ایران‌بوم

خبرگزاری مهر: کار حفاری و کاوش در محوطه تاریخی "واشیان" شهرستان پلدختر که به دلیل تعرض زمین های کشاورزی زیر کشت رفته است به همت گروهی از باستانشناسان بومی لرستان آغاز شد.

nike air force 1 low uv | Giftofvision , Streetwear, Sneaker News and Release Dates

به گزارش خبرنگار مهر، یکی از اهداف پژوهشهای باستان شناسی رسیدن به سوابق فرهنگ و تمدن انسانی بر اساس آثار برجای مانده از آنهاست؛ آثاری که بیش از هزار و 300 مورد از آنها در لرستان تاکنون به ثبت سازمان میراث فرهنگی رسیده است و هریک از آنها براساس بررسیها و کاوشهای باستان شناسی، برهه‌ای از زندگی، دست ساخته‌ها، معماری و فرهنگ مردمان دوره‌های مختلف ساکن در این ناحیه را به نمایش گذارده است.

این آثار بیانگر سابقه استقرار بشر در جغرافیای استان لرستان است. این آثار باستانی نشانه قدمت چندین هزار ساله انسان در این حوزه است که دلیل این تراکم قابلیت‌های زیستی و استقراری این منطقه است.

تعرض زمینهای کشاورزی به محوطه های تاریخی

در این زمینه می‌توان به وفور منابع آب، وجود زمینهای کشاورزی مستعد و سایر قابلیتهای مورد نیاز برای استقرار بشر از جمله زندگی کوچ نشینی در این منطقه اشاره کرد. هر کدام از این آثار سهمی در آشنایی با تاریخ گذشتگان را پیش روی افراد علاقمند به تاریخ و باستان شناسی قرار می‌دهد.

عوامل طبیعی همچون تاثیرات اقلیمی شامل باد، باران، تغییرات دما، فرسایش، چرای دام، رسوب گذاری دشت و سیلابها از جمله عوامل مخرب آثار تاریخی و باستانی است.

همچنین در این زمینه نقش عوامل انسانی را باید درنظر داشت، عواملی همچون شخم زمینهای کشاورزی که همه ساله بخشی از ارتفاع تپه‌ها را کاسته و آن را کم می‌کنند.

در این زمینه احداث ابنیه و تاسیسات راه و ساختمان، پروژه‌های صنعتی و حفاریهای غیرمجاز را باید به عوامل آسیب رسان به این آثار تاریخی اضافه کرد.

این در حالیست که توسعه کشاورزی بدون در نظر گرفتن ارزشهای میراثی و فرهنگی یکی از عوامل مهمی است که در سنوات اخیر به شدت به محوطه های باستانی و از جمله محوطه هایی چون واشیان در شهرستان پلدختر آسیب وارد کرده است.

"واشیان" شناخته شده ترین محوطه باستانی پلدختر

همین زنگ خطر موجب دست به کار شدن تیمی از باستان شناسان بومی استان به سرپرستی مهدی رضایی برای تعیین عرصه و حریم این محوطه به روش کاوش و گمانه زنی شده است.

محوطه واشیان در 200 متری شرق روستای واشیان پلدختر قرار دارد. محوطه واشیان ترکیبی است از تپه پیش از تاریخی واشیان، یک قبرستان و سازه های معماری که متعلق به دوران ساسانی و اسلامی است.

سرپرست هیئت گمانه زنی محوطه واشیان پلدختر در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: تپه واشیان شناخته شده ترین محوطه باستانی این محدوده از لرستان است.

مهدی رضایی ادامه داد: نخستین فعالیت علمی باستان شناسی که در محوطه واشیان صورت گرفته است بررسی باستان شناس انگلیسی، خانم کلر گاف مید است که نتایج بررسی خود را در مقاله ای تحت عنوان لرستان قبل از عصر آهن در سال 1971 انتشار داد.

قدمت محوطه تاریخی "واشیان"

وی ادامه داد: از دیگر مطالعات میدانی این محوطه می توان به تهیه پرونده ثبتی محوطه تاریخی واشیان اشاره کرد که توسط محمدتقی عطایی انجام شده است.

رضایی با اشاره به تحقیقات خود در مورد این محوطه تاریخی گفت: در سال 1388 و در قالب رساله کارشناسی ارشد خود ضمن بررسی و مطالعه استقرارهای دوران مس و سنگ و مفرغ پلدختر، محوطه واشیان را نیز مورد مطالعه و بررسی قرار دادم.

وی ادامه داد: به اعتقاد من قدمت محوطه واشیان به دوره سوزیانای میانه 3 و هزاره 6 ق.م. برمی گردد که تا دوران اسلامی این محوطه استقرار داشته و در دوران عیلام قدیم به مرکزیت یک ایالت عیلامی تبدیل شده است.

شخم تپه تاریخی "واشیان"!

سرپرست هیئت گمانه زنی محوطه واشیان پلدختر به برخی مخاطرات پیش روی محوطه های تاریخی لرستان اشاره کرد و گفت: عدم رعایت قوانین حفاظتی عرصه‌ها و حریم آثار فرهنگی و تاریخی زمینه را برای آسیب دیدن این محوطه فراهم کرده است.

رضایی با بیان اینکه نمای کنونی محوطه واشیان نسبت به تصاویر دهه 1340 دگرگون شده است، افزود: هر ساله در نتیجه شخم دامنه تپه از وسعت تپه پیش از تاریخی این محوطه کاسته و بقایای معماری سطح محوطه ویران می شود.

ضرورت تعیین حریم و عرصه محوطه تاریخی واشیان

وی با تاکید بر اینکه انجام پروژه گمانه زنی برای تعیین عرصه و حریم این محوطه ضرورت دارد، ادامه داد: با مشخص کردن وضعیت عرصه و حریم محوطه واشیان و ارائه ضوابط مربوطه می توان علاوه بر حفاظت محوطه و جلوگیری از تخریبها و تعرضات انسانی به این میراث بشری، راهکارهای مناسبی در خصوص حفاظت عرصه و حریم محوطه و نحوه ساخت و سازهای مسکونی، کاربری های کشاورزی، عمرانی و چگونگی عبور معابر در فضای پیرامونی محدوده باستان شناختی، ارائه داد.

سرپرست هیئت گمانه زنی محوطه واشیان پلدختر با بیان اینکه این طرح در راستای طرحهای قبلی شناسایی، ثبت و حفاظت آثار باستانی منطقه صورت گرفته است، یادآور شد: انجام این طرح موجب تکمیل اطلاعات پژوهشی و در صورت ضرورت برنامه ریزی برای مطالعات گسترده تر باستان شناختی خواهد شد.

رضایی افزود: با به انجام رساندن این اهداف و اقدامات حفاظتی بعدی می توان از تخریب محوطه در اثر افزایش شدید جمعیت و توسعه و کشت مکانیزه کشاورزی جلوگیری کرد.

وی یادآور شد: همچنین پس از تعیین عرصه و حریم، پیشنهادات ویژه ای برای حفاظت و نگهداری محوطه تدوین شده و با توجه به نتایج حاصله پیشنهاداتی در راستای گاهنگاری دوره های فرهنگی موجود در این محوطه به منظور حل مسائل باستان شناختی منطقه ای و فرامنطقه ای ارائه خواهد شد.