ایران‌بوم

آرام از لای در نیمه باز به داخل اتاق می‌خزد. صاحبخانه بی‌خبر از آنچه در اطرافش می‌گذرد، خوابیده است. بی‌صدا جلو می‌رود و دست‌هایش را می‌اندازد دور گردن مرد. کارش را خوب بلد است.‏‎ ‎آن قدر ادامه می‌دهد تا مرد بی هوش شود. اگر بمیرد هم مهم نیست، چون قاتل، حرفه‌ای است و هیچ ردپایی از خودش برجا نمی‌گذارد!‏

بر اساس آمارهای پزشكی قانونی، «قاتل خاموش» در سال 1390 جان 965 نفر را گرفته است و همچنان به کار خود ادامه می‌دهد. به این راحتی‌ها نمی‌شود به دامش انداخت، چون ‏‎‎بی‌رنگ،‏‎ ‎بی‌بو‏‎ ‎و‏‎ ‎بی‌طعم‏‎ ‎است و از آنجا که در هوا پخش می‌شود، بعد از ارتکاب قتل، نمی‌شود دستگیرش کرد! گاز منواکسیدکربن(‏CO‏) گازی‏‎ ‎سبك تر‏‎ ‎از‏‎ ‎هوا است که‏‎ ‎قابلیت‏‎ ‎انتشار‏‎ ‎بالایی دارد‏‎ ‎و‏‎ ‎به‏‎ ‎همین‏‎ ‎دلیل به سرعت‏‎ ‎در‏‎ ‎تمامی‏‎ ‎نقاط‏‎ ‎یك‏‎ ‎فضا‏‎ ‎متراكم‏‎ ‎می شود.

‏‎‎از آنجا که این گاز، میل‏‎ ‎تركیبی‏‎ ‎فوق‌العاده‌ای‏‎ ‎با هموگلوبین خون‏‎ ‎دارد‏‎ ‎‏(250‏‎ ‎برابر‏‎ ‎میل‏‎ ‎تركیبی‏‎ ‎هموگلوبین‏‎ ‎با‏‎ ‎اكسیژن) مانع رسیدن‎ ‎اكسیژن ‎به‏‎ ‎بافت‌های‏‎ ‎بدن‎ ‎می‌شود.

هموگلوبین وظیفه دارد به وسیله پیوند موقت با اكسیژن، آن را تا سلول‌های مختلف بدن حمل ‌كند، اما وقتی منواکسیدکربن در هوا باشد، اکسیژن در رقابت با آن شکست می‌خورد و این، گاز کشنده است که با هموگلوبین همراه می‌شود و به سلول‌ها حمله می‌کند.

نرسیدن اکسیژن به اعضای حیاتی بدن مثل مغز و قلب، کار آنها را مختل می‌کند و منجر به فلج شدن‎ ‎سلسله‏‎ ‎اعصاب‎‎‏ می‌شود‎ ‎که ‏‎ ‎قدرت‏‎ ‎هر ‏‎‎اقدامی‏‎ ‎را‏‎ ‎از ‏‎ ‎شخص‏‎ ‎مسموم‏‎ ‎می‌گیرد. شاید مرگ دردناکی که در پی این فرآیند می‌آید، یک بار دیگر ما را به تامل در روش‌های پیشگیری از حوادث مشابه وادارد.‏

در آستانه فصلی سرد

هر سال در آستانه فصل سرما، کارشناسان به هشدار درباره مرگ‌های ناشی از مسمومیت با گاز منواکسیدکربن می‌پردازند، چرا که در این موقع از سال، آمار مربوط به آن به شکل قابل توجهی بالا می‌رود. این آمار در سال گذشته با رشد 23 درصدی همراه بود و از 782 مرگ ثبت شده در سال 1389 به 965 نفر در سال 90 رسید.

بر اساس آمارهای سازمان پزشکی قانونی در ده سال گذشته، بیشترین آمار مرگ ناشی از مسمومیت با گاز در سال 1386 ثبت شده است. پس از آن در سال‌های 1387 و 1388 شاهد كاهش قابل توجه مرگ ناشی از گازگرفتگی بودیم، اما در سال‌های 1389 و 1390 دوباره آمار مرگ بعد از مسمومیت با منو اکسیدکربن افزایش یافت. این گاز در پنج سال گذشته جان 4 هزار و 400 شهروند را گرفته است.

چگونه تولید می‌شود؟

به گزارش پایگاه سلامت، سوختن ناقص هر نوع سوخت آلی باعث تولید گاز منواكسیدكربن می‌شود و در نتیجه هر نوع وسیله‌ای كه در آن فرآیند سوختن اتفاق بیفتد، می‌تواند یك تولید‌كننده بالقوه این گاز به حساب بیاید. شعله‌ای که به جای رنگ آبی، با رنگ زرد بسوزد، باعث سوخت ناقص و در نتیجه تولید این گاز خطرناك می‌شود.‏

بر اساس‏‎ ‎اعلام‏‎ ‎سازمان‏‎ ‎آتش نشانی‏‎ ‎وخدمات‏‎ ‎ایمنی‏‎ ‎تهران،‏‎ ‎سوختن‏‎ ‎كامل‏‎ ‎گاز‏‎ ‎زمانی‏‎ ‎انجام‏‎ ‎می شود‏‎ ‎كه‏‎ ‎اكسیژن‏‎ ‎كافی وجود داشته‏‎ ‎باشد،‏‎ ‎در‏‎ ‎اغلب دستگاه‌های‏‎ ‎گرم‏‎ ‎كننده،‏‎ ‎هوای‏‎ ‎مورد‏‎ ‎نیاز‏‎ ‎باید‏‎ ‎از‏‎ ‎خارج‏‎ ‎از‏‎ ‎محیط‏‎ ‎تأمین‏‎ ‎و گازهای‏‎ ‎مضر‏‎ ‎ناشی‏‎ ‎از‏‎ ‎سوختن‎ ‎مانند‏‎ ‎گاز‏‎ ‎كربنیك‏‎ ‎و‏‎ ‎منواكسید‎كربن‏‎ ‎در‏‎ ‎خارج‏‎ ‎از‏‎ ‎محیط‏‎ ‎تخلیه‏‎ ‎شود.‏

در‏‎ ‎وسایل‏‎ ‎گرمازای‏‎ ‎دودكش دار،‏‎ ‎در‏‎ ‎صورتی‏‎ ‎كه‏‎ ‎دودكش‏‎ ‎بدون‏‎ ‎نقص‏‎ ‎باشد،‏‎ ‎عمل‏‎ ‎تهویه‏‎ ‎‏(ورود‏‎ ‎اكسیژن‏‎ ‎لازم‏‎ ‎و‏‎ ‎تخلیه‏‎ ‎گازهای‏‎ ‎مضر)‏‎ ‎به‏‎ ‎خوبی‏‎ ‎از‏‎ ‎طریق‏‎ ‎آن‏‎ ‎انجام‏‎ ‎می شود،‏‎ ‎اما‏‎ ‎در‏‎ ‎وسایل‏‎ ‎گرمازا‏‎ ‎با‏‎ ‎شعله‏‎ ‎باز‏‎ ‎و‏‎ ‎بدون‏‎ ‎دودكش،‏‎ ‎این‏‎ ‎شرایط‏‎ ‎فراهم‏‎ ‎نیست،‏‎ ‎به‏‎ ‎این‏‎ ‎ترتیب‏‎ ‎این‏‎ ‎وسایل،‏‎ ‎اكسیژن‏‎ ‎لازم‏‎ ‎را‏‎ ‎برای‏‎ ‎سوختن‏‎ ‎از‏‎ ‎همان‏‎ ‎محیط‏‎ ‎می گیرند‏‎ ‎و‏‎ ‎طبعاً‏‎ ‎گازهای‏‎ ‎مضر‏‎ ‎حاصل‏‎ ‎از‏‎ ‎سوختن‏‎ ‎را‏‎ ‎نیز‏‎ ‎به‏‎ ‎همان‏‎ ‎محیط‏‎ ‎برمی‌گردانند‏‎ ‎كه‏‎ ‎با‏‎ ‎توجه‏‎ ‎به‏‎ ‎سرمای‏‎ ‎هوا‏‎ ‎و‏‎ ‎بسته‏‎ ‎بودن‏‎ ‎راه‌های‏‎ ‎تهویه‏‎ ‎هوا‏‎ ‎مثل‏‎ ‎پنجره‌ها،‏‎ ‎دریچه‌های‏‎ ‎كولر‏‎ ‎و‏‎ ‎درب‌ها،‏‎ ‎عمل‏‎ ‎تهویه‏‎ ‎هوا‏‎ ‎به‏‎ ‎درستی‏‎ ‎انجام‏‎ ‎نمی شود‏‎ ‎و‏ بر‏‎ ‎اثر‏‎ ‎سوختن‏‎ ‎ناقص‏‎ ‎و‏‎ ‎وجود‏‎ ‎گازهای‏‎ ‎مضر‏‎ ‎به‏‎ ‎خصوص‏‎ ‎گاز‏‎ CO ‎در‏‎ ‎محیط‎ ‎، ‏‎‎افراد‏‎ ‎دچار‏‎ ‎مسمومیت‏‎ ‎یا‏‎ ‎به‏‎ ‎اصطلاح‏‎ ‎‏«گازگرفتگی»‏‎ ‎می شوند‏‎ ‎و‏‎ ‎جان‏‎ ‎خود‏‎ ‎را‏‎ ‎از‏‎ ‎دست‏‎ ‎می دهند.‏

بسیاری‏‎ ‎از‏‎ ‎مردم‏‎ ‎تصور‏‎ ‎می‌كنند‏‎ ‎كه‏‎ ‎گازگرفتگی‏‎ ‎و‏‎ ‎ایجاد‏‎ ‎گاز‏‎ CO ‎،‏‎ ‎تنها‏‎ ‎بر‏‎ ‎اثر‏‎ ‎سوختن‏‎ ‎ناقص‏‎ ‎زغال‏‎ ‎چوب‏‎ ‎رخ‏‎ ‎می‌دهد و به همین دلیل،‎ ‎این‏‎ ‎گاز‏‎ ‎كشنده‏‎ ‎را‏‎ ‎‏«گاز‏‎ ‎كرسی»‏‎ ‎یا‏‎ ‎‏«گاز‏‎ ‎زغال»‏‎ ‎می‌نامند،‏‎ ‎در‏‎ ‎صورتی‏‎ ‎كه‏‎ ‎این‏‎ ‎گاز‏‎ ‎بر‏‎ ‎اثر‏‎ ‎سوختن‏‎ ‎ناقص‏‎ ‎هر‏‎ ‎ماده‏‎ ‎سوختنی‏‎ ‎ممكن‏‎ ‎است‏‎ ‎ایجاد‏‎ ‎شود، مثلاً در اگزوز خودروها و كامیون‌ها، موتورهای گازوئیلی كوچك، اجاق‌ها، فانوس‌ها، سوختن چوب و زغال و سیستم‌های حرارتی.

‏‎ ‎استفاده‏‎ ‎از‏‎ ‎وسایل‏‎ ‎گازسوز‏‎ ‎و‏‎ ‎گرمایشی‏‎ ‎بدون‏‎ ‎دودكش،‏‎ ‎نقص‏‎ ‎در‏‎ ‎دودكش‏‎ ‎و‏‎ ‎نشت‏‎ ‎گاز‏‎ ‎در‏‎ ‎فضای‏‎ ‎مسكونی،‏‎ ‎استفاده‏‎ ‎از‏‎ ‎وسایل‏‎ ‎خوراك پزی‏‎ ‎برای‏‎ ‎گرمایش،‏‎ ‎به‏‎ ‎كارگیری‏‎ ‎روشنایی‏‎ ‎گاز‏‎ ‎به‏‎ ‎مدت‏‎ ‎طولانی‏‎ ‎به‏‎ ‎خصوص‏‎ ‎در‏‎ ‎فضای‏‎ ‎بدون‏‎ ‎تهویه،‏‎ ‎ضعف‏‎ ‎در‏‎ ‎دودكش‏‎ ‎شومینه،‏‎ ‎معیوب‏‎ ‎بودن‏‎ ‎مشعل‏‎ ‎شوفاژ،‏‎ ‎آبگرمكن‌های‏‎ ‎دیواری‏‎ ‎و‏‎ ‎زمینی‏‎ ‎به‏‎ ‎ویژه‏‎ ‎وقتی‏‎ ‎كه‏‎ ‎دودكش‏‎ ‎مناسب‏‎ ‎ندارند،‎ ‎روشن گذاشتن خودرو‏‎ ‎در‏‎ ‎پاركینگ، نبود‏‎ ‎تهویه‏‎ ‎درست‏‎ ‎و‏‎ ‎مناسب‏‎ ‎درمحیط،‏‎ ‎تخلیه‏‎ ‎نشدن‏‎ ‎گازهای‏‎ ‎مضر‏‎ ‎و جایــگزین نشدن‏‎ ‎هوای‏‎ ‎تازه،‏‎ ‎نقص‏‎ ‎فنی‏‎ ‎در‏‎ ‎وسایل‏‎ ‎گرمازا‏‎ ‎و‏‎ ‎نیم‌سوز‏‎ ‎بودن‏‎ ‎زغال‏‎ ‎چوب و‏‎ ‎نقص‏‎ ‎فنی‏‎ ‎در‏‎ ‎شبكه‏‎ ‎تهویه‎ ‎از‏‎ ‎‏مهم‌ترین‏‎ ‎منابع‏‎ ‎و‏‎ ‎راه‌های‏‎ ‎تولید‏‎ ‎گاز‏‎ ‎منو اكسید‏‎ ‎كربن‏‎ ‎در‏‎ ‎منازل‏‎ ‎و‏‎ ‎ساختمان‌ها‏‎ ‎به‏‎ ‎شمار‏‎ ‎می روند. ‏

چه به روز انسان می‌آورد؟

علایم مسمومیت با منواکسیدکربن که شایع‌ترین نوع مسمومیت است، تا حدی به آنفلوآنزا شباهت دارد، با این تفاوت مهم كه در آن تب وجود ندارد. این علایم شامل سردرد، سرگیجه، تهوع و استفراغ و احتمالاً درد شكمی و سپس حالت بیهوشی، تشنج و اغما است و در بیماران مبتلا به ناراحتی‌های قلبی ممكن است تشدید بیماری یك علامت هشدار دهنده باشد.

از سایر علایم مسمومیت می‌توان به سفتی عضلات، افزایش تعداد تنفس، کاهش فشار خون و گاه تنگی مردمك‌های چشم اشاره كرد.

اگر فردی بر اثر ابتلا به مسمومیت با گاز منواكسیدكربن جان خود را از دست ندهد، ممكن است دچار مشكلات عصبی و روانی پیشرفته نظیر فلج عضوی یا اختلال قوای مغزی شود. پژوهشگران می‌گویند افرادی كه از مسمومیت با گاز منو اكسید كربن نجات یافته‌اند، ممكن است سال‌ها بعد به علت تخریب عضله اسكلتی از بین بروند. ‏

محققان موسسه بهداشت قلب مینیاپولیس، پس از مطالعه برروی 230 بیمار كه به علت مسمومیت با ‏CO‏ به بیمارستان مراجعه كرده بودند، دریافتند 37 درصد این اشخاص دچار جراحت عضله قلبی شده‌اند؛ به طوری كه با گذشت زمان نه تنها مشكل آن‌ها برطرف نشده، بلكه آسیب، عمیق‌تر و خطرناك‌تر نیز شده است.

این محققان معتقدند از میان رفتن بافت عضله قلبی، می‌تواند در درازمدت باعث ایست قلبی و توقف كاركرد دریچه‌های قلب شود. به همین دلیل آنها به تمامی افرادی‌كه با گاز ‏CO‏ مسموم شده‌اند، توصیه می‌كنند برای جلوگیری از عواقب دراز مدت این مسمومیت، مرتباً وضعیت سلامت قلب خود را كنترل كنند.‏

چه باید کرد؟

کارشناسان سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی، همواره برای پیشگیری از انتشار گاز کشنده منواکسیدکربن در محل‌های کار و زندگی، توصیه‌هایی دارند: از بخاری‌های مستعمل و فرسوده بدون دودكش یا دارای دودكش نامناسب و غیر استاندارد استفاده نكنید. هرگز در فضای بسته كه تهویه كافی و مناسب ندارد، آتش روشن نكنید.

در فضای بسته گاراژ موتور خودرو را روشن نگذارید. قبل از راه‌اندازی وسایل گرمایشی، از سلامت مسیر دودكش ساختمان و اتصال مناسب و صحیح لوله بخاری و آبگرمكن به آن اطمینان حاصل کنید. تمامی دودكش‌ها باید کلاهک(وسیله انتهایی ضد باد) مناسب داشته باشند.

دودكش‌ها‏‎ ‎به‏‎ ‎ویژه‏‎ ‎در‏‎ ‎مورد‏‎ ‎شومینه‌ها‏‎ ‎هر‏‎ ‎سال‏‎ ‎باید‏‎ ‎بررسی‏‎ ‎و‏‎ ‎از‏‎ ‎دوده‏‎ ‎تمیز‏‎ ‎و‏‎ ‎از‏‎ ‎هرگونه‏‎ ‎نقص‏‎ ‎و‏‎ ‎نشت‏‎ ‎گاز‏‎ ‎حفاظت‏‎ ‎شوند. ‏‎‎استفاده‏‎ ‎مشترك‏‎ ‎از‏‎ ‎یك‏‎ ‎دودكش‏‎ ‎بسیار‏‎ ‎خطرناك‏‎ ‎است‏‎ ‎و‏‎ ‎دودكش‌های‏‎ ‎فلزی‏‎ ‎باید‏‎ ‎در‏‎ ‎مسیر‏‎ ‎خود‏‎ ‎با‏‎ ‎بست‌های‏‎ ‎مخصوص‏‎ ‎محكم‏‎ ‎شده‏‎ ‎باشند،‏‎ ‎به‏‎ ‎نحوی‏‎ ‎كه‏‎ ‎از‏‎ ‎جدا‏‎ ‎شدن‏‎ ‎اتصالات‏‎ ‎جلوگیری‏‎ ‎شود. حین‏‎ ‎ساخت‏‎ ‎وساز‏‎ ‎از‏‎ ‎ریختن‏‎ ‎مصالح‏‎ ‎به‏‎ ‎داخل‏‎ ‎دودكش‏‎ ‎و‏‎ ‎مسدود‏‎ ‎كردن‏‎ ‎آن‏‎ ‎جلوگیری‏‎ ‎کنید.‏

‎‎برای‏‎ ‎گرم‏‎ ‎كردن‏‎ ‎محیط‏‎ ‎حتماً‏‎ ‎از‏‎ ‎وسایل‏‎ ‎گرمازای‏‎ ‎استاندارد‏‎ ‎استفاده‏‎ ‎كنید‏‎ ‎و‏‎ ‎اجازه بدهید‏‎ ‎فرد‏‎ ‎متخصصی‏‎ ‎آنها‏‎ ‎را‏‎ ‎بازبینی‏‎ ‎و‏‎ ‎سرویس‏‎ ‎كند.‏‎ ‎شرایطی‏‎ ‎فراهم‏‎ ‎کنید‏‎ ‎تا‏‎ ‎عمل‏‎ ‎تهویه‏‎ ‎هوا‏‎ ‎در‏‎ ‎محیط‏‎ ‎آسان‏‎ ‎شود،‏‎ ‎به‏‎ ‎عنوان‏‎ ‎مثال‏‎ ‎بازگذاشتن‏‎ ‎دریچه‌های‏‎ ‎كولر،‏‎ ‎یك‏‎ ‎پنجره‏‎ ‎كوچك‏‎ ‎یا‏‎ ‎درب‏‎ ‎به‏‎ ‎طوری‏‎ ‎كه‏‎ ‎بسته‏‎ ‎نشود،‏‎ ‎راه‏‎ ‎مناسبی‏‎ ‎برای‏‎ ‎تهویه‏‎ ‎هوا است.‏‎

‎هرگز‏‎ ‎از‏‎ ‎بخاری‌های‏‎ ‎دستی‏‎ ‎برای‏‎ ‎گرم كردن‏‎ ‎هوای‏‎ ‎حمام‏‎ ‎استفاده‏‎ ‎نكنید،‏‎ ‎چون‏‎ ‎محیط‏‎ ‎حمام ‏‎ ‎كوچك‏‎ ‎است‏‎ ‎و‏‎ ‎اكسیژن‏‎ ‎محیط‏‎ ‎نیز‏‎ ‎بر‏‎ ‎اثر‏‎ ‎بخار‏‎ ‎آب‏‎ ‎به‏‎ ‎سطوح‏‎ ‎بالا‏‎ ‎رانده‏‎ ‎می‌شود،‏‎ ‎در‏‎ ‎نهایت‏‎ ‎بر‏‎ ‎اثر‏‎ ‎سوختن‏‎ ‎ناقص‏‎ ‎و‏‎ ‎ایجاد‏‎ ‎گاز‏CO،‏‎ ‎مسمومیت‏‎ ‎قطعی‏‎ ‎خواهد‏‎ ‎بود.‏‎ ‎از‏‎ ‎وسایل‏‎ ‎پخت‏‎ ‎و‏‎ ‎پز ‏‎‎سفری‏‎ ‎‏(گاز پیك‏‎ ‎نیكی)‏‎ ‎در‏‎ ‎فضای‏‎ ‎داخلی‏‎ ‎ساختمان‏‎ ‎استفاده‏‎ ‎نکنید. ‏

راهکارهای مهندسی

در نخستین سمینار بهره‌وری انرژی ساختمان، ویژه مشاوران املاک تهران بزرگ و انبوه‌سازان بزرگ پایتخت که 18 آبان ماه 1391 برگزار شد، یکی از نکاتی که بسیار مورد توجه قرار گرفت، توجه به اصول ساخت تأسیسات گرمایشی ایمن در ساختمان‌ها به منظور بهینه‌سازی مصرف انرژی و جلوگیری از مرگ خاموش هموطنانمان براثر گاز گرفتگی بود. ‏

در این سمینار، مصطفی قلی‌خسروی ـ رئیس اتحادیه کشوری مشاوران املاک، با اشاره به این که موضوع انرژی، مسأله روز دنیاست، گفته است: اهمیت میزان مصرف انرژی و استفاده از سیستم حرارت مرکزی در ساختمان‌ها باید توسط مشاوران املاک به خریداران توضیح داده شود و تا زمانی که این موارد توسط افرادی که به مردم خدمات خرید و اجاره ساختمان می‌دهند به تصویر کشیده نشود، این راهکارها به صورت جدی به کار گرفته نمی‌شوند.

وی با تأكید بر اهمیت این موضوع از مشاوران املاک خواسته است با دادن مشاوره درست به خریداران، مانع از ساخت ساختمان‌هایی شوند که در آنها هدررفت انرژی بالایی وجود دارد، چرا که این موضوع، باعث افزایش خطر مرگ خاموش بر اثر استفاده نادرست از سیستم‌های گرمایشی مستقل می‌شود.

مهندس شیرزاد حسن بیگی ـ دبیر کمیته انرژی در موسسه ملی استاندارد و تحقیقات صنعتی نیز با اشاره به اهمیت استانداردهای ساختمانی در ایران گفته است: برخی از استانداردهای موجود به عملکرد لوازم خانگی باز می‌گردد، اما مهم‌ترین استانداردهای مرتبط به ساختمان‌های ایران، برچسب انرژی ساختمان است که با همکاری وزارت نیرو و وزارت نفت نهایی شده است و از سال آینده اجرایی می‌شود.

مصرف کمتر و زندگی ایمن‌تر

ابوالفضل جان فدا ـ کارشناس مکانیک و طراح سیستم هوشمند موتورخانه، بر ترویج فرهنگ استفاده از سیستم حرارت مرکزی به جای پکیج تأكید کرده و گفته است: استفاده از این نوع سیستم‌ها می‌تواند باعــث بالا بردن راندمان موتورخانه و پایین آوردن میزان مصــرف سوخــت ساختمان شود.

در چند سال اخیر روش‌هایی در جــهت به روز رسانی عملکرد موتورخانه‌های مرکزی طراحی شده است که منجر به کاهش مصرف سوخت و گاز می‌شود. به‌کارگیری سیستم‌های هوشمند موتورخانه می‌تواند در مقایسه با روش‌های مختلف بهینه سازی، هزینه بسیار پایین‌تری داشته باشد و نیازمند هیچ‌گونه تخریبی نیست. در صورت نصب این سامانه، مبالغ قبوض گاز 20 تا 60 درصد کاهش می‌یابد.

آقابیگی ـ عضو خانه تاسیسات ایران هم با تأكید بر این که هم اکنون در 80 درصد آپارتمان‌های تهران، آب مورد استفاده در سیستم‌های گرمایش دارای سختی بیش از اندازه لازم است، می‌گوید: آب تهران ‏PPM‏ 225 سختی دارد که این بالا بودن سختی آب، در سیستم‌های گرمایشی باعث اختلال می‌شود و بازدهی آنها را کاهش می‌دهد که منجر به مصرف سوخت بیشتر در ساختمان‌ها می‌شود.

این مشکل به سادگی و با نصب «سختی‌گیر» قابل رفع است، اما به دلیل این که هم اکنون انتخاب تجهیزات در سیستم‌های گرمایشی بدون کارشناسی لازم انجام می‌شود و متاسفانه اصول نگهداری و تعمیرات موتورخانه‌ها در کشور صحیح نیست، این مشکلات ادامه دارد.

وی تأكید می‌كند: در حالی که استفاده از پکیج در آپارتمان‌های با کمتر از زیربنای 60 مترمربع ممنوع است، هم اکنون دیده می‌شود که این اتفاق رخ می‌دهد و منجر به مرگ خاموش ساکنان آپارتمان‌های کوچک می‌شود.

در بند3 مبحث 17 مقررات ساختمان تأكید شده است که اگر ساختمان هوابندی شد و پکیج هم وجود داشت، حتماً باید دریچه هوا برای پکیج وجود داشته باشد که این به معنای ایجاد مشکل و سیستم غلط است. استفاده از پکیج در جایی مناسب است که دریچه هوای تازه وجود داشته باشد و خوابگاه هم در آن فضا قرار نداشته باشد، در غیر این صورت استفاده از پکیج در ساختمان‌های کوچک بدون دریچه هوا باعث مرگ خاموش خواهد شد. ایجاد دریچه نیز به دلیل باز کردن راهی برای ورود هوای سرد به ساختمان، باعث پرت (هدررفت) انرژی در ساختمان می‌شود.

تدبیرهای خطرناک

مدنی ـ کارشناس ایمنی شرکت ملی گاز ایران نیز با ارائه مدارک تصویری از دلایل حوادث گازگرفتگی هشدار می‌دهد: باید اصول ایمنی را در ساخت و سازها رعایت کرد و به جای استفاده از شومینه، بخاری و یا پکیج در ساختمان‌ها، سیستم موتورخانه مرکزی را توسعه داد. بازدهی گرمایشی شومینه‌ها بسیار پایین است و با توجه به این که در اتاق‌های کوچک، اجازه نصب بخاری هم داده نمی‌شود، باید از سیستم موتورخانه مرکزی در خانه‌های کوچک استفاده کرد.‏

وی در مرور حوادث این حوزه می‌گوید: بسیاری از اتفاقات به این دلیل رخ داده است که منازل به دلیل مشکلات ساختاری گرمایشی، گرم نمی‌شوند و ساکنان آن آپارتمان دست به کارهای خطرناک برای گرم کردن منازل می‌زنند.

ارمغان زمان فشمی