ایران‌بوم

خبرگزاری مهر: برداشت بی رویه شن و ماسه و آلودگی ناشی از فاضلاب های خانگی، شهری و صنعتی و تخریب رودخانه های حوزه آبریز دریای مازندران باعث شده تا خطر انقراض آبزیان بویژه ماهیان نیز از اعماق دریا شنیده شود و گونه های نادر این دریاچه در مسیر نابودی قرار گیرند.

Air Jordan 1 Blue Chill Womens CD0461 401 Release Date 4 | JofemarShops , nike air max flyknit 2015 price pakistan 2017 , nike dunk ultra on feet women boots White Black Diamond Shorts

به گزارش خبرنگار مهر، دریای مازندران به عنوان بزرگترین منبع ماهیان خاویاری دنیا، نود درصد خاویار جهان را تامین می کند ولی استحصال خاویار در سال گذشته در آن کمتر از10 تن بود در حالیکه دهه 60 میزان استحصال خاویار در کشور بیشتر از 200 تن در سال بوده است.

این دریاچه که با ادامه یافتن حرکتها و تکانهای زمین و با تقسیم شدن آن به دو دریاچه کوچک و بزرگ اورال (خوارزم - آرال) و دریای مازندران (کاسپین) به شکل دریاچه امروزی درآمده است این روزها حال خوشی ندارد و در آبشش این دریاچه و در روز تولدش به عنوان روز ملی خزر سالانه 122 هزار و 350 تن آلودگی نفتی ،304 تن کادمیوم و34 تن سرب انباشته می شود.

بیش از 700 کیلومتر از نوار ساحلی دریای مازندران در استانهای شمالی واقع است و هم اکنون آب جاری حدود بیش از 1300 رشته رودخانه کوچک و بزرگ از آستارا تا گرگان به دریای مازندران ریخته می‌شود و این آب‌های آلوده بزرگترین منبع آلودگی دریای مازندران بشمار می رود.

مدیرکل محیط زیست استان مازندران در گفتگو با مهر با اشاره به آلاینده های زیست محیطی در دریای مازندران گفت: اگرپیگیری منسجم صورت نگیرد و شبکه های جمع آوری فاضلاب و تصفیه خانه های فاضلاب شهری و ساماندهی رودخانه ها و داشتن تصفیه فاضلاب صنعتی خاصه نواحی و شهرک صنعتی راه اندازی نشود صد در صد وضعیت مان بدتر خواهد شد.

ناصر مهردادی تاکید کرد: البته در اکثر نمونه های آلاینده ها نگرانی آنچنان در دریای مازندران وجود ندارد اما در برخی مناطق نگرانی جدی وجود دارد.

مدیرکل حفاظت محیط‌‌ زیست مازندران با اشاره به ضرورت اقدامات برای کاهش آلودگی دریای مازندران افزود: درصورت افزایش آلودگی آب‌دریایی خزر، موضوع آلودگی به مردم اطلاع رسانی می‌شود.

آمارهای انستیتو دریای مازندران نشان می‌دهد که ایران با سهم آلودگی 5 میلیون تن در سال کمترین آلودگی را برای این دریا دارد، ‌اما کشور اران سالانه ‎ 285میلیون تن آلودگی، روسیه، ‎ 678میلیون تن و قزاقستان 35 میلیون تن آلودگی در سال وارد این دریای بسته می‌کنند. نکته ای که نباید فراموش کرد بیشترین آلودگی نفتی از سوی همسایگان شمالی به دلیل شیب خزر به سمت ایران سرازیر می کند. بر اساس آمار همین موسسه، سالانه پنج میلیون تن مواد آلاینده از استانهای شمالی ایران وارد دریای مازندران می شود.

وجود لکه های آلوده بحرانی در دریای مازندران

یک استاد دانشگاه و کارشناس در حوزه محیط زیست دریایی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، آلودگی های دریای مازندران را به چند نوع صنعتی، کشاورزی، میکروبی و بیولوژیکی تقسیم کرد و گفت: ما در تمام سواحل خزر نمونه برداری های لازم را انجام داده ایم برای همین نمی توانیم بگوییم دریای مازندران اساساً آلوده است بلکه در دریا لکه های آلوده بحرانی وجود دارد.

عزت الله حقیقی افزود: خطرناک ترین تهدیدکننده خزر در سواحل ایران آلودگی میکروبی است نه شیمیایی و به علت نزدیکی کارخانجات به رودخانه ها و ورود فاضلاب های تصفیه نشده آنها، سواحل ایران از نظر میکروبی بسیار آلوده است و این آلودگی بیشتر از آلودگی های دیگر در دریا است.

وی افزود: لکه های نفتی فراوانی در سواحل شمالی دریای مازندران دیده می شود که باید این نقاط بحرانی پاک شوند و عبور خط های لوله قدیمی نفت در دریا نیز از دیگر مواردی است که منجر به بروز آلودگی های نفتی می شود. در میان همه آبزیان و موجودات آبزی دریای مازندران، نسل ماهیان آزاد دریای مازندران که از کمیاب ترین و با ارزش ترین ماهی دنیا بشمار می رود.

در این روزها بدلیل آلودگی های خزر ناشی از فاضلاب و آلاینده ها در راه انقراض و نابودی قرار دارد. پیش تر نیز آلودگی شدید رودخانه ها در استان مازندران ناشی از ورود فاضلابهای خانگی وصنعتی باعث سرریز شدن تمامی آبهای آلوده رودخانه ای به دریای مازندران شده و ماهی کفال که ماهی بسیار حساسی است و بصورت طبیعی تکثیر می کند، دچار بیماری شد.

یک کارشناس سازمان شیلات ایران در گفتگو با مهر با اشاره به خطر انقراض آبزیان بویژه ماهی آزاد در دریای مازندران بدلیل آلاینده ها گفت: متاسفانه از چند دهه اخیر به دلیل افزایش ورود آلاینده ها به آب رودخانه ها و دریا از یک طرف و صید بی رویه در فصل تولید مثل و تخمریزی ماهیان توسط صیادان قاچاق از طرف دیگر باعث گردید تا نسل ماهیان خاص خزری این گونه با ارزش در خطر انقراض و نابودی قرار گیرد.

بازگشت 4 درصدی بچه ماهی های خزری بدلیل آلودگی

امیر سعید ویلکی با بیان تلاش های شیلات برای حفظ ماهیان دریای مازندران گفت: همه ساله بیش از پانصدهزار قطعه بچه ماهی آزاد در مرکزشهید باهنر کلاردشت و چندین میلیون بچه ماهی سفید وخاویاری در مراکز شهید رجائی ساری و شهید بهشتی رشت و سیاهکل، تکثیر و در رودخانه ها رها سازی می شود ولی نتیجه این رها سازی ها بدلیل آلاینده ها و وجود فاضلاب ها در رودخانه و دریا فقط با ضریب حدود کمتر از 4 درصد است.

وی افزود: بر اساس بررسی‌های انجام شده عمده آلودگی‌های صنعتی و نفتی در قسمت شمال و غرب دریای مازندران و آلودگی ناشی از فاضلاب و پسماندهای کشاورزی در جنوب است که اکوسیستم ‌زیست محیطی دریای مازندران را مورد تهدید جدی قرار داده و متاسفانه بیشترین آسیب به جمعیت ماهیان خاویاری طی سال های گذشته زده است.

گونه های نادر و کمیاب خزری در مسیر انقراض

یکی دیگر از کارشناسان شیلات در گفتگو با مهر با بیان آنکه بسیاری از آبزیان و ماهیان دریای مازندران تنها در آبهای خنک و تمیز و فاقد هرگونه آلودگی و سرشار از اکسیزن باشد زندگی میکنند گفت: در صورتیکه آلودگی دریای مازندران افزایش یابد بدون شک بسیاری از گونه های نادر و کمیاب خزری مسیر انقراض را در پیش خواهند گرفت.

مازیار اکبرآبادی با اشاره به برخی آلاینده های ناشی از احداث کارخانه های شن و ماسه در آمل و چالوس خاطرنشان کرد: در حاشیه رودخانه های چالوس و هراز و سرد آبرود چندین کارخانه شن و ماسه سازی قرار دارد که با ورود پساب حاصل از شستشوی شن و ماسه حاصل از آن به رودخانه ها در همه فصول از سال آب رودخانه ها دارای گل آلودی شدید می باشند و همین گل آلودگی شدید به ماهیان و یا بچه ماهیان اصلا اجازه مهاجرت به رودخانه ها برای زاد وولد و یا بازگشت بچه ماهیان از رودخانه به دریا را نمیدهد.

این کارشناس شیلات تاکید کرد: وجود انواع آلاینده‌ها، روی لارو و مراحل تخم ماهی اثرگذاشته و با ایجاد مشکلات ژنتیکی و رفتاری، غدد تولید مثل آنها را متاثر می‌سازد و البته از دیگر تهدیدات خزر ورود گونه شانه دار مهاجم است که موجب کاهش جمعیت وسیع پلانکتونها و ژئو- پلانکتونها، تغذیه از لارو تخم ماهی و افت شدید جمعیت ماهیان خصوصا خاویاری، اختلال در زنجیره غذایی و بهم خوردن نظم اکوسیستم دریای مازندران شده است.

ورود یک میلیارد و 100 میلیون مترمکعب فاضلاب از رودخانه ها به دریای مازندران

اکبرآبادی با اشاره به هدایت سالانه یک میلیارد و 100 میلیون مترمکعب فاضلاب از رودخانه ها به دریای مازندران عنوان داشت: ماهیانی که در آبهای آلوده زیست می نمایند بر اثر تجمع مواد سمی و فلزات سنگین نظیر جیوه، سرب، قلع و غیره باعث آلوده شدن گوشت ماهی می شود و با مصرف این نوع ماهیان آلوده، انسان مبتلا به بیماریهای خطرناک خواهد شد.

به هر روی، برای جلوگیری از ورود آلودگی های ناشی از اماکن عمومی نظیر خانگی، رستوران ها و صنعتی نظیرکارخانه های شن و ماسه سازی وتعمیرگاه ها و غیره به رودخانه ها و دریا از یکسو نیازمند ورود جدی تمام سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان شیلات ایران و وزارت نیرو و با همکاری استانداری ها، فرمانداری ها و شوراهای شهر و روستا است و از یکسوی دیگر نیازمند وضع قوانین به روز شده و تصویب در مجلس است تا بصورت قانونی از ورود فاضلابها و پسابها جلوگیری بعمل آید.

بطور حتم این یک هشدار جدی است در صورت عدم پیشگیری از ورود آلودگی های خانگی و صنعتی و غیره، در آینده نزدیک دریای مازندران که حیاتش به آب پاکیزه است، به مماتی در گرو هزاران آلاینده انسان ساز دچار بحران آلودگی های شدیدی شود و نتوان با هزینه های هنگفت هم آنرا جبران کرد.

...............................

گزارش: حسن قمی