یادمان
خطر تسطیح شهر ساسانی جندی شاپور
- يادمان
- زیر مجموعه: ديده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبيعی ایران
- چهارشنبه, 15 ارديبهشت 1389 09:41
- آخرین به روز رسانی در چهارشنبه, 15 ارديبهشت 1389 09:41
- نمایش از چهارشنبه, 15 ارديبهشت 1389 09:41
- بازدید: 6599
پس از واگذاری 500 هکتار از اراضی محوطه تاریخی جندی‌شاپور دزفول که در سال 1358 توسط هیأت هفت نفره واگذاری زمین در قالب گروه مشاع صورت گرفت، تا امروز شاهد تخریب‌های متعددی در این محوطه باستانی یک هزار هکتاری بوده‌ایم.
«مجتبی گهستونی»، سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان با اعلام این مطلب گفت: «مجوز تسطیح 2 هکتار از اراضی شهر ثبت شده جندی‌شاپور که گفته می‌شود توسط اداره میراث فرهنگی دزفول صادر شده است، با واکنش سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری خوزستان و دوستداران میراث فرهنگی مواجه شد.»
وی در ادامه گفت: «صدور مجوز تسطیح برای فردی با هویت مشخص در حالی صورت گرفته که پیش از این شاهد احداث چند حلقه چاه، ساخت کانال بتونی آب، دامپروری و... بر روی این محوطه تاریخی بوده‌ایم.»
وی افزود: «طی چند سال اخیر آسیب‌های جدی فراوانی به این شهر مهم دانشگاهی دوره ساسانی وارد شده است به گونه‌ای که بسیاری از کارشناسان معتقد هستند تنها راه نجات جندی شاپور خرید حق کشت کشاورزان از سوی سازمان میراث صنایع دستی و گردشگری خوزستان است.»
سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان بیان کرد: «از دیگر مشکلاتی که باعث شده بخش عمده‌ای از اراضی شهر تاریخی جندی شاپور مورد تعرض قرار گیرد عدم تعیین حریم آن برای برون رفت قانونی معارضین است. اگر چه در سال 1385 نخسیتن گام برای جلوگیری از تخریب محوطه تاریخی جندی شاپور با انجام تعیین حریم برداشته شد اما این مهم به دلیل ضعف تیم باستان شناسی در انجام ضوابط تعیین حریم از سوی شورای فنی سازمان میراث فرهنگی خوزستان رد شد و پرونده آن مسکوت ماند.»
گهستونی همچنین یادآور شد: «محوطه‌ی باستانی جندی‌شاپور، سال‌ها پیش از انقلاب به شرکتی چند ملیتی واگذار شد تا آن شرکت اهداف عمرانی مورد نظر خود را دنبال کند که در نهایت این موضوع با وقوع انقلاب نیمه‌كاره رها شد اما زمانی که وزارت جهاد کشاورزی، از سال 1358 اقدام به صدور مجوز کشت و زرع در محوطه جندی‌شاپور توسط هیأت هفت نفره‌ی واگذاری زمین در قالب گروه مشاع کرد تخریب و تسطیح تپه‌های باستانی شتابی روزافزون گرفت.»
به گفته وی حال پس از گذشت سال‌ها و پوست‌کنی سطح اراضی جندی‌شاپور در نتیجه‌ی کشاورزی اگر چنین روندی ادامه یابد و اقدام حمایتی مؤثری صورت نگیرد بازماندِ تپه‌های باستانی موجود نابود خواهند شد.»
گهستونی گفت: «با توجه به عدم شناخت کافی این سازمان در تشخیص کامل تپه‌های باستانی آمارهای سازمان جهاد کشاورزی حاکی از آن است که در سال 1356 در این محوطه 16 تپه‌ی باستانی وجود داشته که این تپه‌ها در دهه‌ی 70 خورشیدی به 8 تپه کاهش پیدا کرده است.»
همچنین گزارش یگان پاسداران میراث فرهنگی خوزستان در سال‌های اولیه دهه 80 خورشیدی این تخریب‌ها، تعرض‌ها و تسطیح‌ها را بالغ بر 50 تپه باستانی عنوان می‌کند. این در حالی است که تعرض به جندی‌شاپور برابرِ ماده 558 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، كه هر گونه تخریب آثار تاریخی- فرهنگی جرم و قابل پیگرد قانونی است. بنابراین شخم زدن اراضی محوطه‌ی باستانی جندی‌شاپور و تسطیح تپه‌های باستانی که موجب تخریب این محوطه‌ی باستانی شده جرم و قابل پیگرد قانونی است.
با توجه به این‌که جندی‌شاپور به عنوان یكی از نخستین دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های جهان در سال 1310 و به شماره 46 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و ایجاد پایگاه باستان‌شناسی آن به تأیید رسیده است از چند جهت نیازمند توجه و رسیدگی فوری از سوی مسؤولان شهرستان دزفول، استان خوزستان و در نهایت سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری کشور است.
