ایران‌بوم

کلیسای تاتائوس یا قره کلیسا نهمین اثر کشور در ردیف آثار جهانی اولین کلیسای جهان بود که توسط حواریون عیسی مسیح(ع) بر مقبره طادی مقدس و سه هزار و 500 نفر از پیروان این دین در زمان اشکانیان در چالدران بنا شد.

JmksportShops , Chaussures, sacs et vêtements , Livraison Gratuite | Latest Releases , IetpShops - Women's Nike Air Jordan 1 trainers - nike air force suede blauw shoes boots sale free

به گزارش خبرنگار مهر در ارومیه، در سال 43 میلادی دو شخص به نامهای تاتائوس و بارتقیموس برای ترویج آیین مسیحیت وارد شمال غربی ایران می شوند، در آن زمان اشکانیان در ایران حکومت می کردند و بسیاری از مردم زرتشتی بودند و بسیاری نیز به آیین مهر روی آورده بودند.

پس از دعوت شاگردان مسیح به این آیین در ایران سه هزار و 500 نفر مسیحیت را می پذیرند که از جمله آنان سانتروک یا سنادوک پادشاه ارمنیان به همراه دخترش ساندوخت بودند، پس از مدتی کوتاه، پادشاه از ایمان به مسیح روی گردان می شود و دستور می دهد که تمام افرادی که به این دین روی آورده اند را بکشند و حتی ساندوک دخترش را نیز در این راستا از دم تیغ می گذراند.

بیش از دو قرن بعد در سال 301 میلادی و در زمان حکمرانی تیرداد پادشاه اشکانی تبار ارمنستان، آیین مسیحیت دین رسمی این کشور اعلام شده و به سبب مقدس بودن کلمه شهید نزد مسیحیان در سده های سه تا شش میلادی قره کلیسا با استفاده از سنگهای سفید و سیاه بنا شد.

در طول دوران مختلف به علت جنگهای فراوانی که در منطقه روی می دهد کلیسا دچار آسیبهای فراوانی شده و از جمله پس از حمله چنگیز مغول در سال 1230میلادی به این مناطق، بیشتر قسمتهای کلیسا تخریب می شود ولی بعدها در زمان فرمانروایی هلاکو خان، کلیسا توسط خواجه نصیرالدین توسی دوباره بنا می شود.

بنابر باور مسیحیان ارمنی نژاد؛ کلیسای تاتائوس نخستین کلیسایی است که توسط مبشرین مسیح در دنیا ساخته شده و آنها هر سال در هفته آخر تیر و هفته اول مردادماه که مصادف با شهادت تاتائوس است، مراسم خاصی در این کلیسا برپا می دارند.

زاکاریا قره کلیسا را بازسازی کرد

اگر کمی دقت کنیم هنوز هم بر دیوارهای قره کلیسا می توان جای گلوله های جنگهای تاریخی را که در این منطقه رخ داده است، ببینیم.

قره کلیسا حوادث زیادی را در طول تاریخ بر خود دیده است. جنگها اولین و شاید آخرین علت آسیب دیدن این بنا پس از زلزله بوده اند.

بر اساس کتیبه ای که کنار محراب به خط ارمنی قدیم نگاشته شده است، کشیشی به نام زاکاریا در سال ۱۳۱۹ میلادی به زلزله مهیبی اشاره می کند که کلیه بنای قره کلیسا را تخریب می کند تا جایی که هیچ اثری از بنای اولیه باقی نمی ماند.

اما زاکاریا تصمیم می گیرد در عرض ۱۰ سال کلیسای ویران شده را بازسازی و مرمت کند و چیزی که اکنون از این کلیسا باقیمانده ماحصل تلاشهای این کشیش بوده است.

جنگهایی که در دوره های مختلف تاریخی همچون ایلخانی، صفوی و جنگ هایی که مابین ایرانیان و عثمانیان در این منطقه رخ می دهد باعث می شود این بنا هر بار مورد آسیب قرار بگیرد.

جالب تر آنکه این بنا در دوره یورش مغولها نیز آسیب جدی دیده، اما هر زمان که ارامنه احساس امنیت کرده، آنرا مرمت و بازسازی می کردند.

قره كليسا

شاهکار معماری ایران در چالدران

آخرین تعمیرات این بنا بازمی گردد به زمانی که مرز ایران و ارمنستان به وسیله رود ارس از یکدیگر جدا و اسقفی ارمنی برای گسترش بنای کلیسا راهی ایران می شود.

وی می خواست در واقع با الگوبرداری از کلیسای بزرگ که نزدیک ایروان بوده این بنا را به عنوان یک کلیسا و مکانی برای تعلیم احیا کند.

وی آن زمان راهی تبریز می شود و با درخواست از عباس میرزا که آن موقع به عنوان ولیعهد فتحعلی شاه بر تخت نشسته بوده است قسمت عظیمی از کلیسا را بازسازی می کند و از آن زمان بخش سفید کلیسا به وجود می آید.

وی در واقع در آن زمان با تلفیق و الحاق بخش قدیم (کلیسای سیاه) با بخش نو (کلیسای سفید) شاهکاری از معماری را در این نقطه رقم می زند.

این موضوع را کتیبه که بر سر در کلیسا موجود است، تایید می کند که در آن شاعری به زبان فارسی الحاق بخش سفید را به بخش سیاه توضیح می دهد.

قره كليسا

داستانهای شاهنامه بخشی از تزئینات قره کلیسا

بخش سیاه قره کلیسا تزیینات کمی دارد و در واقع در بازسازی که از سوی اسقف زاکاریا صورت گرفته است، وی با تعدادی سنگ سفید نقوش هندسی را روی طوق گنبد کلیسای قدیمی یا سیاه ایجاد می کند اما در مقابل این امر تزیینات بخش سفید در نقطه مقابل تزیینات بخش سیاه قرار می گیرد تا شاهکارهایی در زمینه تزیینات یک بنای تاریخی در قره کلیسا خلق شود.

این تزیینات به واسطه آن که سنگهایش همگی از سنگ های آهکی و به راحتی قابل تراش و حجم سازی بوده اند، بسیار بدیع است و حتی در جای خود می تواند در جهان منحصر به فرد به شمار رود.

گل بوته های فراوان به همراه چهره های حواریون مسیحی و حتی حضرت مسیح (ع) و حضرت مریم از جمله تصاویری هستند که در این کلیسا به چشم می خورند. جالب آن که در بخشی از این تزیینات می توان داستان هایی از شاهنامه را که مصور شده اند نیز مشاهده کرد.

قره كليسا

کلیسای سیاه با طرحهای گردونه خورشید، کلیسای سفید با تصاویر انسان و گل

معماری اصلی کلیسا به صورت بازلیک نوع خاصی از معماری کلیسایی است. این کلیسا دارای دو گنبد بزرگ و کوچک هرمی شکل و ۱۲ ترک است. بخش قدیمی بنا با سنگ های تراشه های سیاهرنگ و بخش جدید آن با سنگهای سفید ساخته شده است.

کلیسای سیاه در بخش خارجی دارای طرحهای زیبایی مانند گردونه خورشید و بقایای حجاریهایی از بنای اولیه کلیساست اما در بخش کلیسای سفید حجاری های ارزشمند فراوانی به صورت تصاویر انسان، نقوش گل و بوته، اشکال حیوانات و موتیفهای تزیینی زیادی دارد که ملهم از عقاید مذهبی و هنر روزگار خویش است.

کتیبه هایی به خط ارمنی در قسمتهای داخل و خارج بنا روی سنگ کنده شده که مربوط به تعمیرات یا به صورت یادگاری مربوط به بازدیدکنندگان گذشته دور است.

در قسمت مرکزی کلیسا چهار ستون سنگی به ابعاد ۱.۲۰ متر ساخته شده و هر دو ستون به وسیله یک قوس به یکدیگر متصل می شوند.

این کلیسا در داخل خود دارای مکانی برای غسل تعمید است و همچون بسیاری از کلیساهای جهان محرابی دارد که در شرق کلیسا واقع شده است و در ورودی آن در قسمت غرب قرار دارد.

برج ناقوس این کلیسا به زیباترین شکل طراحی شده است که متاسفانه عملیات بازسازی آن در دوره قاجاریه ناقص مانده است و تنها در یک طبقه خلاصه می شود. براساس برخی منابع، گویا قرار بوده است دو طبقه دیگر نیز به این برج ناقوس اضافه شود.