شنبه, 14ام ارديبهشت

شما اینجا هستید: رویه نخست تاریخ تاریخ دوره اسلامی

تاریخ دوره اسلامی

خدای نامه یا سیرت‌الملوک

گرچه حمزه‌ی اصفهانی، به ظاهر به سه دسته کتاب یعنی «سیرالملوک‌الفرس»، «تاریخ ملوک‌الفرس» و «تاریخ ملوک نبی‌ساسان» اشاره دارد؛ اما همگی آن‌ها، همان خدای‌نامه یا خدای‌نامه‌ها هستند.

فشردهٔ بخش کوچکی از کتاب آموزندهٔ «مروری بر تاریخ پست ایران» ـ نوشتهٔ ایرج کیا

پست و یا چاپار در ایران میان سال های  481 تا 548 پیش از میلاد به وجود آمد یعنی کمابیش، پیشینه‌ی 2700 ساله دارد. برای این که چاپارها بتوانند سرعت لازم را داشته باشند، نیاز به یک رشته عملیات زیر بنائی مانند ساخت جاده، پل، ایستگاه های میان راهی برای کارهای اداری مانند ثبت نامه های رسیده و فرستاده شده، استراحت چاپارها و اسب و شتر و تجهیزات حفط و نگاهداری از تاسیسات داشت. از این رو، جاده و پل سازی در این دوران دراز تا سقوط ساسانیان در 651 میلادی و حتا تا سال های پس از آن، از اهمیت بسزایی برخوردار بود.

شرح منش و رفتار تازیان به خامهٔ ابن‌خلدون

عبدالرحمن‌بن‌خلدون معروف به ابن‌خلدون که هنگام بررسی و پژوهش‌های اجتماعی، خود به زبان تازی سخن می‌گفت، در «مقدمه» در چند فصل، قوم عرب را در برابر نهادن با اقوام دیگر، عقب‌مانده، بی‌استعداد و کوتاه‌سخن، دور از تمدن خوانده است.

مقدمه‌ی ابن‌خلدون دربارهٔ این‌که بیش‌تر دانشوران اسلام از نژاد غیرعربند

هم‌چنین بیش‌تر دانندگان حدیث که آن‌ها را برای اهل اسلام حفظ کرده بودند ایرانی بودند یا از لحاظ زبان و مهد تربیت ایرانی به شمار می‌رفتند [زیرا فنون در عراق و نواحی نزدیک آن توسعه یافته بود] و هم کلیه‌ی علمای علم کلام و نیز مفسران ایرانی بودند و به‌جز ایرانیان کسی به حفظ و تدوین علم قیام نکرد و ازین‌رو مصداق گفتار پیامبر(ص) پدید آمد که فرمود: «اگر دانش بر گردن آسمان درآویزد، قومی از مردم فارس بدان نائل می‌آیند و آن را به دست می‌آورند».

پانصدمین سالروز جنگ چالدران؛ در گفت‌وگو با استاد هوشنگ طالع

صحنه نبرد چالدران. تالار مرکزی کاخ چهلستون در اصفهانگرچه ایرانیان در این جنگ با تلفات سنگین شکست خوردند ولی خوشحالی عثمانی‌ها از این پیروزی هم دیری نپایید و اندکی پس از غارت اموال مردم پایتخت یعنی تبریز و به اسارت گرفتن شمار زیادی از کارشناسان علوم و فنون مختلف که در پایتخت ساکن بودند، مجبور شدند پس از یک هفته از ترس شورش مردم و آفند دوباره شاه اسماعیل ، به اسلامبول عقب‌نشینی کنند .آنان در میان مردم سرزمین‌های فتح شده هیچ مقبولیتی نداشتند و تا تبریز  تنها با زور شمشیر و خونریزی و قتل عام  پیشروی کرده بودند.

چرا شاه اسماعیل صفوی شاعر نبود

در سال‌های اخیر کتاب شعری موسوم به دیوان ختائی به شاه اسماعیل صفوی نسبت داده شده است و گروهی بر این تصورند که شاه اسماعیل شاعر بود و با تخلص ختائی شعر می‌سرود. در این مجال کوتاه به صورت مختصر در صدد بررسی محورهای کلی دلیل شاعر نبودن شاه اسماعیل هستیم و علاقه مندان می توانند به آثار و کتب پژوهشی در این زمینه مراجعه کنند.

در همین زمینه