پنج شنبه, 15ام آذر

شما اینجا هستید: رویه نخست کتاب‌شناخت مجله انتشار ویژه نامه «رئالیسم سوسیالیستی» فصلنامه زنده رود

مجله

انتشار ویژه نامه «رئالیسم سوسیالیستی» فصلنامه زنده رود

برگرفته از تارنمای ایرانچهر

عقاب علی احمدی

 

فصلنامه زنده رود ، شماره ۵۲

 پاییز و  زمستان ۱۳۸۹ -  تاریخ انتشار : پاییز  ۱۳۹۰

۳۳۶ صفحه  – قیمت: ۳۵۰۰ تومان


این ویژه نامه  که  شماره  ۵۲  فصلنامه زنده رود  است ، به بررسی مکتب ادبی « رئالیسم سوسیالیستی » اختصاص یافته است . تاریخ این ویژه نامه پاییز و زمستان ۱۳۸۹ و زمان پخش آن پاییز ۱۳۹۰ است .

   در دانشنامه ویکی پدیا در تعریف  رئالیسم سوسیالیستی چنین آمده است : «  سبکی هنری است که در دوره حکومت شوروی در روسیه و سپس در دیگر کشورهای کمونیستی پدید آمد. پاگیری رئالیسم سوسیالیستی را با جریان شکل‌گیری انقلاب‌های کارگری و ایجاد حکومت‌های سوسیالیستی همزمان می‌دانند. به عنوان نمونه بارز ، اطلاق این اصطلاح به جریان ادبی بعد از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ روسیه است. رئالیسم سوسیالیستی ریشه‌های خود را در رئالیسم جستجو می‌کند و با اصالت دادن به روایت واقعیت مرکزیت توجه خود را به زندگی مردمان فرودست، بیان مشکلات طبقاتی و بعضاً روند مبارزات و انقلاب‌ها معطوف می‌کند. بنیان این مکتب بر تأکید بر « کار » است. »

   با دستیابی کمونیست های روسی به قدرت سیاسی که با پیروزی آنها در کودتای  کمونیستی اکتبر ۱۹۱۷ مسیر شد ، ادبیات همچون ابزاری برای برآورده ساختن امیال سیاسی « طبقه کارگر » اتحاد جماهیر شوروی دانسته شد . در مطلبی که با عنوان « از باب اشاره » در آغاز این ویژه نامه آمده است ، در باره این مکتب چنین می خوانیم :

   « هنر و ادبیات در طول تاریخ و در ارتباط با حکومت ها روند یکسان و متعادلی نداشته است . آثار نوشتاری قبل از اختراع چاپ به دلیل بی سوادی عامه و تعداد  اندک نسخه های خطی نقش و تاثیر اساسی در میان توده ها نداشت ؛ از این رو  کمتر حساسیت  حاکمان و دولتمردان را بر می انگیخت . اما تحولات ناشی از صنعت چاپ و گستره انتشار  آثار مکتوب، به ویژه ادبیات ، که به هر حال خوانندگان بیشتری را به دنبال می کشید و بعضا موجب حرکت های انفعالی ، اعم از فکری یا عملی ، در میان مردم می شد ، باعث گردید که حکومت ها حیطه اختیار خود را به این پهنه گسترش دهند  که رایج ترین و شناخته شده ترین شیوه آن سانسور است .

   اما گاه حکومت ها پا از این مرحله نیز فراتر نهاده و از طریق دستور العمل ها و بیانیه ها ، الزاماتی را برای آفرینندگان آثار هنری و  ادبی ایجاد ، و  آنها را به رعایت باید ها و نبایدها و شایست ها و ناشایست ها ملزم کرده و می کنند .

   تاریخ ، خشن ترین و  آمرانه ترین این شیوه ها را در  دوران حکومت بلشویک ها در اتحاد جماهیر شوروی به ویژه در دوران استالین شاهد بود ؛ دورانی که به رئالیسم سوسیالیستی شناخته شده و در آن آثار ادبی ناهمخوان با این شیوه نه تنها دستخوش اعمال نظرها و حتی ممنوعیت از انتشار بود بلکه جان بسیاری از خالقان آنها را  گرفت . »

در این ویژه نامه این مطالب را می خوانیم :

بخش نخست :

۱. رئالیسم سوسیالیستی چیست ؟ / محمدتقی قزلسفلی

۲. دو  قطعنامه و یک کنگره ( تصویری از اوضاع ادبی شوروی در دهه های ۲۰ و ۳۰ ) / بهرام فرهنگ

۳. مسئولیت نویسندگان شوروی  /  آندره آلکساندرویچ ژدانف / داوود نوروزی

۴. داستان بایگان / تراویس هلند / احمد اخوت

۵. دودکش لوبیانکا / احمد اخوت

۶. انکار / فرهاد کشوری

۷. نامه پیش از خودکشی آلکساندر آلکساندروویچ  فادیف به کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی ( ۱۳ مه ۱۹۵۶ ) و  گزارش کا . گ . ب. در باره مرگ او  / بهرام فرهنگ

۸. سایه روشن های « گارد جوان » / شاهپور بهیان

۹. تغییر سیمای هنر  کیچ؛ احساس های تیمور کیبیروف ، مرثیه خداحافظی با تمدن شوروی / گریگوری فرئیدین / امیرحسین  افراسیابی

۱۰. مسکو – پتربورگ ؛ گذری و  نظری / حسام الدین نبوی نژاد

۱۱. سرآغاز رئالیسم سوسیالیستی در ایران / محمدحسین خسروپناه

۱۲. رئالیسم در عمل ؛ انشعاب در کانون نویسندگان ایران ( پاییز ۱۳۵۸ ) / انوش صالحی

۱۳. رئالیسم سوسیالیستی به مثابه « عالی ترین شکل هنر و ادبیات » ( بازتاب هنر و ادبیات در نشریه « کار » / انوش صالحی

۱۴. صادق هدایت ؛ شخصیت او ، افکار او ، جای او در حیات ادبی و اجتماعی معاصر / احسان طبری

بخش دوم :

۱. سه شعر ؟ آندره پی یر دوماندیارگ / ترجمه ناصر نبوی

۲. چهار شعر / امیرحسن افراسیابی

۳. دو شعر/ مجید نفیسی

۴. دو شعر / حسام الدین نبوی نژاد

۵. سه شعر / احمد نامداریان

۶. چهار شعر / منصور ململی

۷. دو شعر / یونس گرامی

۸. یک شعر / عزیز ترسه

بخش سوم :

۱. مفتاح / رحمان چوپانی

۲. ملاح آبی پوش / وحید افتخارزاده

بخش چهارم :

کتاب های رسیده

نشانی فصلنامه زنده رود

اصفهان – صندوق پستی ۴۶۸ – ۸۱۶۴۵

شماره تلفن و نمابر : ۶۲۴۹۲۴۱ – ۰۳۱۱

نشانی رایانامه: این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

 پخش  فصلنامه زنده رود  : پیام امروز  /  تلفن  ۶۶۴۹۱۸۸۷ – ۰۲۱

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید