زیست بوم
زمین تب دارد! - بخش نخست
- زيست بوم
- نمایش از یکشنبه, 05 آذر 1391 10:31
- بازدید: 4117
برگرفته از روزنامه اطلاعات
تغییر اقلیم به نوسان در اقلیم جهانی زمین یا در اقلیم‌های منطقه ای در طول زمان اشاره می کند.
این تغییرات را در نوسان پذیری یا شرایط میانگین جوی یا آب و هوای متوسط را در مقیاس‌های زمانی تشریح می کنند که در فاصله زمانی بین دهه‌‌ها تا میلیون‌‌ها سال در نوسان است. این تغییرات ممکن است از فرآیندهای درونی زمین یا نیروهای خارج از آن مانند نوسانات در شدت نور خورشید یا در زمان‌‌های اخیر در اثر فعالیت‌های مربوط به تغییرات اقلیمی دست بشر حاصل شده باشد.
به خصوص در کاربرد اخیر، در مقوله سیاست محیطی، اصطلاح «تغییر اقلیم» اغلب فقط به تغییرات جاری در اقلیم جدید اشاره می کند، از جمله بالا رفتن سطح متوسط دمای سطح زمین که به عنوان گرم شدن زمین شناخته می شود.
در برخی موارد این عبارت با فرض رابطه علت و معلولی بشری نیز به کار می رود همچنان که در کنوانسیون چارچوب تغییر اقلیمی سازمان ملل UNFCCCاستفاده شده است.
کنوانسیون UNFCCCاصطلاح «نوسان پذیری اقلیمی» را برای تغییراتی به کار می برد که منشاء غیر انسانی داشته باشند.منظور از«گرم شدن زمین» افزایش میانگین دمای زمین است و «تغییر آب و هوا» در اثر این افزایش دما به وجود می آید. گرم شدن زمین موجب تغییر الگوی بارش باران و برف، افزایش سطح آب دریاهای آزاد و کاهش سطح آب دریاچه‌‌ها و تأثیرات وسیع بر گیاهان و حیات وحش و انسان‌ها می شود.
یکی از مواردی که تا قبل از افزایش فعالیت‌های بشر به عنوان نوعی ابزار ایمن سازی برای زمین به حساب می آمد گازهای گلخانه ای بودند، یعنی مجموعه ای از گازها که مقداری از انرژی خورشید را در جو زمین نگه می دارند و باعث گرم شدن جو می شوند که شامل بخار آب (H2O)، دی اکسیدنیتروژن (NO2)، دی اکسیدکربن ( CO2) و متان (CH4) است.اگر این گازها در جو نبودند، انرژی گرمایی خورشید دوباره به فضا بر می گشت و به این ترتیب هوای زمین 33 درجه سانتی گراد سردتر از زمان فعلی می شد.
باید اشاره کرد که اثر گلخانه ای، کره زمین را به اندازه ای گرم نگه می دارد که ما انسان‌ها بتوانیم روی آن زندگی کنیم اما اگر اثر گلخانه ای شدت یابد ممکن است دمای زمین به قدری زیاد شود که ما و بقیه گیاهان و جانوران نتوانیم گرمای آن را تحمل کنیم.
شاید باور نکنید که انسان‌ها هم می توانند آب و هوای زمین را تغییر دهند. دانشمندان می گویند بیشتر فعالیت‌های انسانی است که گاز گلخانه ای تولید می کند. پس از انقلاب صنعتی و اختراع انواع ماشین آلات صنعتی، انسان‌ها با فعالیت‌های کشاورزی و صنعتی چهره زمین و آب و هوای آن را دگرگون ساختند.با شروع انقلاب صنعتی روش زندگی مردم عوض شد.
قبل از آن مقدار گازهای گلخانه ای در جو کم بود اما با رشد جمعیت و افزایش استفاده از نفت و زغال سنگ ترکیب گازهای اتمسفر نیز تغییر کرد. طوری که در حال حاضر، غلظت گازهای گلخانه ای از حدود 270 واحد به 367 واحد رسیده است.
بشر برای انجام کارهای خود به انرژی نیاز دارد و این انرژی را از غذا فراهم می کند. همچنین برای روشنایی و گرم کردن خانه نیازمند انرژی است.
اتومبیل‌ها برای حرکت به سوخت نیاز دارد، ماشین‌های صنعتی نیز به انرژی نیاز دارند وبیشتر انرژی‌‌های لازم برای موارد فوق به طور مستقیم یا غیر مستقیم از سوخت‌های فسیلی مثل نفت و گاز و زغال سنگ به دست می آید. اینها سوخت‌هایی هستند که سوزاندن آنها گاز گلخانه‌ای آزاد می کند.
آیا می دانید که چه وقتی گازهای گلخانه ای را به هوا می فرستیم؟ هر وقت که تلویزیون تماشا می کنیم، با کامپیوتر بازی می کنیم، از کولر یا فن کوئل استفاده می کنیم، از استریو ضبط استفاده می کنیم، چراغ را روشن می کنیم، لباس‌‌هایمان را می شوییم یا اطو می کنیم، سوار اتومبیل می شویم، غذا را در مایکروویو گرم می کنیم و از بخاری گازی یا نفتی استفاده می کنیم به تولید گازهای گلخانه ای در هوا کمک می کنیم. دلیل آن هم کاملاً مشخص است چون ما برای انجام این کارها به برق و سوخت نیاز داریم که با فعالیت نیروگاه‌های زغال سنگ و نفت این نیاز را برطرف می کنیم. علاوه بر این، پالایشگاه‌ها نیز برای تصفیه نفت خام و تولید نفت و بنزین، سوخت مصرف می کنند.
سوزاندن نفت و زغال سنگ هم گاز گلخانه ای تولید می کند پس هر چه ما بیشتر برق مصرف کنیم، نیروگاه‌‌ها از سوخت بیشتری استفاده می کنند و در نتیجه گاز گلخانه ای زیادتری تولید می شود.
ادامه دارد...
*بیتا آرمین فر
