سه شنبه, 04ام دی

شما اینجا هستید: رویه نخست یادگارهای فرهنگی و طبیعی زیست بوم در ستايش حفظ جنگل ابر - مهار ریزگرد‌های عربی پیشکش؛ جنگل‌ها را بیابان نکنید

زیست بوم

در ستايش حفظ جنگل ابر - مهار ریزگرد‌های عربی پیشکش؛ جنگل‌ها را بیابان نکنید

برگرفته از همشهری

اسدالله افلاکی

شنبه گذشته در آستانه روز جهانی مقابله با بیابانزایی با شماری از خبرنگاران برای شرکت در نشست خبری به اداره کل منابع طبیعی استان تهران رفته بودیم.

در آن نشست، مدیرکل منابع طبیعی تهران تأکید کرد: گرچه منشأ بخش عمده‌ای از ریزگردها کشورهای عربی است اما بخشی از ریزگردها منشأ داخلی دارند. او از بیابان‌های ورامین و پاکدشت به‌عنوان منشأ گردوغبار محلی نام برد. نشست خبری تمام نشده بود که پیامی دریافت کردیم مبنی بر اینکه «رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با احداث جاده در جنگل ابر شاهرود موافقت کرده است.»

حد فاصل ساختمان اداره کل منابع طبیعی تا دفتر روزنامه، تلفن همراهم بی‌وقفه زنگ می‌خورد. تلفن‌ها مربوط به احداث جاده ابر بود. از دوستان خبرنگار گرفته تا کارشناسان و تشکل‌های زیست‌محیطی. همه در پی چاره‌ای برای نجات جنگل ابر بودند که پیش از این، بارها در مخالفت با تخریب این جنگل گزارش نوشته بودند؛ ناسزا شنیده بودند؛ گاهی تهدید شده بودند اما اکنون می‌دیدند که چگونه سازمانی که باید متولی حفاظت از جنگل ابر باشد با چه صراحتی آن را پیشکش می‌کند.

یورش به جنگل ابر

آبان‌ماه سال 88 بود که اداره راه با ده‌ها بولدوزر به جنگل ابرشاهرود یورش برد. در آن زمان با شماری از خبرنگاران به دعوت سازمان جنگل‌ها به محل احداث جاده رفتم. فردای آن روز خبر یورش به جنگل ابر بر پیشانی تمام روزنامه‌ها نقش بست. رسانه ملی هم به کمک طرفداران محیط‌زیست شتافت و سرانجام پس از چند روز کشمکش، عملیات ساخت جاده به تعلیق درآمد.

پس از آن یورش معروف، در یکی از روزهایی که هیچ خبری از فعل و انفعال در جنگل ابر نبود فردی با دفتر روزنامه تماس گرفت و گفت: «قرار است فردا در نشستی که با حضور دکتر فرود شریفی رئیس سازمان جنگل‌ها و نماینده وزیر راه برگزار می‌شود، رئیس سازمان جنگل‌ها با احداث جاده ابر موافقت کند.» ساعت یک بعد از ظهر بود، همان موقع به سازمان جنگل‌ها و به دفتر شریفی رفتم. او برای برخی امور به مجلس شورای اسلامی رفته بود.آن روز شریفی ساعت هفت‌ونیم عصر به دفترش آمد و در جلسه‌ای که رئیس روابط عمومی سازمان جنگل‌ها هم حضور داشت قول داد که با ساخت جاده ابر موافقت نخواهد کرد (این خبر بنا به مصالحی رسانه‌ای نشد).

فردای آن روز شریفی با ساخت جاده ابر موافقت نکرد تا مخالفت او به‌عنوان برگ زرین دوره خدمتش در تاریخ منابع طبیعی ثبت شود؛ همچنان‌که دکتر سلاجقه هم که نهم تیرماه89 جایگزین شریفی شد در دوره کوتاه مدیریتش بر سازمان جنگل‌ها با ساخت این جاده موافقت نکرد.

اصرار بر بیابانزایی

سه‌شنبه گذشته با چند خبرنگار عازم ایلام بودم برای تهیه گزارشی درباره بیابانزایی در این استان. استانی که فخر آن به رویشگاه‌های زاگرسی است که اینک چند سالی است پدیده خشکیدگی امان رویشگاه‌های جنگلی‌اش را بریده. ریزگردهای عراقی یکی از مهم‌ترین عوامل تهدید‌کننده این رویشگاه‌هاست.

ساعت چهارونیم صبح فرودگاه بودیم. پروازمان تأخیر داشت. هجوم ریزگردها به آسمان ایلام نه تنها مانع پرواز ما شد که ادارات شهر را هم به تعطیلی کشاند. به خاطر آوردم گفته‌های معاون سازمان جنگل‌ها را که در آستانه روز جهانی مقابله با بیابانزایی اعلام کرد: «سهم عوامل انسانی دربیابانزایی 60 درصد است.» عوامل انسانی یعنی جنگل زدایی، یعنی اجرای بی‌ضابطه پروژه‌های عمرانی در طبیعت، یعنی تغییر کاربری اراضی جنگلی و تبدیل آن به ویلا، یعنی قلع وقمع 14هزار بلوط کهنسال برای عبور لوله گاز از وسط رویشگاه‌های جنگلی دنا، یعنی عبور جاده از قلب جنگل ابر.

کدام جایگاه

آقای محمدی‌زاده! شما در نخستین روزهای انتصاب‌تان بر مسند ریاست سازمان حفاظت محیط‌زیست در مراسمی گفتید: «ما می‌خواهیم محیط‌زیست در جایگاه خودش قرار بگیرد.» اکنون این پرسش مطرح است که آیا موافقت با احداث جاده در جنگل ابر در راستای ارتقای جایگاه محیط‌زیست است؟

نکته دیگر اینکه شما یک روز قبل از روز جهانی مقابله با بیابانزایی، با تخریب بخشی از کهن‌ترین و در عین حال ارزشمندترین رویشگاه‌های جنگلی جهان موافقت کردید. این موافقت شما نشان از آن دارد که ما با وجود آنکه ادعا می‌کنیم یکی از دو کشور پیشتاز آسیا (ایران و چین) در مقابله با بیابانزایی هستیم یکی از کشورهایی هستیم که هنوز بر بیابانزایی اصرار می‌کنیم. نکته درخور تأمل دیگر اینکه شما بارها از عدم‌پایبندی عراق به الزاماتی که باعث مهار ریزگردها می‌شود گله کرده‌اید حتی از مجامع بین‌المللی خواسته‌اید تا عراق را ملزم به رعایت این الزامات کند.آقای محمدی‌زاده، مهار ریزگردها پیشکش؛ نگذارید جنگل‌های کشور را بیابان کنند!

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

در همین زمینه