سه شنبه, 28ام فروردين

شما اینجا هستید: رویه نخست تازه‌ها نگاه روز ویکی لیکس، عربستان و باتلاق یمن

نگاه روز

ویکی لیکس، عربستان و باتلاق یمن

برگرفته از ماهنامه خواندنی شماره 87، سال سیزدهم، تیر و امرداد 1394، سخن نخست

ویدا صارمی نوری
مدیر مسئول ماهنامه خواندنی


درست در زمانی که عربستان برای رهایی از باتلاق یمن در ژنو سرگرم مذاکره و یار گیری بود، ناگهان دیدارگاه (تارنما / سایت) افشاگر ویکی لیکس که مدتی طولانی ساکت بود، دست  به افشاگری در مورد این کشور زد و وعده داد 500 هزار سند سری در مورد کارهای عربستان را منتشر می کند (تا زمان نگارش این مطلب بیش از شصت هزار سند منتشر شده بود). برای درک روشن تر این ماجرا بایسته است نگاهی به وضعیت ویکی لیکس و گرداننده آن بیاندازیم:

ژولین آسانژ، مدیر ویکی لیکس از سوی پلیس سوئد به یک اتهام جنسی تحت تعقیب است و لذا در سفارت اکوادور در لندن پناه گرفته است، اما در همین حال:

«پرونده (فایل) های ویکی لیکس درون سرورهایی در یک پناهگاه اتمی در شهر استکهلم در سوئد نگهداری میشوند. برای ثابت نگه داشتن دما دراین پناهگاه از توربینهای زیردریایی‌ها استفاده میشود » (ویکی پدیا)
 
در درستی 95 در صد اسناد منتشر شده از سوی این سازمان افشا کننده  جای هیچ دو دلی نیست، اما:
1- چرا این پایگاه در زمانهای معین و در مورد کشورها و اشخاص معین افشاگری می کند و سپس برای مدتی طولانی ساکت می شود؟ برای مثال، اکنون که عربستان خود را در باتلاق یمن گرفتار کرده است، ناگهان ویکی لیکس تصمیم به انتشار بیش از نیم میلیون سند در باره این کشور گرفته است؟
2- امکانات مورد نیاز برای دستبرد زدن (هک کردن) رایانه‌ها و سیستم های فرا امنیتی کشورهای گوناگون  (ازآمریکا و انگلیس گرفته تا کشورهایی مانند عربستان) نیاز به امکانات بسیاری دارد که تهیه آن‌ها از عهده یک گروه بر نمی‌آید و نیاز به برخورداری از سرمایه بسیارهنگفت و امکانات فرا پیشرفته در زمینه رایانه که فقط در اختیار دولت های نیرومند است، دارد.

هدف این نیست که در اصالت و درستی اسناد ویکی لیکس در شما ایجاد تردید کنیم. اما بایسته است یک فرضیه حرفهای رسانه ای را در نظر بگیریم:
یک سازمان فوق سری می تواند برای باور پذیر کردن یک دروغ بزرگ، 999999 سند درست، مهم و طبقه بندی شده را از مسیری که کسی به ساز و کار افشا گری مشکوک نشود، منتشر کند، سپس با باوراندن همان یک سند هدفمند  به افکار عمومی جهانیان، به چنان دستاورد بزرگی برسد که هزینه و زحمت این کار سترک را صدها برابر جبران کند.
 بر این اساس، می توان این فرض را بسیار محتمل دانست که آغاز افشاگری های ویکی لیکس در مورد عربستان، در راستای  آماده سازی افکار عمومی برای اجرای بخش های بعدی برنامه در گیر کردن حکومت گران ریاض با تنش های جدید، و ای بسا فرو پاشاندن این کشور است.
در نظر داشته باشیم که در همین سندهای منتشر شده، اسنادی هست که برای دوستان و متحدان ریاض خوشایند نیست و برخی از آنها بیتردید  دوستی آنان با عربستان را به دشمنی آشکار یا پنهان تبدیل خواهد کرد.

نباید دو دل بود که بخشی  از این اسناد افشاگرانه، موجب انزوای عربستان در میان شماری از کشورهای عربی خواهد شد. حتی اگر چنین هم نشود، از این پس خیلی از رهبران کشورهای عربی دیگر دنباله رو و مدافع بی چون و چرای برنامه های حکام ریاض نخواهند بود.

ویکی لیکس انگیزه خود را از انتشار این اسناد، افشای واپس گراترین و بی رحم ترین دیکتاتوری منطقه ذکر کرده است و همین کافی است نشان دهد آمریکا بهانه خوبی برای کاستن از حمایت از عربستان (و یا حتی ایستا کردن این حمایت) به دست خواهد آورد.
اگر هم برخی از این گمانه‌زنی‌ها درست از کار در نیاید، دست کم این واقعیت را نمی‌توان نادیده گرفت که عربستان سعودی در شرایطی که بیش از هر زمان به آبرو، اعتبار و متحد نیاز دارد، با اسنادی که منتشر شده و خواهد شد، هر روز به انزوای بیشتری کشانده می شود.
در چنین روندی آیا ریاض خواهد توانست از باتلاقی که خود در یمن ایجاد کرده و در آن فرو رفته، سر به سلامت ببرد؟
عقل سلیم به این پرسش پاسخ نه می دهد.

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

در همین زمینه