زیست بوم
مهاجران آبگیرهای خراسانجنوبی را بشناسیم
- زيست بوم
- نمایش از شنبه, 04 مهر 1394 08:24
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست خراسانجنوبی گفت: 22 آبگیر، برکه و تالاب استان و در راس آنها پناهگاه حیاتوحش کجی نمکزار پذیرای گونههای مهاجر است.
نمشي , adidas bold age leggings girls dance studio - تسوق تشكيلة اديداس اوريجينالز للأطفال مع تخفيضات 25 - 75% أونلاين في السعودية | efootwear.eu • Shoes for: men, women and kids • Hanbags and accessories , Giftofvisionبهمن مودی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اظهار کرد: یکی از این خط سیر مهاجرتها، خط مهاجرت آسیای مرکزی است که از استان خراسان جنوبی میگذرد. از جمله شاخصترین پرندگان مهاجر و ساکن در این آبگیرها میتوان به انواع کشیم بزرگ، غاز خاکستری، خوتکا، اردک سرسبز، فلامینگو و چنگر اشاره کرد.
وی افزود: مهاجرت طولانی از ویژگیهای پرندگان است. مهاجرت راهی برای غلبه بر تغییر وضع آب و هوای زیستگاه مناسب برای زندگی و تولید مثل است. توانایی مهاجرت غریزی است و حتی در قفس نیز آمادگی خود را برای مهاجرت مانند افزایش پرریزی و تغذیه بیشتر نشان میدهند.
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست استان، تصریح کرد: پرندگان مهاجر آبزی که در مناطق شمالی کره زمین به صورت جمعی با سایر پرندگان هم نوع خود زندگی میکنند، همه ساله به خاطر فرار از سرما و به دست آوردن غذا با خط سیرهای متفاوت به سمت مناطق گرم جنوبی مهاجرت میکنند.
وی با اشاره به اینکه کشیم بزرگ تنها گونهای از 5 نوع کشیمی است که در تالاب دیده شده است، افزود: پرندهای از خانواده کشیمیان به طول 49 سانتیمتر در محیطهای آبی زندگی میکند. منقارش بسیار باریک، نوک تیز و دوکی است و به راحتی مسافرتهای طولانی را در زیر آب انجام میدهد. کشیم بزرگ در فصل زاد و ولد با یک جفت کاکل تیره رنگ با طرههای بلوطی و سیاهرنگ در اطراف سرشان به راحتی شناخته میشوند.
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زست استان، با اشاره به اینکه کشیم بزرگ ظاهراً بدون دم به نظر میآیند و گردن باریک دارد، اظهار کرد: کشیم آشیانه خود را روی آب و در میان علفها میسازند. غذای اصلی کشیم، بزرگ ماهی است. این پرنده با خوردن ماهیها و گاهی نرم تنان و دوزیستان نقش خود را در چرخه حیات و تعادل طبیعت به ویژه در محیطهای آبی ایفا میکند و کشیم بزرگ خود نیز طعمهای برای عقاب است.
وی با بیان اینکه غاز خاکستری به طول 75 سانتیمتر از اجداد غازهای اهلی است، گفت: غاز خاکستری پرندهای مهاجر، پر سر و صدا و پر تعداد است و برخلاف سایر مرغابیها، غذای خود را به جای آب در خشکی جستجو میکند. غازها پرندگانی اجتماعی هستند که کلیه فعالیتهای اجتماعی خود از قبیل تغذیه، زادآوری، مهاجرت و لانه سازی را به طور گروهی انجام میدهند. قرار گرفتن پاها درست در زیر شکم سبب میشود تا به راحتی روی زمین و میان علفها راه بروند، ار طرفی منقار قوی و بزرگ آنها سبب شده تا علفها را ببرند و اصطلاحا چرا کنند. آنان بیشتر از گیاهان اطراف رودخانهها و جلبکهای آبهای شیرین و دانههای گیاهان و حشرات تغذیه میکنند.
خوتکا اولین مهاجر خراسان جنوبی
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست استان اظهار کرد: خوتکا به طول 35 سانتیمتر از خانواده غازیان، کوچکترین اردک به شمار میرود. سرعت بال زدن این پرنده به دلیل داشتن جثه کوچک از مرغابیهای دیگر بسیار بیشتر بوده و در یک چشم به هم زدن و به صورت کاملاً عمومی از سطح آب بلند میشود.
وی خاطرنشان کرد: خوتکاها اولین مهاجران استان هستند که با فرا رسیدن فصل سرم به سمت مناطق گرمتر پرواز میکنند. خوتکا از گیاهان آبزی، ساقه و برگها و علفهای کنار رودخانهها و کرمها و حشرات پراکنده بر روی سطح آب و لارو آنها تغذیه میکند. مدفوع خودتکاها منبع غذایی ماهیانی است که در آبگیرهای محل زندگی آنها هستند. پرندگان شکارچی مانند عقابهای دریایی هم خوتکا را شکار میکنند.
وی با بیان اینکه اردک سرسبز به طول 50 تا 60 سانتیمتر از خانواده غازیان، بزرگترین اردک به شمار میرود، خاطرنشان کرد: رنگ اردکهای سرسبز نر و ماده با هم تفاوت دارد، زیرا اردکهای ماده در زمان خوابیدن روی تخم برای حفاظت از آن باید خود را بپوشانند، این تفاوت رنگ در پرنده نر و ماده در بیشتر گونههای اردک دیده میشود.
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست استان افزود: در فصل زادآوری، اردکهای سرسبز از رنگهای درخشان سر و بالهای خود برای جلب توجه جفت استفاده میکنند و با نرهای دیگر به رقابت میپردازد. این گونه در میان شاه پرهای خود چند پر رنگین بسیار براق دارند که به آن "آینه بالی" میگویند و یکی از راههای مهم شناسایی آن هاست. مدفوع اردکهای سرسبز منبع غذایی ماهیان است. پرندگان شکارچی مانند عقابهای دریایی هم اردکهای سرسبز را شکار میکنند.
وی اظهار کرد: طول فلامینگو 130 سانتیمتر است و منقارشان شکل خاص دارد و به پایین برگشته است. فلامینگو به رنگهای صورتی مایل به قرمز و سفید دیده میشوند. جوانها به رنگ دودی چرکی با پاهای قهوهای تیره مشاهده میشوند .
مودی با بیان اینکه فلامینگو در مقایسه فلامینگوی کوچک از جمعیت و پراکندگی بیشتری برخوردار است، ادامه داد: نر و ماده این پرنده هم شکلاند ولی ماده اندکی کوچکتر است. این پرنده در مناطق ساحلی دریاها و دریاچهها و دریاچههای شور و کم عمق به سر میبرد و آشیانه را به شکل تودهای کاسه مانند از گل میسازد. فلامینگو نر در فصل زادآوری برای یافتن جفت مناسب خود با رقص مانند تکان سر و گردن و دویدن در سطح آب به رقابت با سایر نرها میپردازند.
وی اظهار کرد: فلامینگوی ماده 1 یا 2 تخم سبز کمرنگ میگذارد و نر و ماده هر دو به نوبت روی تخمها میخوابند و جوجه 75 روز پس از خارج شدن از تخم میتواند پرواز کند. فلامینگو از سخت پوستان داخل آب تغذیه میکنند. خود این پرندگان و تخمهایشان غذای حیوانات دیگری مانند شغال، روباه و پرندگان شکاری هستند. این پرنده جزو پرندگان حمایت شده است.
مودی گفت: چنگر به طول 37 سانتیمتر پرندهای است خوش اشتها با بدن سیاه رنگ و نوک سفید و پاهای بلند که پردههای میان پای آنها متفاوت از پرندگان دیگر و شبیه برگهای کوچکی در اطراف انگشتان است. این نوع عجیب پرده انگشتی به پرنده کمک میکند که با پاهایش به شاخههای گیاهان بچسبد یا روی گیاهان سطح آب راه برود. هر چند برای شنا کردن در آب هم از همین پردههای انگشتی بهره میبرد.
رئیس اداره نظارت بر حیات وحش محیط زیست استان، با بیان اینکه چنگر در زیستگاه آب شیرین زندگی میکند و به ندرت وارد آب دریاها و آب شور میشود، افزود: راههای تغذیه چنگر این است که سر و نیمی از بدن خود را زیر آب فرو میبرد و با کمک نوک کوتاه و تیز خود غذا میخورد و راه دیگر شیرجه زدن به زیر آب است. در این حالت چنگر به کمک پاهای پردهدار و بالهایش در زیر آب حرکت میکند و غذای خود را که گیاهان آبزی، نرم تنان و مهرهداران کوچک است، جمع میکند.