گردشگری

ایران دورت بگردم - شهر تاریخی میبد

نیکو گرشاسبی‌نیا

شهر کوچک و تاریخی میبد در 50 کیلومتری یزد قرار دارد. تمام شهر بدلیل بافت سنتی و تاریخی در فهرست آثار تاریخی به ثبت رسیده است. با وجود قلعه‌ها، کاروانسراها، سکه‌های ضرب شده، می‌توان پیشینه این شهر را به هزاران سال پیش نسبت داد. برخلاف ظاهر ساده و تاریخی این شهر که بسیار چشم نواز نیز هست، میبد اصلی ترین شهر در تولید سفال محسوب می شود. کارخانه های متعددی در این شهر به ساخت و تولید انواع کاشی و سرامیک مشغول هستند. سفالهای شهر میبد در سرتاسر ایران مشهور است. سفالگری حرفه اصلی و دیرینه میبدی ها بوده و اکنون نیز این شهر از لحاظ تولید سفال و کاشی و سرامیک، یک مرکز اقتصادی محسوب می گردد. از آثار کهن و تاریخی آن می توان به نارین قلعه میبد، مسجد جامع فیروز آباد، مسجد جامع بفروییه، آتشکده حسن آباد، امامزاده خدیجه خاتون، برج کبوترخان، چاپارخانه...... اشاره کرد. وجود آب انبارها، کاروانسراها، برج ها، خانقاه ها، خندق های حفر شده در اطراف برج ها و قلعه ها حاکی از آن است که این شهر در طی تاریخ مرکزیت بسیار داشته و از اهمیت بسزایی برخوردار بوده است. پیدا شدن سکه های ضرب شده مربوط به دوران ساسانی و همچنین وجود کهن دژ (نارین قلعه)، نشانگر آن است که این شهر در دوران ساسانی مرکزیت سیاسی داشته است. کشاورزی نیز در این شهر رونق داشته و از حرفه های مرسوم اهالی این شهر بوده است. اکنون نیز آثار باغات زیادی در این شهر مشهود است.

آب و هوای میبد به واسطه قرار گرفتن در دل کویر، گرم و خشک است. ویژگی مهم شهرهای کویری در ایران داشتن بادگیرهای معروف و بی نظیر ایرانی است. این شهر نیز مانند سایر شهرهای گرم و کویری مانند کاشان، یزد، ابیانه... دارای بادگیرهای بسیاری است. برخلاف بادگیرهای یزد و کاشان که به ارتفاع بلند و به صورت چند وجهی ساخته شده اند، بادگیرهای شهر میبد بسیار کوتاه و یکطرفه است. تعداد جهت های بادگیر بستگی به نوع وزش باد در آن منطقه دارد. وجود بادگیرهای کوتاه و یک جهتی در میبد نشانگر آن است که باد در این شهر از یک سمت و نزدیک به زمین می وزد.

بافت تاریخی این شهر کهن از تغییرات بدور مانده است و شکل شهری بدان راه نیافته است. این خود باعث مسرت است که میبد توانسته بافت تاریخی خود را حفظ کند. از طرف دیگر بافت تاریخی این شهر آسیب های بسیاری دیده است. دیوارهای شکسته شده، انبار کردن خار و خاشاک و زباله در اطراف این دیوارها، رها شدن خانه های قدیمی دل هر بیننده ای را به درد می آورد. به وضوح مشخص است که اگر این بافت در طی دوران به شکلهای امروزی در نیامده است، رسیدگی هم در جهت حفظ این خانه ها نشده است. وقتی درون کوچه باغ های این شهر قدم می زنید، اینها چیزهایی است که به چشمتان می آید اما زمانی که این بافت را از ارتفاعی بالاتر نگاه می کنید و جمیع خانه های خشتی و قدیمی را می بینید، عشق به ایران در دلتان زنده می شود و به حق ثابت می شود که «هنر نزد ایرانیان است و بس».

• < قبلی
• بعدی >