ایران‌بوم

برنامه گِردِهمایی کُنشگران و سمن‌های (سازمان های مردم نهاد) زیست بوم با باشندگی دکتر معصومه ابتکار، فرنشين سازمان محیط زیست و معاون رییس جمهور ٢٥ آذرماه 1392 در شیراز برگزار شد.
در این گِردِهمایی درباره چالش‌ها، راه کارها و آسیب‌های ویران کننده زیست بوم گفتِ‌وگو شد. هم چُنین کنشگران زیست بوم و انجمن ها، دغدغه ها ودل‌نگرانی‌های خود را از تخریب و نابودی دریاچه‌ها،تالاب‌ها وجنگل‌ها درمیان گذاشتند و خواستار رسیدگی وتوجه هرچه بیشتر رییس سازمان محیط زیست ،همراهان و مشاوران ارشد این سازمان و مسوولان استانی شدند.
این برنامه با باشندگی سازمان‌های مردم نهاد،کُنشگران ، دانش گاهیان،استادان،هنرمندان،مدیران ومسولین صنایع،استاندار ومعاونین او و هموندان اتاق فکراستانداری در 10.30 بامداد در ساختمان شماره یک استانداری پارس آغاز شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان پارس، مهندس ابراهیمی کارنامی نخستین سخنران بود. وی پس از خوش آمدگویی درسخنانی کوتاه به فعالیت های انجمن های غیردولتی پرداخت وآنان را بازوان توانمند زیست بوم استان دانست وگفت : ما شمار سی وشش انجمن فعال در استان داریم که با تلاش ها وکوشش های خود یاری رسان وآگاهی رسان سازمان محیط زیست هستند. مهندس ابراهیمی سپس درباره دشواری ها و تخلفات صورت گرفته در زمینه زیست بوم پرداخت وادامه داد : امروزه با ساخت وساز در پیرامون دریاچه بختگان، ساخت جاده در دشت ارژن به کازرون شُوند نابودی وخشکیدن این دریاچه ها شده ایم. مدیرکل سازمان محیط زیست استان افزود: «کسی با پیشرفت وآبادانی مخالف نیست اما بحث توسعه پایدار مهم است. او همچنین از برخی مسولان اداره ها،ارگان ها ونهادهای دولتی گلایه کرد وگفت: «شوربختانه به تنها چیزی که بها داده نمی‌شود زیست بوم است و بدون درخواست آگاهی(:استعلام) ودانش کافی دست به ساخت وساز وکارهای عمرانی می‌زنند».
یکی از هموندان سازمان‌های مردم نهاد استان در زمینه آموزش سخنران بعدی بود.عابدی که از سوی سازمان های مردم نهاد گزینش شده بود به انجام دشواری ها زیستی با کمک همه مردم اشاره کردند و بهترین راه را آموزش مردمان بومی ومنطقه ای دانستند. وی ازنبود بودجه برای آموزش گلایه کردند. این کُنشگر زیست بوم در بخش دیگری از سخنانشان به سازمان صدا وسیما اشاره کردند وگفت: «بر پایه‌ي قانون صدا وسیما باید تبلیغات رایگان در زمینه پاس داشت زیست بوم انجام دهد که می بینیم چنین نیست. او به بایسته بودن بحث آموزش برای دانش آموزان، صنعت گران، استادان و...اشاره کرد وادامه داد، البته تنها به آموزش نباید بسنده کرد وراهکار باید ارایه شود». او همچنین از وضعیت بسیار بد زیست بوم وجنگل ها گفت ونمونه هایی را آورد، ساخت سد در تنگِ سرخ، گذر لوله نفت در کوه وزیست گاه بمو که همگی برخلاف دیدگاه کارشناسان انجام شده و مدیران ونمایندگان استانی بدان توجه نمی کنند. وی از ضعف های قانون نیز گفت وادامه داد: «شوربختانه قانون های ما ضمانت اجرایی ندارند.درپایان عابدی به توانمند سازی سازمان های مردم نهاد ودانش روز افزون آنها اشاره کرد تا با این کار بتوان جلو تخریب‌های زیست بوم را به گونه علمی وکارشناسی گرفت».
پخش نماهنگی از زیست بوم استان که درآن به نشست‌های سمن ها،پاک سازی کوه‌ها ودشت‌ها،برگزاری گِردِهمایی تالاب‌ها،جشن پیشواز از پرندگان مهاجر و آموزش دانش آموزی تیاتر بوم‌گردی درآن پرداخته شده ادامه دهنده برنامه بود.
سخنرانی ثابت از هموندان انجمن‌های زیست بومی در زمینه اکوتوریسم ادامه دهنده برنامه بود. او گفت: «حلقه‌های گمشده زیست بوم در بخش بوم‌گردی واکوتوریسم است».
این کنشگر زیست بوم به آگاه‌سازی همه مردم و همراهی آنان با بوم‌گردی که منش پهلوانی طبیعت است اشاره کرد وادامه داد: «تنها با کمک مردم می توان کارها را پیش برد.دردیگربخش سخنانش اواز ناآگاهی مردم نام برد که شُوند از بین رفتن منابع آب و خاک شده است. وی افزود : این چه راهی است که درپیش گرفته ایم؟»
یکی از زنده کنندگان وپاس‌بانان تالاب خرامه و از هموندان انجمن های زیست بومی در زمینه تالاب نکاتی را ارایه دادند. زارع به بحث توسعه بی رَویه کشاورزی پرداختند.ایشان هم چنین به کندن بیست وهفت هزار چاه غیر مجاز اشاره کردند که شُوند نابودی تالاب ها شده است. این کنشگر زیست بوم افزود: «بزرگترین رگه‌های تمدن بشری را خشکاندیم، برای درختان انجیر استهبان تالاب بختگان راخشکاندیم و نمی دانیم که با ازبین رفتن تالاب ها بدترین بیماری ها همچون سرطان را افزایش می دهیم».
زارع ادامه می‌دهد: «توسعه کشاورزی به چه بهایی؟ از بین رفتن زیست بوم ما! او ازبی مدیریتی در بخش زیست بوم استان نیز گلایه کرد وگفت: «ما مخالف پروژه های مخرب زیست بومی هستیم، ما مخالف ساخت سد در تنگِ سرخ هستیم زیرا تنها دریاچه آب شور شیراز ازبین می رود».
بحث در زمینه زاگرس وتنوع زیستی، عنوان سخنرانی کاظمِینی کارشناس و هموند انجمن های مردم نهاد زیست بوم بود. وی به دشواری هایی که به زیست بوم کوبه(ضربه) می زند اشاره کردند و توسعه کشاورزی و توسعه صنایع را ازاین دست برشمردند. این کنشگر زیست بوم به وضعیت تالاب بین المللی پریشان اشاره کرد و گفت: «کندن چاه های زیاد درپیرامون آن شیره جان پریشان را گرفته است. وضعیت دشت ارژن بهتر از آن نیست، ساخت پمپ بنزین ومجتمع بین راهی در این دشت روزگار بدی را برایش رقم زده است».
این کارشناس زیست بوم هم چنین به رشد بی‌رَویه جمعیت در شیراز ومرکز استان اشاره کرد وادامه داد: در آینده نه چندان دور حتا آب خوردن نیز یافت نمی شود. کاظمِینی با خطاب قرار دادن مدیران و مسولین دولتی افزود: منطقه بهرام گور را دریابید، کسانی که زندگی گورخر را به مخاطره می اندازند درکی از آفرینش وهستی ندارند. این کارشناس ادامه داد: «ساخت پالایش گاه و گذر لوله های نفتی کوبه ای جبران ناپذیر به پارک بمو می زند و نفت را بر سر سفره قوچ ومیش می آورد! او درپایان نیز از دکتر ابتکار، معاون رییس جمهور خواست تا از فاجعه زیست بومی منطقه حفاظت شده دشت ارژن و پریشان جلوگیری كند و جنگل‌های بی‌پناه منطقه گاوکشک را دریابد».
مهندس محمد درویش،مشاور وکارشناس سازمان محیط زیست و ازهموندان هیات همراه سازمان محیط زیست کشور دیگر سخنران این گردهمایی بود. او گفت:« استان پارس را بسیار دوست دارم واز نزدیک با دشواری های آن آشنا هستم ودر آن کارگاه های آموزشی برگذار کرده ام».
این کارشناس ارشد جنگل ها ومراتع ادامه داد : استان پارس بزرگ ترین، استان در زمینه تولید گندم است اما از خود نمی پرسیم به چه بهایی؟ مهندس درویش در بخشی دیگراز سخنانش گفت : با توسعه زیست بوم می توانیم پول را بر سر سفره مردم بیاوریم وباید دست دردست هم دهیم واین کشور را بسازیم. وی درپایان سخنان خود گفت : بزودی برنامه های چهارساله خود را روی پُرتال سازمان محیط زیست می گذارم تا همگان از برنامه آگاهی یابند.
دکتر طالب بیدُختی دیگر سخنران این گردهمایی بود. این دکترای زیست بوم گفت: «یکی ازکارهای مهم ما باید حساس شدن روی زیست بوم باشد. سپس وی به موقعیت جغرافیایی استان پرداختند وبه ویژگی های بی همتای استان و توانایی ها وچالش های زیست بوم پرداختند».
ایشان از چالش‌های آب،چالش های هوا،چالش های آلودگی خاک،چالش‌های بخش کشاورزی وچالش های پسماندهای شهری وروستایی وخطرناک نام بردند ودرباره هرکدام توضیحاتی ارایه نمودند.وی برداشت بی رویه از آب کُر و آب سیوند را از دیگر دشواری ها دانست. دکتر بیدُختی درپایان نیزبه توانمندی وگسترش اتاق فکردر اداره های محیط زیست استان، تشکیل شورای زیست محیطی،توانمندی وآموزش سمن ها و ممیزی ونظارت بر پروژه ها به عنوان راه کار اشاره كرد.
زیست‌گاه پسندیده نخواهد بود مگر همه سیاست مداران بوم شناس باشند یا به سخنان آن ها گوش فرا دهند. این نکته بخشی از سخنان دکتر کوثر بود. ایشان با نشان دادن نقشه ونگاره ها ی محل تنگ سرخ وساخت وساز درآن وسد سازی بدان پروژه اعتراض کردند.
دکتر کوثر ادامه داد: «زمین را مادر خود بدانیم و اگر زیست بوم پاک وسالم نباشد زندگی مردم به خطر می افتد». این استاد دانشگاه، مخالفت خود را به هرگونه سد سازی بیان داشتند وافزودند : ساخت شهر در کنار دریاچه مهارلو وضعیت اسف باری را برای این دریاچه بی همتا وبین المللی به ارمغان آورده است.
بیانیه سازمان های مردم نهاد به وسیله محمدی کشکولی، حقوق دان و وکیل دادگستری وکنشگر زیست بوم خوانده شد.
محمد احمدی استاندار پارس نیز به بیان دیدگاه ها و دشواری های پیش روی زیست بوم استان و کشور پرداخت.
این مدیربا سابقه استانی ادامه دادند: مرگ دریاچه بختگان هنگامی نواخته شد که سد سیوند ساخته شد.
رونمایی از تارنمای سازمان های مردم نهاد محیط زیستی استان بوسیله دکتر ابتکار،رییس سازمان محیط زیست کشور وسخنرانی کوتاه ایشان پایان بخش این گردهمایی سبز بود.
در حاشیه این نشست، دوست داران وکنشگران زیست بوم با در دست داشتن پلاکاردها به خشک شدن دریاچه ها، تالاب‌ها و وضعیت اسف بار زیست بوم واکنش نشان دادند