ایران‌بوم

خبرگزاری مهر: هرچند که طی دو دهه اخیر بازارهای استان کردستان به ویژه شهر سنندج تخریب شده است ولی بقایای این بناهای تاریخی نیز همچنان پابرجاست و امروزه به محلی برای کسب و کار و عرضه لباس های محلی و سوغات این استان تبدیل شده است.

shock drop air force 1 full uv reactive | Boots - Ankle boots COACH , High boots and others - DialadogwashShops - Lorimer Bootie C5917 11000148EDC Dark Cranberry/Multi - botines adidas botitas 2016 black hair girls meme - Women's shoes

به گزارش خبرنگار مهر، سنندج یکی از تاریخی ترین شهرهای استان کردستان است و به همین دلیل نیز وجود آثار تاریخی و بناهای زیبا بر اساس سبک معماری اصیل ایرانی و اسلامی در تمام نقاط این شهر به یکی از ظرفیت های اصلی برای گردشگری و توسعه صنعت توریسم تبدیل شده است هرچند که اقدامات چندانی برای معرفی هرچه بهتر این ویژگی های مناسب صورت نگرفته است.

بازار شهر سنندج یکی از بناهای تاریخی در استان کردستان است و به همین دلیل نیز این بنا نه تنها در زمینه معماری خاص آن بلکه به عنوان محلی برای کسب و کار مردم از گذشته دور مطرح بوده است و امروز نیز محل عرضه و فروش انواع محصولات به ویژه لباس محلی و صنایع دستی این استان است.

شهر سنندج دارای دو بازار بزرگ و عمده است که یکی از آنها به نام بازار قدیمی شناخته شده است و دارای پلان مستطیل شکل است و دیگری به نام بازار سرتپوله است که پلان بازار به شکل یک مستطیل بزرگ بوده و بر خلاف اکثر بازارهای ایرانی است که به صورت خطی شکل گرفته اند.

این بازار با الهام از بازار اطراف میدان نقش جهان اصفهان ساخته شده است و در وسط این بازار سراهای مختلفی قرار دارد که متاسفانه بر اثر خیابان کشی در اوایل حکومت پهلوی از بین رفته و به دو بخش تبدیل شده است و بخش شمالی را خیابان بازار سنندجی و قسمت جنوبی را بازار آصف می دانند.

از چهار دروازه قدیمی بازار سنندج اکنون سه دروازه مدخل ورودی قدیمی باقی آن مانده است که تاریخ ساخت بازار سنندج به زمان سلیمان خان اردلان در سال 1046 هجری قمری به عنوان والی کردستان از طرف شاهان صفوی منصوب شد و سنندج به عنوان مرکز ایالت کردستان انتخاب شده باز می گردد.

به دلیل ساخت بازار سنندج در این عصر بازار و قلعه حکومتی "دژ سنه" نیز همزمان ساخته شده اند. سقف راسته بازار به صورت طاق و گنبد ساخته شده است و سقف حجره ها را نیز به صورت طاق اجرا شده است و مصالح عمده بازار از سنگ و خشت و آجر ساخته شده است.

بازار سرتپوله سنندج

یکی دیگر از بازارهای شهر سنندج که در محله ای به نام سرتپوله واقع شده است، بازار سرتپوله است که این بازار از خیابان شهدا آعاز و به ابتدای بازار مستطیل شکل که قبلاً به آن اشاره شده متصل می شود و این بازار که در مسیر راه قدیمی مریوان و سقز به کردستان عراق شکل گرفته است هنوز بقایای آن موجود است. گذر اصلی آن که فاقد سقف است در اطراف حجره ها و مغازه هایی از انواع حرف مختلف قرار دارد هر چند که امروزه رونق گذشته را ندارد ولی مشخص است که در مسیر راه کاروانرو برای رسیدن به بازار اصلی سنندج شکل گرفته و تا امروز به حیات خود ادامه داده است.

هر چند که این روزها بازار سرتپوله سنندج به دلیل قراگرفتن در یکی از بافت های فرسوده شهر سنندج مورد تخریب زیادی قرار گرفته است ولی تاکنون اقدام چندانی برای مرمت و ترمیم این بنای تاریخی صورت گرفته است و امروز هم رونق چندانی در این بازار وجود ندارد.

بازار بیجار

این بازار در مرکز شهر بیجار واقع شده است و در حقیقت آنچه که از بافت قدیمی شهر بیجار باقیمانده است، مجموعه بازار آن شامل یک راسته طولانی شمالی و جنوبی و تیمچه‌ای به نام حاج شهباز و سرایی به نام سرای امیر تومان است.

هم اکنون تعداد 16 باب حجره از بافت معماری قدیم بازار در دو طرف راسته اصلی باقیمانده است و مابقی حجره ها و راسته ها دستخوش تغییرات شده است.

در پوشش مغازه ها از طاق و تویزه استفاده شده است و موقعیت جغرافیایی بیجار بر سر راه کردستان و آذربایجان موجب شده که این بازار، با وسعت و گستردگی خاص شکل گرفته باشد که علت قرارگیری در مسیر راه کاروانرو تجاری در گذشته از رونق قابل توجهی برخوردار بوده است که البته تاریخ دقیق ساخت آن مشخص نیست ولی به نظر می رسد که نوع معماری و بقایای وضعیت موجود احتمالاً در دوره قاجار ساخته است.

تیمچه حاج شهباز

همانطوری که اشاره شد در ضلع شرقی راسته بازار بزرگ بیجار، تیمچه ای زیبا قرار دارد که به نام تیمچه حاج شهباز معروف است و این اثر معماری دارای یک فضای سرپوشیده مرکزی است که حجره هایی در پیرامون آن شکل گرفته است.

ویژگی معماری این تیمچه نوع قوس ها و کاربندی هایی است که در سقف آن مورد استفاده قرار گرفته است و بقیه نورگیرهای آن در سقف و در ترکیب با کاربندی های تصویری زیبا را ایجاد کرده است که نشانگر تفکر و ذوق بالا و قابل توجه معمار ساختمان است.

بازار قدیمی شهر سقز

هرچند متاسفانه از بازار اصلی و قدیمی شهر سقز بقایای زیادی موجود نیست ولی آثار کاروانسرا تا جوانشیر نشانگر اهمیت بازار سقز در گذشته بوده است و امروز هم بخش های از این بازار البته نه در شرایط مناسب همچنان مورد استفاده قرار می گیرد.

در ضلع غربی حمام حاج صالح سقز بقایای کاروانسرایی قدیمی قرار دارد که اکنون بخش هایی از ضلع شمالی آن باقی مانده است و طرح آن شامل یک حیاط مستطیل شکل با آب نمایی در وسط و ردیف حجره هایی بوده است که تعدادی از آنها هنوز موجود است.

ساختمان سرا در دو طبقه بنا شده است و دارای ستون های استوانه ای و پایه ‌ستونهای مربعی و ردیف قوس های نیم دایره و تنگ گذاری به صورت دیوار باربر در فضای نیمه باز مشرف به داخل حیاط است و همچنین طبقه فوقانی دارای ردیف ستون های چوبی سبک معماری منطقه بوده است.

بر اساس شواهد موجود و همچنین آثار و بقایای به جا مانده احتمالاً این ساختمان در زمان خسرو خان اول و دوره زندیه ساخته است و معماری و نمای آن قابل مقایسه با نمای داخلی عمارت خسروآباد در سنندج است.