ایران‌بوم

احمد نیک گفتار سرپرست هیأت کاوش در شهر تاریخی بلقیس اسفراین با اعلام این خبر تصریح کرد که این فصل از کاوش روی تپه منار به منظور روشن شدن ساختارستون دار ، بنای آجرفرش و صحن حیاط دارکه احتمال می رود بقایای مسجد باشد متمرکز است .

او با اشاره به همکاری پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی بلقیس برای اجرای این پروژه افزود:کاوش های باستان شناختی در این محوطه باستانی برای نخستین بار در سال 1352 انجام شد .

به گفته وی، مدت ها بعد زمانی که حفرکانال های آبرسانی به منظور تامین آب کشاورزی اراضی قصبه اسفراین آغاز شد، در مسیر حفر کانال مسیر لوله های آب باعث تخریب گستردۀ آثار تاریخی شد، این فعالیت باعث شد تا سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی در صدد تعیین حریم شهر تاریخی بلقیس برآمد.

نیک گفتار اظهارداشت: به همین منظور گروهی از باستان شناسان مشغول به گمانه زنی در این محوطه برای تعیین حریم شدند که ازمهمترین نتایج این کاوش می توان به مشخص کردن وسعت مجموعه بنا ، کشف بقایایی از گورستان ، گاهنگاری شارستان و...اشاره کرد.

به گفته این باستان شناس، پس از آن به تدریج با ارائه گزارش گمانه زنی و چاپ مقالاتی درباره تاریخ باستان شناسانۀ این شهر کهن، توجه ها به سوی این مجموعه جلب شد و در سال 1388 مجموعه شهر بلقیس به عنوان پایگاه میراث فرهنگی مصوب شد و فصل دوم کاوش و گمانه زنی های باستانی نیز در همین سال عمدتا در چهارچوب ارگ و اطراف آن انجام شد.

وی گفت: براساس شواهد و یافته های باستان شناختی و همچنین اشاره متون تاریخی قرون ششم و هفتم هجری قمری به وجود ارگ و بارو در اسفراین می توان ساخت ارگ شهر بلقیس را تا دوره سلجوقی یا اندکی پیش از آن به عقب بردو این طور گفت که این مکان در زمان سربداران و صفویه ارگ چندین بار مرمت شده است.

این باستان شناس افزود: نتایج به دست آمده بیانگر آن است که ساختمان ارگ بدون پی بوده و ساخت آن مستقیما از روی زمین آغاز شده است و طبق گمانه های ایجاد شده در داخل ارگ، ارگ بر روی زمینی مسطح و همتراز با زمین های هموار دشت مجاور و بر روی یک پشته خاک طبیعی یا مصنوعی ساخته شده است.

وی در ادامه افزود: فصل سوم این کاوش ها در تابستان سال 1389 با هدف شناخت فضاها و کارکرد بناها در محدوده تپه منار و بخش هایی که فعالیت های ژئومغناطیس صورت گرفته بود، به انجام رسید.
نیک گفتار تصریح کرد که این فصل از کاوش ها در سه بخش پی کاوی و آواربرداری، لایه نگاری و کاوش افقی انجام شد که شناسایی فضاهای مهم ترین دوره استقراری شهر تاریخی بلقیس – ایلخانی یکی از این اهداف بود.