ایران‌بوم

مشاور ارشد رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در گفت‌وگو با خبرنگار بخش میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اظهار کرد: وقتی یک بنا به بخش خصوصی واگذار می‌شود، نخست باید صلاحیت فرد بررسی شود. از سوی دیگر، وظیفه‌ی نظارتی و حاکمیتی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری درباره‌ی آن بنا یا محوطه همچنان باقی است که باید به آن عمل کند.

وی آسیب رسیدن به بناها و محوطه‌های تاریخی مانند «کاروانسرای مرنجاب» و «چشمه‌علی دامغان» را که به‌دنبال واگذاری به بخش خصوصی دچار مشکل شدند، به‌دلیل کم بودن نقش نظارتی سازمان پس از واگذاری این مناطق به بخش خصوصی دانست و افزود: با این وجود، باید دید آیا محوطه‌ای مانند چشمه‌علی دامغان جزو موارد دارای صلاحیت و شایسته‌ی واگذاری بوده است یا خیر.

او در تعریف صلاحیت برای واگذاری بناهای تاریخی نیز گفت: سازمان میراث فرهنگی و صندوق حفظ و احیا در این زمینه شورای فنی دارد و تشخیص می‌دهد. در واقع، کار صندوق حفظ و احیا همین است. در یک دیکته، اگر چند غلط املایی و انشایی پشت سر هم باشد، هر کدام از آن غلط‌ها را باید در جای خود برطرف کرد.

وی با طرح این پرسش که واگذاری بناهای تاریخی به چه معناست، یعنی این‌که به بخش خصوصی تعلق یابد؟ اظهار کرد: امروز 99 درصد این بناها به بخش خصوصی متعلق هستند. بحث این است که ما باید به‌دنبال راه‌ حلی باشیم که بناهای واگذارشده با راه حل احیا، حفظ شوند. چند نمونه‌ی در اختیار سازمان میراث فرهنگی نیز تعدادشان زیاد نیست.

چشمه‌علی دامغان

بهشتی بیان کرد: اگر در امر واگذاری، بررسی صلاحیت بهره‌بردار و نظارت بر مرمت بناهای تاریخی توسط سازمان میراث فرهنگی به‌خوبی انجام دهد، اشکالی به‌وجود نمی‌آید.

او گفت: به‌نظر می‌رسد، در واگذاری «چشمه‌علی دامغان» به بخش خصوصی به جای بررسی صلاحیت عملکردها، به پول آن بخش توجه شده است. در واقع هر کسی که پول بیشتر داده، مجموعه‌ی تاریخی به او واگذار شده، بنابراین سازمان در آن‌جا خلاف کرده است. درخت‌های چشمه‌علی را یک‌شبه نبریده‌اند، باید در آنجا به‌طور مستمر نظارت می‌شد که این کار نکردند، یعنی سازمان میراث فرهنگی وظایف خود را انجام نداده است.

رییس سابق سازمان میراث فرهنگی کشور افزود: بناها و محوطه‌هایی که جزو نفایس ملی هستند، اصلا قابل واگذاری نیستند، سازمان میراث فرهنگی نیز شورای خاص خود را برای تعریف نفایس و انتخاب آن‌ها دارد.

او در پاسخ به این پرسش که آیا «عمارت مسعودیه» یا «خانه‌ی عامری‌ها» جزو نفایس ملی نیستند که به بخش خصوصی واگذار شدند؟ گفت: بحث در این زمینه مفصل است. آیا شما صاحب صلاحیت هستید که بگویید این آثار جزو نفایس هستند؟! شما باید بگویید یک اثر نفیس ملی است یا شورای تشخیص نفایس؟!