ایران‌بوم

خبرگزاری مهر: "گلیم" هنری ماندگار در بین مردمان بختیاری استان چهار محال و بختیاری است، هنری که تنوع رنگ و نقوش آن الهام گرفته از طبیعت پیرامون بافندگان آن است و محصولی محسوب می شود که توسط زنان و دختران این استان تولید می شود.

تسوق ماست اند هاربر السعودية أونلاين مع تخفيضات 25 - charles barkley nike shoes for sale cheap jordan , نمشي - 75% | 106 - Nike WMNS Air Force 1 Shadow "Pastel" - LacollesurloupShops - nike dunks brown white black friday images , CI0919

به گزارش خبرنگار مهر، صنایع دستی استان چهار محال و بختیاری ویژگیها و مختصاتی دارد که با انواع تولیدات مشابه به دست دیگران قابل تمیز دادن است، بخشی از این ویژگیها شامل فعالیت در رشته صنایع دستی که کاری است 100درصد زنانه که تمام مراحل آن را زنان و دختران انجام می دهند و مردان در تولید آنها هیچ نقشی ندارند.

صنایع دستی بختیاری فقط انواع بافتها را شامل می شود و تقریبا اغلب زنان و دختران ایلیاتی با آنها آشنایی دارند.

بافندگان معمولا از نقشه برای بافتنی استفاده نمی کنند مگر اینکه به قصد تفنن بخواهند محصولی شبیه به فرآورده های دیگر داشته باشند ویا وقتی سفارشی برای مشتری دریافت کنند که ملزم به اجرای نقش و طرح پیشنهاد شده مشتری باشد و پس به طور کلی نقشهایی که برای تزیین بافته ها به کار می برند ذهنی است.

معمولا از مواد اولیه تولید شده توسط خودشان بهره می گیرند و در موارد محدودی از نخ پنبه ای کارخانه ای به عنوان تار بافته هایشان استفاده می کنند.

گلیم و قالی از صنایع دستی برتر این دیار است.

از امتیازات تولیدات گلیم و قالی بختیاریها، عدم تشابه و ناهمانندی کارهایشان است و این به دلیل عدم استفاده از الگو و مدل برای نقوش تولیداتشان است.

تنوع و گوناگونی رنگ و نقش در بافته های زنان و دختران بسیار زیاد است و کمتر می توان دید که بافنده ای دو یا چند محصول یک اندازه و یک نقش با رنگ واحد تولید کند.

نقش و نگار به کار گرفته در گلیم ذهنی است

بافندگان محلی از دارهایی(چارچوبی که فرش در آن بافته می شود) استفاده می کنند که به صورت افقی است و نقش ها و طرحهایی که درگلیم بافی استفاده می کنند به صورت ذهنی و الهام گرفته از طبیعت پیرامون خودشان است.

در چهارمحال و بختیاری، صنایع دستی متنوعی وجود دارد که عشایر از مواد اولیه تهیه شده از طریق دامهایشان به مصرف ریسندگی و بافندگی می رسانند.

این دسته از هموطنان بر مبنای مختصات زندگی اجتماعیشان که خود تولیدی و خود مصرفی را ایجاب می کند، محصولات متنوع و متعددی تولید می کنند که برخی از آنها عبارتند ازگلیم، هورژین (خورجین)، قالی، خرسک، سیاه چادر، چوقا، موج، وریس، نمکدان (کیسه ای جهت نگهداری نمک)، سفره آردی و .... است.

گلیم صنایع دستی ماندگاراستان چهار محال و بختیاری

گلیم نوعى فرشینه است با بافتى ساده که با پشم و پنبه و در مواردى با پشم و موى بز بافته مى‌شود و نخ‌هاى تاروپود یک در میان از زیر و روى یکدیگر مى‌گذرند.

گلیم به‌عنوان یک صنعت دستى زنانه در مناطق عشایرى و روستایى ایران رواج دارد و وسیلهٔ بافت گلیم مانند قالى براساس دارهاى افقى یا عمودى است.

این فرشینه به‌دلیل ارزان بودن مصرف عمومى دارد، گلیم ایرانى برحسب مناطق گوناگونى که آن را مى‌بافند، داراى شیوه‌هاى بافت و نقوش متنوع است.

یکی از ویژگی‌های گلیم، وفور مواد خام اولیه آن است و به همین دلیل در میان اقوام مختلف تولید می‌شود و مواد اولیه گلیم پشم گوسفند، پشم شتر، موی بز و اسب و پنبه است.

انواع رنگ و ‌ترکیب‌بندی‌های گوناگون آن از مهم‌ترین عناصر زیبایی و کیفیت گلیم است.

گلیم بختیاری یکی از گلیم های مطرح از نظر بافت، رنگ و تنوع نقوش در سطح کشور است و تولید گلیم در بین عشایر جنبه خود مصرفی دارد و این گیلم ها بسیار بارزش و نفیس هستند زیرا که برای بافت آن هیچ گونه عجله ای در کار نبوده و بافنده با فکری آزاد و با استفاده از سلیقه خود که الهام گرفته از طبیعت پیرامون خود بوده این اثر را تولید کرده است.

گلیم های که توسط عشایر استان چهار محال و بختیاری بافته شده اند از لحاظ رنگ و نقش در سطح بسیارعالی است.

گلیم های که با نخ پشمی با رنگرزی صنعتی و ماشینی بافته می شنود نسبت به گلیم های که با خامه های سنتی رنگرزی شده اند ارزش بافت کمتری دارند در عین حال که گلیم های که با خامه های که به صورت سنتی رنگرزی شده و از مواد طبیعی در رنگرزی استفاده کرده اند بعد از بافت نیز دستبافته ارزش بالایی دارد.

ازریشه( ختمی و روناس)، پوست(گردو و انار)، برگ ( مو و مورد)، شاخه ( گیلاس، چنار)، گل و ساقه(گندل) و ساقه( گندم ) برای رنگرزی سنتی استفاده می شود.

هنرمندان این استان از نقوش متنوعی در بافت گلیم هایشان استفاده می کردند که این نقوش الهام گرفته از طبیعت و نقوش حیوان به کار گرفته در چهار محال با نقوش به کار رفته در مناطق بختیاری متفاوت است .

نقوش گلیم ها بر طبق چهره انسانها، رویداد زندگی روزمره، اشکال هندسی، گیاهان محلی و ...است و از نقوش بسیار معروف که جنبه مذهبی دارد نیز نقش چهار علی است که واژه علی (ع) چهار بار در یک نقش تکرار می شود اما بیشتر نقوش در گلیم بافی در این استان ذهنی است.

کارشناس توسعه و ترویج اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان چهار محال و بختیاری در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه تاریخچه بافت گلیم در استان از زمان اسکان انسان در این استان است، اظهار داشت: با توجه به شرایط آب و هوای و سرمای این استان در زمانهای گذشته در راستای گرمایش و تن پوش گرم برای خود و خانواده اولین انسانهای ورودی به استان از گلیم استفاده می کردند با توجه به اینکه تاریخچه گلیم در کشور شش هزار ساله است.

بافت سالانه 20 هزار متر مربع گلیم در چهار محال و بختیاری/ وجود سه هزار بافنده

محمد رضا طاهر پور با بیان اینکه در حال حاضر سالانه 20 هزار متر مربع گلیم در استان توسط سه هزار بافنده تولید می شود، بیان داشت: 80 درصد تولید مصرف داخلی است و 30 درصد صادراتی است که این میزان صادرات به صورت چمدانی همراه مسافر از مبادی خروجی سایر گمرکهای کشور است.

وجود دو هزار کارگاه گلیم بافی در چهار محال و بختیاری

طاهر پور با بیان اینکه بالغ بر دو هزار کارگاه خانگی گلیم بافی فعال و غیر فعال در استان وجود دارد، اذعان داشت: گلیم بافی در استان بیشتر در فصل های پاییز و زمستان در استان تولید می شود زیرا که در فصل بهار و تابستان زنان استان به کارهای کشاورزی و دامپروی می پردازند و در اوقات فراغت خود به بافت گلیم بافی می پردازند.

شهرستان بروجن قطب تولید گلیم در استان چهار محال و بختیاری

کارشناس توسعه و ترویج اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهار محال و بختیاری با اشاره به اینکه شهرستان بروجن قطب گلیم استان است، بیان داشت: این شهرستان با داشتن بیش از یک هزار و 200 هنرمند و بافنده گلیم در استان بیشتر تولید گلیم را به خود در سطح استان اختصاص داده است.

طاهر پور بیان داشت: جایگاه شهرستانهای تولید کننده گلیم دراستان بروجن، منطقه عشایر نشین اردل، کیار، لردگان و کوهرنگ است .

نقوش به کار گرفته در تولید گلیم الهام گرفته از طبیعت است

محمد رضا طاهر پور با بیان اینکه بیشتر نقوش به کار رفته در گلیم استان الهام گرفته از طبیعت، اشکال هندسی، اسلیمی و شکسته و طرح های ذهنی خود بافندگان است؛ بیان داشت: در راستای رونق و ترویج گلیم استان باید بافندگان و تولیدگان این هنر صنایع دستی از مواد اولیه و مرغوب، به کارگیری از رنگهای گیاهی با ثبات، بسته بندی مناسب و ... استفاده کنند.

طاهر پور عمده مشکلات بافندگان گلیم استان را مهیا نبودن بازار مناسب و شناسایی نشدن بازار هدف این صنایع دستی و نقدینگی کم بافندگان گلیم دراین استان عنوان کرد.

.............................

گزارش: زهرا مرادی