ایران‌بوم

مدیر پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی بیرجند گفت: مدرسه‌ی «شوکتیه» بیرجند پس از «دارالفنون» و مدرسه‌ی «رشیدیه» به عنوان سومین مدرسه‌ی جدید در ایران محسوب می‌شود.

nike-dunk-low-coast-uncl | Nike Dunk Low Pro SB 304292 - 102 White Black Trail End Brown Sneakers – Ietp - nike sb mogan mid 2 white laces for sale in ohio

«علیرضا نصرآبادی» در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، با اشاره به اینکه این بنا به دستور «محمداسماعیل خان» ملقب به «شوکت الملک‌اول» در سال 1312 هجری قمری مطابق با 1272 شمسی در دوره‌ی قاجاریه ساخته شده است، گفت: این بنا ابتدا با هدف ایجاد حسینیه طراحی و ساخته شده تا پاسخگوی تجمع و عزاداری هیئت‌های بزرگ مذهبی باشد.

وی ادامه داد: این حسینیه متعلق به خاندان «شوکت‌الملک» بود و به حسینیه‌ی «شوکتیه» معروف شد و از محل موقوفات شوکتی اداره می‌شد.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی بیرجند ادامه داد: بعدها در سال 1325 هجری قمری مطابق با 1285 شمسی امیر شوکت‌الملک دوم برادر اسماعیل خان که تأثیرات مثبت ایجاد دارالفنون را مشاهده کرده بود تصمیم به تأسیس مدرسه شوکتیه گرفت تا از بنای حسینیه در باقی‌مانده‌ی ایام سال که عزاداری در آن جریان ندارد استفاده شود.

نصرآبادی گفت: مدرسه‌ی شوکتیه پس از «دارالفنون» و مدرسه‌ی «رشیدیه» به عنوان سومین مدرسه جدید در ایران محسوب می‌شود.

وی در خصوص ویژگی‌های معماری این بنا تصریح کرد: این بنا یک بنای تک ایوانی است و اجزا و عناصر مختلف معماری مانند سردر ورودی، هشتی، دالان، حوضخانه، ایوان، گنبدخانه و رواق‌ها و حجره‌هایی در اطراف صحن است.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی بیرجند ادامه داد: بنا در دو طبقه احداث شده است و تزئیناتی چون طاق نماهای تزئینی، قاب‌های گچی، مقرنس‌ها و رسمی‌بندی‌ها دارد و از مواردی است که به بنا، زیبایی خاصی داده است.

نصرآبادی افزود: این بنا، دو ورودی، یک ورودی در ضلع جنوب و ورودی دوم در ضلع غربی دارد، ورودی واقع در ضلع جنوبی دارای سردر با تزئینات مقرنس گچی است، در بالای درب ورودی کتیبه‌ای سنگی نصب شده که اشعار شوکت‌الملک موسس شوکتیه بر آن حک شده است.

وی اظهار کرد: هشتی بنا به‌وسیله‌ی دالان‌هایی به دیگر بخش‌های بنا ارتباط دارد، دالان در جبهه‌ی شمالی هشتی به هشتی دوم و سپس به حیاط راه دارد، تزئینات هشتی عمدتاً رسمی‌بندی در سقف و نیز طاق نماهایی در اطراف است.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی بیرجند گفت: مهم‌ترین بخش از بنا به‌لحاظ معماری ایوان است که در قسمت جنوب بنا واقع شده و این ایوان 70 سانتی‌متر از کف حیاط برجسته‌تر، با طاق کلیل و در داخل آن تزئیناتی مانند قاب‌های گچی دارد.

نصرآبادی گفت: ایوانچه‌ها به صورت پنج حجره در دو جبهه شرقی و غربی تعبیه شده است و در ضلع شمالی صحن دو راهرو و یک اتاق پنج دری در مرکز و دو اتاق سه‌دری در دو طرف دارد.

وی ادامه داد: تالاری در ضلع جنوب قرار دارد که به عنوان سالن بزرگ اجتماعات مورد استفاده قرار می‌گرفته و دارای طاق نماهایی با تزئینات گچی رسمی‌بندی است، پوشش این فضا گنبدی است که کلاه فرنگی در مرکز آن قرار دارد سطح داخلی گنبد به‌وسیله‌ی تزئینات رسمی‌بندی گچی تزئین شده است و در دو طرف این تالار دو اتاق کوچک قرار دارد که ارتباط بین تالار و اتاق‌ها به وسیله درگاهی امکان‌پذیر بوده است.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی بیرجند افزود: حوض‌خانه در پشت ضلع شرقی بنا قرار دارد که به صورت یک حیاط هشت ضلعی است و مظهر قنات قصبه این محل بوده است.

نصرآبادی گفت: موزه وقف که زیر نظر اداره‌کل اوقاف و امور خیریه در این مکان واقع شده است، وسایل موقوفی و اسناد قدیمی دارد.

وی خاطرنشان کرد: مدرسه‌ی «شوکتیه» در سال 1356 با شماره 1371در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و پس انقلاب 57، حسینیه‌ی امام‌رضا(ع) نامیده شد و هم‌اکنون مراسم عزاداری در ماه محرم‌الحرام و دیگر مناسبت‌های مذهبی در این محل برگزار می‌شود.