ایران‌بوم

در مسابقه چوگان چیزی به نام نیمه یا گیم یا وقت اول نداریم بلکه عبارت «چوکه» همان مفهوم را در بر دارد. چوگان دارای چهار چوکه هفت دقیقه‌ای است که در حد فاصل چوکه اول و دوم سه دقیقه، بین چوکه دوم و سوم پنج دقیقه و بین چوکه سوم و چهارم سه دقیقه وقت استراحت برای شرکت‌کنندگان در نظر گرفته شده است.

هفتم مهر، تولد مولانا بوده و سوارکاران چوگان‌باز برای بزرگداشت این روز به میدان رفتند.این بازی‌ها را فدراسیون چوگان و با حضور 4 تیم باشگاهی ‌در میدان چوگان باشگاه قصر فیروزه تهران برگزار کرد. ورزش چوگان یکی از قدیمی‌ترین ورزش‌های جهان است و امروزه حتی صحبت از بازگشت آن به بازی‌های المپیک در محافل ورزشی مطرح است.

به نوشته تهران امروز؛ چوگان از بازی‌های خاص ایرانی است و به عنوان نخستین ورزش دسته جمعی (تیم به تیم) شناخته شده است. ورزشی که در آن برعکس ورزش‌های زمان پیدایش آنها در عهد کهن نبرد انسان‌ها علیه یکدیگر نبوده بلکه نبرد بر سر توپ یا گوی صورت گرفته است.

بسیاری از قوانینی که در شاهنامه فردوسی در مسابقه چوگان آمده هنوز به قوت خود باقی است. در ضمن در تاریخ هیچ مسابقه‌ای پیش از مسابقه سیاوش با تیم ایرانی در برابر تیم توران دیده نمی‌شود. باستانی‌ترین میدان چوگان با استانداردهای جهانی، هنوز در اصفهان چون نقشی بر جهان هستی، می‌درخشد و زیباترین آثار تاریخی را گرداگرد خود برپا می‌بیند.

میدان نقش جهان اصفهان، که زیباترین میدان تاریخی جهان محسوب می‌شود و از جمله میراث جهانی ارزشمند است، روزگاری میزبان ماهرترین سوارکارانی بوده است که گوی را به ضربه چوگان خود از جلوی ورودی مسجد بی‌همتای جامع عباسی تا نزدیکی سردر باشکوه بازار قیصریه و برعکس به حرکت درمی‌آوردند.

سلاطین صفوی، بزرگان و مهمانان خارجی از ایوان عمارت زیبای عالی قاپو -شاهکار معماری ایران- به نظاره پرسرعت‌ترین ورزش می‌پرداختند. چوگان که از سال 1900 در بازی‌های المپیک اجرا شده، در طول سال‌های زندگانی المپیکی تا پیش از ظهور فوتبال بیشترین تعداد تماشاگر را به خود جلب کرده بود.

در المپیک 1936 برلین در دیدار پایانی آن پنجاه‌هزار تماشاگر حضور یافت. بعد از جنگ جهانی دوم اما به دلیل شرایط خاص اجتماعی آن دوران و مشکل انتقال اسب‌ها چوگان از المپیک حذف شد اما این ورزش دوباره در حال رونق گرفتن جهانی است و تلاش‌هایی برای بازگرداندن آن به المپیک صورت گرفته است.

مسابقات جام مولانا

ورزش چوگان یک ورزش صددرصد ایرانی است. اسب و چوب و گوی اسباب سرگرمی ایرانیان باستان بوده که تاریخ گواهی می‌دهد این رشته از آن ایرانیان است. آخر هفته گذشته هم جامی تحت عنوان جام مولانا در میدان سوارکاری «قصر فیروزه» برگزار شد.

مسابقاتی چهار جانبه با حضور چهار تیم برتر چوگان کشور. کانون چوگان، خرگوش‌دره، قصر فیروزه و نیروی زمینی ارتش چهار تیمی بودند که ظرف دو روز به مصاف هم رفتند تا جدا از بحث رقابت یاد و خاطره مولانا را زنده نگه دارند.

این رقابت‌ها با برگزاری چهار دیدار به پایان رسید و در روز نخست این رقابت‌ها تیم‌های قصرفیروزه و خرگوش‌دره به مصاف هم رفتند که تیم قصرفیروزه، 4 بر 3/5 به برتری دست یافت و در مصاف کانون چوگان و نزاجا هم نیروی زمینی ارتش 4 بر 2 حریف خود را مغلوب کرده تا تیم‌های بازنده به دیدار رده‌بندی و برنده‌ها به فینال راه یابند.

از چوگان بیشتر بدانید

در مسابقه چوگان چیزی به نام نیمه یا گیم یا وقت اول نداریم. بلکه عبارت «چوکه» همان مفهوم را در بر دارد. چوگان دارای چهار چوکه هفت دقیقه‌ای است که در حد فاصل چوکه اول و دوم سه دقیقه، بین چوکه دوم و سوم پنج دقیقه و بین چوکه سوم و چهارم سه دقیقه وقت استراحت برای شرکت‌کنندگان در نظر گرفته شده است.

همچنین از دیگر نکات جالب این رشته استفاده هر چوگان‌باز از 4 اسب برای حضور در این رقابت است. به این ترتیب که هر شرکت‌کننده با یک اسب تازه‌نفس در چوکه‌ها حاضر می‌شود. زمین برگزاری چوگان چیزی در حدود شش برابر زمین فوتبال است. زمین چوگان 146 در 270 متر یعنی به مساحت 39 هزار و 420 متر است. در شرایطی که زمین فوتبال 110 در 60 متر یعنی شش هزار و 600 متر مساحت دارد."