ایران‌بوم

ایران‌بوم افتخار دارد نسخۀ اینترنتی كتاب كاپیتولاسیون و ایران نوشتۀ دكتر محمد مصدق را برای نخستین‌بار در تاركدۀ جهانی منتشر می‌كند. كتاب یاد شده در سال 1290 خورشیدی به قلم شادروان دكتر محمد مصدق به چاپ رسیده است. این کتاب بار دوم با مقدمه و حواشی و تعلیقات استاد فریدون جنیدی در سال 1358 تجدید چاپ شده است. باز نشر دیگر آن، در كتابِ «مصدق و مسائل حقوق و سیاست»، با گردآوری شادروان ایرج افشار، نشر سخن، تهران، 1382، در رویه‌های 39 تا 77 به زیور طبع آراسته شده است.

زندگی مردان بزرگ را از آثار آنان می‌توان سنجید. برخی از این آثار: ساختمان‌ها، راه‌ها، کاروانسراها را شامل می‌گردد، و برخی رساله‌ها، کتاب‌ها، و اشعار را، و برخی از این آثار اگر چه به چشم دیده نمی‌شوند اما در حرکت رگ‌های زمان به پیش می روند، و با زندگی ملت‌ها آمیخته‌اند، و جزئی از زندگی ملل را تشکیل می‌دهند.
مصدق، رهبر مبارزات ضد استعماری ملل شرق، از جمله کسانی است که حرکت نبض او را در لرزش رگ‌های هر جوان ایرانی، می توان احساس کرد.
مصدق، فریاد زمانۀ ما بود! بانگ پرطنین و باشکوهی که در فضای قرون و اعصار خواهد پیچید.
مصدق در رود عظیم و پرتلاطم زندگی ایرانیان، موجی بزرگ بود. موجی که بر صخره‌های سخت کوبید، و بنیان آن صخره‌ها را سست کرد. آن موج به امواج بعدی نشان داد که چگونه، با لطافت و رقت عجیبی که در جان موج هست، می‌توان با ایجاد همبستگی و تلاطم، قدرت ایجاد کرد، و می‌توان سر به خارا سنگ کوبید، و می‌توان خارا سنگ را خوار و بی‌مقدار فرو افکند، و راه را برای امواج لطیف دیگری که آوازخوان از معبر تاریخ عبور می‌کنند، گشود.
آثار زندگی مصدق ، آثار زندگی ملت ایران است. آن رادمرد ، علاوه نهضت، از خود یادگارهایی نیز به نام رساله و کتاب برجای گذاشته است که مرور و مطالعۀ آن، جوانان را در راهی که برگزیده‌اند، راهنما خواهد بود، و یکی از این کتاب ها «کاپیتولاسیون و ایران» است.
همین کتاب نشان می‌دهد که مصدق، مبارزه علیه کاپیتالیسم را از چه زمانی شروع کرده است. 67 سال پیش از این تاریخ، مصدق یکی از اصولی‌ترین مبارزات را علیه امپریالیسم آن زمان بنیان گذاشت، زیرا که او به خوبی می دانست، با برقرار بودن کاپیتولاسیون، ایران هیچگاه نخواهد توانست که به جنبه‌های دیگر آزادی دست یازد.
پس کار بنیانی را با مبارزه با اساس امپریالیسم آغاز نمود. زیرا که آغاز هر نوع مبارزۀ دیگر در آن زمان در حکم این کلام سعدی بود که:

خانه از پای بَست ویران است خواجه دربند نقش ایوان است

پس او تصمیم گرفت که مشکلات جامعۀ ایرانی را یکایک حل کند و نخستین آن نَسخ کاپیتولاسیون، به شمار می‌آمد. (از مقدمۀ کتاب نوشتۀ استاد فریدون جنیدی)

دكتر محمد مصدق - استاد فریدون جنیدی

كتاب كاپيتولاسيون و ايران بخش نخست- دكتر محمد مصدق

كتاب كاپيتولاسيون و ايران بخش دوم- دكتر محمد مصدق

كتاب كاپيتولاسيون و ايران بخش سوم- دكتر محمد مصدق

کتاب کاپیتولاسیون و ایران بخش چهارم - دکتر محمد مصدق

كتاب كاپیتولاسیون و ایران بخش پنجم - دكتر محمد مصدق