ایران‌بوم

در سرتاسر جهان، هزینه‌های تندرستی در اثر تغذیهٔ نادرست، هوای ناپاک، خوراکیهای آلوده، فشرده شدن جمعیت شهرها و... در حال افزایش است. این یک روند جهانی است؛ اما در چند سال گذشته بر اثر پاره‌ای ندانم‌کاری‌ها و کم‌توجهی‌ها، هزینه‌های تندرستی در میهن ما، در حال افزایش شتابان است.

آخرین مطالعات در سال 90 نشان می‌دهد تعداد دندان‌های پوسیده کودکان 6 ساله ایران از 5 دندان در سال 82، به 7 دندان افزایش یافته است.

دیگر بیماریها نیز از سال 83-82 همین روند را نشان می‌دهد که دلایل آن را می‌توان در چند مورد زیر، خلاصه کرد:

1- افزایش لجام‌گسیختهٔ بهای میوه و سبزی‌ها که باعث آن شده است که از سهم این کالاهای حیاتی برای سلامت جامعه در سبد خانوار کاسته شود. پیش از این گرانی‌های لجام‌گسیخته، میوه و سبزی در سبد خوراکی‌های خانوار، نسبت به دیگر کشورها دارای سهم قابل‌ملاحظه‌ای بود.
2- افزایش کاربری خوراک‌های زیان‌آور مانند پتیزا، همبرگر، چیپس و پفک در این میان سهم رادیو و تلویزیون در تبلیغ این کالاها و مصرف به‌ویژه «پیتزا» در فیلم‌های پیاپی تلویزیونی و فیلم‌هایی که با یارانه‌های دولتی تولید می‌شوند، بسیار چشمگیر است.
3- افزایش مصرف مواد خوراکی کنسرو شده. این مساله از سویی ریشه در تبلیغ گستردهٔ این کالاها و از سوی دیگر راحت‌طلبی خانم‌های خانه‌دار دارد.
این موارد در کنار هم، شکل تغذیه سالم سنتی مردم ایران را به سختی دگرگون کرد و با حرکت به سوی تغذیه ناسالم، تندرستی (سلامت) جامعه مورد مخاطره قرار گرفت. در این میان دستگاه‌های مسئول و دستگاههای ارتباط جمعی دولتی به جای اینکه در جهت تصحیح این روند نادرست برآیند، یا ناظر بی‌طرف بودند و یا با سودجویی و پخش آگهی‌های مواد خوراکی زیانبار، به این روند رشد دامن زدند.

از سوی دیگر، گرانی لجام‌گسیختهٔ مواد بهداشتی و شوینده از شهریور ماه سال 1391، در آینده اثرات خود را روی سلامت مردم نشان خواهد داد. چند برابر شدن بهای صابون، خمیردندان، شوینده‌ها و کاغذهای بهداشتی، اثرهای زیان‌بار خود را بر روی سلامت جامعه در آینده‌ای نزدیک نمایان خواهد کرد و در این راستا بر هزینه‌های سلامت جامعه که بار زیادی از آن را مردم به دوش می‌کشند، خواهد افزود. هرگاه دستگاه‌های مسئول نتوانند به این افزایش هزینه‌های لجام گسیخته پایان دهند (که به ظاهر یا نمی‌خواهند و یا نمی‌توانند) و از سوی دیگر میان درآمدها و هزینه‌ها نتوانند تعادل ایجاد کنند، سلامت جامعه روبه بدی خواهد رفت و هزینه‌های سلامت جامعه به شدت افزایش پیدا خواهد کرد.