‌ی آن می‌شود و حریم ارگ انار را کاملا از بین می‌برد.

وی با بیان این‌که مقبره شهید گمنام در عرصه ارگ انار قرار گرفته و ساخت چنین سازه‌ای عرصه و حریم ارگ را دچار آسیب کرده است، می‌گوید: در حفظ حرمت شهید هیچ کس تردیدی ندارد اما می‌توان مقبره را به

گونه‌ای احداث کرد که هم حرمت شهید گمنام حفظ شود و هم حریم ارگ انار آسیب نبیند. آنچه که اکنون در حال اجراست متاسفانه بر خلاف ضوابط میراث فرهنگی است و جای سوال جدی دارد که چرا سازمان میراث

فرهنگی کرمان در برابر این موضوع، منفعلانه رفتار می‌کند.

به گفته‌ این دوستدار میراث فرهنگی «انار»، پیش از این قرار بود که بر اساس تفاهم صورت گرفته با سازمان میراث فرهنگی کشور، مقبره شهید گمنام انار به صورت مجوق و توخالی و چیزی شبیه آرامگاه حافظ باشد تا

هم حرمت شهید رعایت شود و هم حریم ارگ انار با آسیب کمتری مواجه شود، اما آنچه که در عمل در حال اجراست، یک بنا با ارتفاع حداقل 20 متر و زیربنای 400 مترمربع است که با آن طرح از زمین تا آسمان

متفاوت است.

نسب‌عبدالهی در ادامه‌ی صحبت‌هایش از محمدحسن طالبیان، معاون سازمان میراث فرهنگی درخواست می‌کند که «قبل از آنکه خیلی دیر شود، در این خصوص اقدام کند تا طرحی اجرا شود که هم حرمت شهید حفظ شود

و هم حریم ارگ آسیب نبیند.» و می‌افزاید: از مسئولان میراث فرهنگی کرمان باید پرسید که اگر این ارگ ساسانی در مرکز استان قرار داشت، باز هم اینگونه سکوت می‌کردند؟

نویسنده و پژوهشگر شهر «انار»، این شهر را همان شهری می‌داند که در تاریخ طبری به آن اشاره شده و از سفر شاپور ساسانی به آن سخن گفته شده است و بیان می‌کند: «انار» همان شهری است که استاد باستانی

پاریزی در کتاب «خاتون هفت قلعه» گفته که آن را منسوب به آناهیتا، ایزد بانوی ایران باستان می‌داند،‌ همچنین استاد باستانی پاریزی تاکید کرده که قلعه شمش آن با «شاماش»، خدای عیلامی ارتباط دارد. پس چرا در

برابر به خطر افتادن حریم مهمترین بنای تاریخی چنین شهر کهن و قدیمی اقدامی نمی‌شود؟

به گفته‌ی وی ارگ انار در گذشته کارکردهای مختلفی داشته است، این بنا که ارگ حکومتی شهر انار بوده، در هنگام حمله‌ها و هجوم‌های نظامی نیز مکان مناسبی برای مردم منطقه بوده است. از جمله در زمانی که «

سلطان اویس» در دوره تیموریان حاکم کرمان بود به انار حمله کرد و مردم در این قلعه پناه گرفتند. همچنین ارگ ساسانی انار که بیش از 11 هزار متر مربع مساحت دارد و دارای هشت برج است، در بهمن 1389 در

فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.