صنایع دستی
فناوری اطلاعات در خدمت هنر های سنتی
- صنايع دستي
- نمایش از شنبه, 26 دی 1388 12:45
- بازدید: 7462
ميترا يزدچي
ايران در طول تاريخ همواره يکي از کشورهاي پيشکسوت علم، هنر، تاريخ، ادب و... بوده است. اين سرآمدي، نه فقط به دليل ذوق و خلاقيت ايرانيان بلکه از آن رو است که ايرانيان در عرصه هاي بسياري پيشتاز بوده و قابليت پيشي گرفتن در علوم بسياري را دارند.اين وضعيت ادامه داشت تا اينکه با انقلاب صنعتي برخي از کشورها با جهشي بلند در سرازيري توسعه صنعتي قرار گرفتند. برخي کشورهاي اصيل و متمدن که هميشه با استفاده از علوم انساني راه ترقي را مي پيمودند حاضر به قبول انقلاب صنعتي نشدند و طي سال ها بين اين گروه ها شکافي عميقي پيش آمد و به مرور زمان جهان صنعتي آموزه هاي هنري و فرهنگي را نيز با استفاده از تکنولوژي جديد به دنيا عرضه کرد و جاي بر صاحبان اصلي اين علوم تنگ تر شد. به مرور توسعه و رشد علم وضعيت جديدي را پيش آورد و آن نزديکي تمام ملل با استفاده از وسايلي ارتباطي و فناوري بود و اين ارتباطات آنقدر نزديک و نزديک تر شد که دنيا را به دهکده يي تبديل کرد. در اين شرايط ديگر هيچ راهي دور نبود و هيچ کاري ناممکن نمي نمود. بشر در اين شرايط جديد که به تمام روياهاي خود جامه عمل پوشاند به ناگهان دچار سرخوردگي شد و به دنبال رفع آن به سوي استفاده از هنر در زندگي اش رفت حال آنکه زندگي فعلي او نمي توانست به سبک اوليه از هنر استفاده کند. بنابراين تکنولوژي مدرن خود را به کمک گرفت و زندگي جديدي را با هنر هاي سنتي براي خود رقم زد. امروزه با کمک فناوري اطلاعات و ارتباطات، موزه هاي مجازي، سفرهاي مجازي، آموزش هنر مجازي، خريد آثار هنري اينترنتي و... هنرهاي سنتي و اصيل، در اختيار تمام کاربران در دنيا گذاشته مي شود و در اين مسير هزينه هاي زيادي صرف مي شود. در همين راستا چندي پيش همايشي برگزار شد که در آن راهکار هايي براي استفاده از فناوري اطلاعات در توسعه صنايع دستي ارائه شد که مورد استقبال هنرمندان هم قرار گرفت. در اين همايش که با حضور هنرمندان صنايع دستي و متخصصان فناوري اطلاعات برگزار شد راهکارهاي کاربرد فناوري اطلاعات در توسعه، حفظ، احيا ، صادرات، آموزش و... صنايع دستي ايران ارائه شد که بعضاً در کشورهاي ديگر به نتيجه رسيده يا حتي به جاي ايران در آن کشورها مورد استفاده قرار مي گيرد. حال آنکه هنرمندان ايران همچنان با استفاده از روش هاي سنتي با مشکلات عديده يي دست به گريبان هستند. در اين ميان حضور بخش خصوصي به همراه جمع کثيري از هنرمنداني که طي مدت کوتاهي با استفاده از فناوري اطلاعات به موفقيت هاي قابل توجهي رسيده بودند بيش از ساير بخش ها در نمايشگاه جانبي اين همايش مورد توجه قرار گرفت و نشان مي داد که هنرمندان همچنان غرق در کارهاي هنري هستند و براي معرفي اين هنرها بايد جوانان آشنا با علوم روز در کنار آنها قرار بگيرند و اين دو در کنار هم مي توانند باز هم ايران و هنرش را معرفي کنند. امروزه گسترش فناوري اطلاعات و استفاده از آن به قدري در معاملات تجاري تعيين کننده است و کسي در بازارهاي دنيا موفق مي شود که هر چه بيشتر از اين ابزار استفاده کند به طوري که به گفته يکي از سخنرانان همايش طي سال هاي 1995 تا 2006 يک کارخانه بسيار کوچک نساجي در فرانسه توانست با استفاده از فناوري اطلاعات براي بيشتر دربارها و کاخ هاي دنيا ملزومات پارچه يي اختصاصي تهيه کند و درآمدي افسانه يي به دست آورد و سخنران ديگري با اشاره به حداقل امکانات فناوري اطلاعات براي کاربران و تجار به عنوان وسيله يي براي معرفي کارهايشان گفت که چگونه با استفاده از اين تکنولوژي يک شرکت براي همه اقشار هدايايي خاص تعريف کرده و براي مناسبت هاي مختلف چگونه از دغدغه آنها در انتخاب يک هديه چشمگير کاسته است. کشور ما نيز با توجه به تمام سابقه و گذشته يي که دارد و براي همگان شناخته شده است و توانسته طي سال ها اصالت خود را حفظ کند و علاقه مندان هنرهاي ايران در تمام دنيا، به دنبال تهيه اين آثار در شبکه هاي اطلاعاتي خود هستند. بنابراين کافي است با يک عزم ملي اين هنر در معرض ديد و دسترس علاقه مندان آن قرار گيرد. امروزه به رغم تلاش کشورهاي مختلف همچنان کيفيت فرش ايران در صدر فرش هاي دنياست حال آنکه با شناسايي نشدن بازارهاي مصرف اين هنر اصيل در جايگاه شايسته ها قرار نگرفته و مشتريان خاصش معدود هستند. يکي از اين مشتريان در کشور امارات با سفارش بزرگ ترين فرش دنيا به ايران به همگان نشان داد که اين هنر، هنر سرآمد است و اخيراً فرانسه سفارش مشابهي داده است. اما قابليت هاي هنري، فرهنگي و تاريخي ايران تنها به قاليبافي آن ختم نمي شود بلکه ميراث فرهنگي، طبيعت، تاريخ و هنر ايرانيان مي تواند و اين قابليت را دارد که مطرح شود. از سوي ديگر سودهاي سرشاري در حال حاضر از کپي هاي ناشيانه صنايع دستي ايران نصيب ديگران مي شود که هنرمندان اين مرز و بوم را دچار آسيب کرده است. در اين ميان اين وظيفه دولت است که با مهيا کردن تکنولوژي روز دنيا و ارائه به هنرمندان يا هموار کردن شرايط کار براي بخش خصوصي زمينه هاي اشتغال زايي و کارآفريني اصيل ايراني را فراهم کرده و متخصصان در علوم روز دنيا را در کنار هنر هاي کهن به کار گيرد تا باز هم صنايع دستي ايران قابليت رشد و توسعه و گسترش داشته باشد.
