ایران‌بوم

از بین 234 کشور موجود در کره زمین، دست‌کم شش کشور وجود دارد که مساحت‌شان از مساحت 4500 هکتاری جزیره ابوموسی کوچک‌تر است.(1) همین نکته نشان می‌دهد که این جزیره مشهور و راهبردی موجود در خلیج‌فارس، تا چه اندازه می‌تواند در صورت شناخت ظرفیت‌های بوم‌شناختی و ویژگی‌های ریخت‌شناسی، گیاه‌شناسی و خاک‌شناسی‌اش، از جایگاهی درخورتر در نقشه توسعه استان هرمزگان برخوردار باشد؛ استانی که به واسطه بهره‌مندی از مدیریت دو جزیره قشم و کیش و چند جزیره اقماری دیگر، از شرایطی ممتاز و بی‌رقیب در صنعت جذب گردشگر داخلی و خارجی در منطقه برخوردار است.

از این رو، ضرورت دارد تا با شناسایی دقیق مزیت‌ها، حساسیت‌ها و ظرفیت پذیرش سرزمین در ابوموسی، سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان‌جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، توجه پررنگ‌تری را به آن معطوف کنند.

به‌ویژه اگر بدانیم که معنای نام باستانی این جزیره، یعنی بوموسو، «جای سبز» بوده است. شناسه‌ای که نشان می‌دهد، از نظر غنای بوم‌شناختی و جمعیت گونه‌های گیاهی مستقر در آن، وضعیت ابوموسی به نسبت دیگر جزایر منطقه، شاخص بوده است.

رد پای صحت واقعیت پیش گفته را حتی می‌توان با بررسی برخی از کتاب‌ها و اسناد تاریخی 200 سال گذشته کشور هم به اثبات رساند. از جمله، یکی از سیاستمداران و مورخان ساکن در بندرعباس در زمان مظفرالدین شاه به نام سدیدالسلطنه کبابی، در یادداشت‌هایش چنین آورده است: «بسیاری از شیوخی که به جزیره ابوموسی آمدند، یک اعتراف‌نامه نوشتند و اعلام کردند که ما برای علف چر و گوسفند‌چرانی می‌آییم و رعیت دولت ایران و میهمان دولت ایران هستیم و بسیار از دولت ایران تشکر می‌کنیم که اجازه داده ما در اینجا بمانیم و گوسفندان خود را چرا دهیم.»

سندی که آشکارا نشان می‌دهد، وضعیت مراتع موجود در جزیره ابوموسی چنان مطلوب بوده که چنین خواهندگانی داشته است. شگفت‌آورتر آنکه حالا کار به جایی رسیده که فرزندان همان گوسفندچرانان در کشور امارات متحده عربی، ادعای مالکیت کل جزیره را هم دارند؛ کشوری که از عمر خودش حدود چهار دهه بیشتر نمی‌گذرد!

امید است با برنامه‌ریزی جدی‌تر و هوشمندانه‌تر، جزیره ابوموسی را با لحاظ توانمندی‌های بوم‌شناختی‌اش به نگینی دیگر در خلیج‌فارس تبدیل کرده و بدین‌ترتیب، ساکنانش را به سعادتمندترین ایرانیان مرفه کشور بدل کنیم؛ ایرانیانی که قدر زادگاه خویش را می‌دانند و درک می‌کنند که چشم 75 میلیون از هموطنان‌شان به همین جزیره راهبردی وطن دوخته شده است.

پی‌نوشت:
1- این جزیره در اسناد تاریخی بوموو BOUMOU و بوم اوAOU یعنی آب (معرب آن بومف) و بوموسو و گپ سبز (به معنای جای سبز) نام داشته است.