نامآوران ایرانی
علی اصغر بهاری کمانچه نوازی توانا و استادی دلسوز
- بزرگان
- نمایش از یکشنبه, 25 خرداد 1393 08:52
- بازدید: 4076
برگرفته از خبرگزاری ایرنا
زنده یاد علی اصغر بهاری به عنوان کمانچه نوازی توانا و استادی بی بدیل نقش بسزایی در شکوفایی موسیقی سنتی ایران و انتقال آن به نسل های بعد ایفا کرد.
علی اصغر بهاری 1284 در تهران متولد شد ، وی نیز همچون دیگر موسیقیدانان هم نسل خود این هنر را به واسطه خانواده و از طریق پدر خود آموخت.
علی اصغر بهاری یکی از اساتید و نوازندگان تاثیرگذار موسیقی سنتی ایران روز 20 خرداد ماه سال 1374 به دلیل کهولت سن درگذشت و پیکرش در امام زاده طاهر کرج به خاک سپرده شد .
خانواده مادری وی همگی از نوازندگان زمان خود بودند و علی اصغر بهاری نیز نزد پدربزرگ خود میرزاعلی خان در سن 13 سالگی با نواختن ساز کمانچه آشنا شد .
با توجه به اینکه کمانچه نسبت به دیگر سازهای موسیقی سنتی ایران همچون تار و سنتور مهجور تر بود این موقعیت خانوادگی در یادگیری هرچه بهتر اصغر بهادری یک امتیاز بشمار می رفت .
آموختن کمانچه توسط وی نزد پدر بزرگ و دایی هایش تا سن 18 سالگی ادامه داشت که از وی نوازنده ای توانا ساخت و از همین جا بود که علی اصغر بهاری در نخستین کنسرت موسیقی خود را به مخاطبان شناساند .
پس از این زمان وی در دوره ای نزد رضا محجوبی به نوازندگی ساز ویلن مشغول شد ، شباهت های ساختاری کمانچه و ویلن موجب شد بهاری به زودی با تکنیک های نوازندگی ویلن آشنا و به خوبی آن را بنوازد .
در این زمان به شهر مشهد رفت و به عنوان مدرس به آموختن کمانچه و ویلن ایرانی به علاقه مندان آن شهر پرداخت و چند سالی در آنجا ساکن شد .
با راه اندازی هنرستان موسیقی استاد روح الله خالقی از وی خواست تا برای همکاری با این مدرسه به تهران بیاید و مشغول تدریس شود .
نقل مکان بهاری از مشهد به تهران مصادف شد با راه اندازی رادیو در سال 32 شمسی که این امکان را نیز برای وی فراهم آورد تا در رادیو نیز فعالیت جدی خود را آغاز کند.
در این زمان کمانچه به عنوان سازی مهجور در حال فراموشی بود ، این ساز به لحاظ یادگیری تکنیک اجرایی به نسبت دیگر سازهای سنتی موسیقی ایران مشکل تر بود و کمتر کسی به سراغ یادگیریش می رفت .
اصغر بهاری با ورود خود به رادیو توانست جان تازه ای به رپرتوآر اجرایی این ساز بدهد ، ضبط آثار گروهی و تکنوازی به همراه ساز آواز کم کم جای کمانچه را در میان مخاطبان موسیقی سنتی ایران باز کرد و این ساز به عنوان یکی از آلات اصلی این گونه موسیقایی مورد استقبال قرار گرفت .
آوازه بهاری به عنوان کمانچه نوازی توانا در میان علاقه مندان و اساتید موسیقی پیچید بطوریکه این نوازنده به عنوان شناخته شده ترین نوازنده کمانچه زمان خود شناخته می شد .
وی در زمینه آموزش نیز توانست خدمت قابل توجهی به موسیقی سنتی ایران بکند ، بهاری در دهه 40 شمسی به عنوان استاد ساز کمانچه در دانشگاه تهران شروع به فعالیت کرد و تجربیات گرانقدر خود را در اختیار هنرجویانش قرار داد .
اجرای زنده وی در سال 1346 در سالن معتبر دلاویل پاریس به یکی از افتخارات موسیقی سنتی ایران در عرصه جهانی بدل شد ، بهاری در این کنسرت در مقابل تعداد کثیری از تماشاگران کنسرت داد .
علی اصغر بهاری در این مدت قطعات متعددی را در فرم های موسیقی سنتی ایران ، همچون رنگ ، پیش درآمد و چهارمضراب تدوین کرد که مختص ساز کمانچه بود .
پس از انقلاب اسلامی وی به همراه بزرگان دیگری همچون فرامرز پایور گروه اساتید را تشکیل دادند و به همراه این گروه به نقاط مختلف دنیا سفر کردند .
مجموعه های همچون گلبانگ نمونه ای از آثار صوتی تولیدی توسط این گروه است که علی اصغر بهاری نقش مهمی در آن دارد .
یکی از شاخصه های مهم این استاد نقش ارتباطی بین کمانچه نوازی اواخر دوره قاجار و زمانه خود بود به طوریکه داشته های بهاری که از حافظه شینیداریش نشات می گرفت موجب شد راه تازه ای را برای نوازندگان نسل بعد ایجاد کند.
در صدای ساز وی نغمات دوره اواخر قاجار به وضوح حس می شد ، تحریر ها ، جمله بندی ها و نگاه شخصی وی به موسیقی ردیف دستگاهی از جمله دیگر شاخصه های سازی وی بشمار می رود .
استاد علی اصغر بهاری شاگردان بسیاری نیز تربیت کرد که امروز هر کدام از آنها به عنوان اساتید و ستارگان موسیقی ایران شناخته شده اند که از این میان می توان به کیهان کلهر و اردشیر کامکار اشاره کرد .
امروز از علی اصغر بهاری به عنوان استاد بی بدیل ساز کمانچه یاد می شود و می توان گفت کمانچه ای که امروز در موسیقی سنتی ایران استفاده می شود مرهون تلاش ها و پاسداری های وی از ساز کمانچه است.