ایران‌بوم

به گزارش خبرنگار مهر، بخش سعدآباد دارای نقاط گردشگری و تاریخی فراوانی است که باعث شده تا هر ساله در تعطیلات نوروز که این منطقه از آب‌ و هوای خوبی برخوردار است، میزبان خیل عظیم مسافران نوروزی باشد.

وجود نخلستان‌های فراوان و سرسبز و جاری بودن رودخانه شاپور در این منطقه سبب شده است تا این منطقه از دیرباز دارای رونق فراوانی برای حضور و زندگی مردم باشد به طوری که این منطقه به عنوان یک منطقه تاریخی به حساب می‌آید.

بخش سعدآباد با وسعت یک‌هزار کیلومتر مربع میان دو رودخانه دائمی استان، رودخانه دالکی و شاپور در شمال شرقی شهرستان دشتستان واقع شده است و از ناحیه شمال و شرق به استان فارس از مغرب به رودخانه شاهپور و بخش شبانکاره و از جنوب به رودخانه دالکی و بخش مرکزی متصل می‌شود.

این بخش از قدیمی‌ترین و سرسبزترین بخش‌های استان بوشهر دارای دو شهر سعدآباد و وحدتیه، با 67 پارچه آبادی، ده،روستا و مکان ساکن در دو دهستان زیراه و وحدیته بر بقایای شهر باستانی توز و سبا بنا شده است.

شهر باستانی توز

مردم توز با مدد از اساطیر باستانی خود معتقدند که یکی از پسران جمشید پادشاه کیانی،شهر توز را بساخت و نام خود بر آن نهاد. قدمت تاریخی منطقه سعدآباد به دوران ایلامی‌ها بر می‌گردد.

ایلامی‌ها اقوامی بودند که قبل از شروع تاریخ در دشت‌های جنوب غربی ایران از احوالی شوش تا نزدیکی بوشهر سکونت داشتند بعد ازاقوام ایلامی‌ها، مادها، هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان بر این سرزمین حکومت راندند اوج شکوفایی شهر باستانی توز و سبا به دوره ساسانیان می رسد.

کارگاه‌های کتان‌بافی و قلاب‌دوزی و پیراهن‌های لطیف و رنگین کتانی آن شهرتی جهانی یافته و ناصر خسرو در سفرنامه خود از این شهر یاد وفردوسی از پارچه کتانی و چرم زین توزی درشعرهای خود تعریف کرده است و با توجه به موقعیت و قرار گرفتن توز بر سر راه تجاری بین پایتخت ایران و بنادر جنوبی خلیج فارس انبار بزرگ بازرگانی کشور محسوب می‌شده است.

شهر باستانی توز درسال هیجدهم یانوزدهم هجری قمری در نبرد میان ساکنان آن باسپاه اسلام به فرماندهی عثمان بن ابی العاص به تصرف مسلمانان درآمد و فتح شد و اوای توحید و خورشید اسلام در این سرزمین طلوع کرد و مردم اسلام را بعنوان کاملترین دین برگزیدند. بقایای این شهر باستانی اکنون در شمال شرقی شهر سعدآباد کنار جاده سعدآباد به وحدتیه نزدیک روستای زیراه است.

چهل خانه

مجموعه غارهای چهل‌خانه درشمال شهر سعدآباد نزدیکی ویرانه های شهر باستانی توز نام برد چهل خانه دردیواره سنگی رودخانه شاهپور ساخته شده است .

گرچه تاریخ دقیقی اززمان ساخت آن دردست نیست و اکنون 23 خانه آن باقی اما آنچه از آن بر جای مانده بیانگر کار هنرمندانی است که توانسته‌اند با استفاده از جنسیت دیواره رودخانه اتاقه‌هایی زیبا و با استحکام بسازند.

برای ایجاد چنین مکانی تا کنون سند معتبر و قابل قبولی پیدا نشده است اما بعضی بر این باورند که برای زندان و بازداشت محکومان و یا برای نگهداری بیماران خاص و بعضی آن را شبیه به معابد بودا در افغانستان دانسته‌اند.

کاخ بردک‌سیاه

کاخ بردک‌سیاه یکی از آثار تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است.کاخی مربوط به عصر هخامنشی که در ۱۲ کیلومتری شهر برازجان واقع شده‌ است، این کاخ در حاشیه رودخانه دالکی قرار دارد، و بعد از کاخ کوروش بنا شده و فاقد ظرافت‌ها و ترکیب خاص رنگ‌های سیاه و سفید کاخ‌های برازجان و پاسارگاد است.

ظاهر کاخ سنگ سیاه از لحاظ سبک هنر معماری و ترکیب رنگ‌های سیاه و سفید و مشخصات ظاهری آن نشان می‌دهد که این کاخ بعد از کاخ برازجان ساخته شده‌است. کاخ سنگ سیاه دارای تالاری مرکب از ۱۰ ستون است، در دو ردیف پنج تایی که به سبک و پلان و نقشه‌های هخامنشی ساخته شده و مخصوصا قابل انطباق با پاسارگاد و برازجان است.

این کاخ متعلق به دوره هخامنشیان، در شمال روستای درودگاه در میان نخل های سبزوکهن، در سال (1356)توسط باستان شناسان معروف احسان یغمایی از دل خاک بیرون آورده شده است تاکنون از این کاخ مجلل(21)پایه ستون که از دوردیف سنگهای سیاه وسفید تشکیل گردیده از خاک بیرون آورده شده است.

اشیای مختلفی تا کنون از این کاخ کشف شده است که می‌توان به نقش برجسته داریوش اول، دسته خنجرزنان هخامنشی، یک کتیبه خط میخی و چندین قطعه ظروف طلا اشاره کرد.

چشمه و آبشار زیراه

در شمال روستای زیراه در مرکز شهر باستانی توز واقع شده و چشم‌اندازی بسیار زیبا و مناظر طبیعی باصفا دارد این چشمه در گذشته نه چندان دور حمام عمومی روستاهای مجاور آن بوده است.

آب خروجی از این چشمه در مسیری مملو از درخت و گیاه عبور می‌کند و سرسبزی بسیار زیبای این منطقه، به محلی برای حضور گردشگران در ایام تعطیلات و حضور افرادی از شهرها و روستاهای همجوار در همه ایام سال شده است.

آبشاری بسیار زیبا در جوار این روستا از عبور این آب بوجود آمده است که علاوه بر زیبایی ذاتی این آبشار، فضای سرسبز و چشم‌انداز بسیار زیبای دشت پایین دست این آبشار دارای زیبایی‌های بسیار زیادی است.

آبشار تلخ آب

این آبشار درشمال روستای تل سرکوه و در جنوب روستای شول واقع شده است و از آبشارهای منحصر به فرد و زیبای استان بوشهر است که سالانه گردشگران فراوانی را از سراسر استان و کشور پذیراست .

آب خروجی از این آبشار در یک محوطه وسیع فرود می‌آید و این منطقه را به استخری طبیعی برای شنا جاوانان این منطقه بویژه در فصول گرم سال بدل کرده است.

جوانان و نوجوانانی از اهالی روستاهای مجاور این آبشار در ایام تعطیلات در اطراف این آبشار حضور دارند که با انجام حرکاتی زیبا و البته خطرناک از ارتفاع حدود 10 متری این آبشار به داخل رودخانه می‌پرند تا هم مسافران را به وجد بیاورند و هم پولی برای خود به دست آورده باشند.

نخلستان‌ها و مزارع و دشت‌های حاصلخیز: بخش سعدآباد با داشتن 2 میلیون اصله نخل از5 میلیون نخل استان با مساحت 12 هزار هکتار با تولید سالانه 50 هزارتن خرما و 6 هزارهکتار کشتزار با تولید سالانه گندم قطب کشاورزی استان و دشتستان محسوب می شود.

یکی از سرسبزترین و زیباترین مجموعه گردشگری طبیعبی در استان را به خود اختصاص داده در حال حاضر بزرگترین منطقه توریستی استان از پل تاریخی حاج محمد رحیم تا کاخ بردک سیاه در میان آن می گذرد.

مسجد و بقعه آقا میرهداف: این بقعه و مسجد تاریخی نگین شهر باستانی توز و از قدیمی‌ترین مساجد و بقعه‌های کشور است از یادگاران دوروان کهن اسلامی است که بر روی مزار یکی از سرداران سپاه اسلام که در سال 19 هجری قمری به شهادت رسید است بنا شده است. این بقعه همواره مورد احترام و زیارتگاه عموم مردم و شفابخش دل‌ها و التیام بخش جان‌ها بوده است.

از دیگر بقعه‌ها و امام‌زادگان می‌توان بقعه شاه قطب الدین حیدر در غرب روستای درودگاه و بقعه امام‌زاده چهارده معصوم در جنوب روستای نظر آقا و آقا نور در نزدیکی روستای سیاه منصور نام برد.

................................................

گزارش: سعید رضایی