مطبوعات یک جامعه، آینهی تمامنمای امیال و خواستها و شرایط زیست اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی مردمان آن جامعه است. نخستین روزنامهی ایرانی، که نامش ترجمهی «نيوزپِيپِر» انگلیسی بود، هنگامی در تهران به دست میرزاصالح شیرازی (از نخستین ایرانیانِ دانشآموختهی اروپا) منتشر شد که از انتشار روزنامه در غرب چند سده میگذشت. پس از «کاغذ اخبار» که در سال 1216 خورشيدي (1837 میلادی) منتشر شد، دومین روزنامه در ایران، 14 سال بعد در ارومیه، توسط مسیونرهای مسیحی به زبان آشوری به نام «زاراریت باهرا» منتشر شد. هفت سال پس از آغاز به انتشار این روزنامه، روزنامهای به نام «تبریز» به زبان فارسی در آذربایجان نشر یافت. و از آن پس، روزنامههای آذربایجان به عنوان یکی از مهمترین کانونهای آزادیخواهی و استقلالطلبی ایرانیان یکی پس از دیگري منتشر شدند. شمار این روزنامهها، که پیش از مشروطه به 22 نشریه در آذربایجان میرسید، پس از آن با جهشی چشمگیر به 90 نشریه افزایش یافت که هر یک، به سهم خود، نقش مهمی در راستای برپایی مشروطهی ایران ایفا کردند. نگارنده با بررسی 112 نشریهای که از آغاز (1230) تا کودتای سوم اسفندماه 1299 (پیش از ایجاد دولت مدرن و مقتدر مرکزی در ایران) در آذربایجان یا به وسیلهی ایرانیان آذربایجانی در خارج از ایران منتشر میشد، بهروشنی دریافته است که خواست و هدف این مطبوعات نه یک خواست منطقهای، بلکه آرماني ملی و در راستایِ گفتمان ایرانگرایی بوده است. بهزودي در اينباره نوشتاري را تقديم خوانندگان فروزش خواهم كرد.
دبیر بخش ایرانشهر مسعود لقمان این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید