نگاه روز
آمریکا؛ در پی جنگ سرد دیگر
- نگاه روز
- نمایش از شنبه, 24 دی 1390 08:40
- بازدید: 6876
برگرفته از ماهنامه خواندنی شماره 69، دی و بهمن 1390، رويه 13
دکتر یزدگرد
دولت ایالات متحدهی آمریکا، بدون هرگونه پردهپوشی، در پی ایجاد حالت جنگ سرد با فدراسیون روسیه است. البته این مسالهی تازهای نیست؛ اما بالاگرفتن جنبش «اشغال وال استریت» که بیش از پیش ناتوانی نظام آمریکا را برای حل مسایل اولیهی بیشینهی مردم ثروتمندترین کشور جهان نشان میدهد، این روند را شتاب بخشیده است.
پشتیبانی وزیر امور خارجهی امریکا از معترضان معدود به نتیجهی انتخابات تازهی روسیه در شهرهای مسکو و پترزبورگ، گام تازهی این کشور برای ایجاد جنگ سرد با فدراسیون روسیه است. همزمان در نشست وزیران امور خارجهی ناتو که وزیر امور خارجهی روسیه نیز در آن شرکت کرده بود، ناتو با امتناع از دادن تعهد به روسیه دربارهی استقرار پایگاههای موشکهای تهاجمی زیر نام «سپر موشک دفاعی»، روابط پرتنش غرب با روسیه را، وخیمتر کرد. دولت روسیه برابر این اقدام تهاجمی غرب علیه این کشور، به تهدید خود مبنی بر استقرار موشکهای پیشرفته در کالینگراد (دانتزیک پیشین در پروس خاوری) که همهی پایتختهای اروپا را در تیررس دارد، تحقق بخشید. از سوی دیگر، اتحادیهی اروپا در پی اجرای نمایشنامهی لیبی در سوریه است. ناتو از این تلاش تاکنون نافرجام، چند هدف را در راستای هم دنبال میکند:
1- از هم گسیختن محور تهران – دمشق – حزب الله – حماس
2- بیرون کشیدن اسرائیل از «انزوا» بر اثر فروپاشیدن این محور
3- از میان برداشتن تنها پایگاه دریایی روسیه در بندر طرطوس سوریه و بدینسان، بیرون راندن روسها از دریای مدیترانه
البته آنها در پی آن هستند که با دست یافتن به این هدفها، از شکلگیری خاورمیانهی نوین راستین که بر پایهی بیداری ملتها و طرد استعمار و استبداد قرار دارد، جلوگیری کرده و یا آن را به عقب بیاندازند.
چنین است که روسیه برای دفاع از منافع خود، اعلام کرده است که اجازه نخواهد داد که شورای امنیت زیر فشار و نفوذ آمریکا و دیگر متحدان غربی آن، نمایشنامهی لیبی را دربارهی سوریه، به مورد اجرا بگذارد.
از سوی دیگر، از آنجا که «ریش مبارزه با تروریسم درآمده است» از اینرو، آمریکا برای اجرای سیاستهای تجاوزکارانهی خود، نیاز به «دشمن» دارد. تحریک چین به وسیلهی حضور نظامی پررنگتر در خاور دور، انجام رزمایشهای مشترک با کشورهای این منطقه، افزودن بر فشار اقتصادی بر چین و...، در این راستا قرار دارند؛ اما چین به تنهایی به عنوان «دشمن» برای آمریکا کافی نیست. چنین است که آمریکا با همهی توان در پی ساخت کشور دشمن از روسیه است. البته باید دانست که ایجاد جنگهای منطقهای برای سیاست خارجی متجاوز آمریکا در شرایط «جنگ سرد»، بسیار آسانتر و قابلتوجیهتر است.
در این میان، روسها هم بیکار ننشستهاند. آنها افزون بر حمایت سیاسی در سطح شورای امنیت، موشکهای پیشرفته به سوریه دادهاند. با در دست داشتن این موشکها، سوریه میتواند از کرانههای خود برابر آفندهای احتمالی، دفاع کند.
از سوی دیگر، دولت فدراسیون روسیه برای نشان دادن عزم خود برای پدآفند از سوریه برابر آفند برونی، دست به یک رزمایش بزرگ دریایی در کنار مرزهای سوریه با بهرهگیری از پایگاه دریایی خود در این کشور زده است.
در شرایط کنونی، در صورت بالاگرفتن خیزش اشغال والاستریت، آمریکا خواهد توانست با برداشتن چند گام تنشآفرین دیگر، وارد دوران جنگ سرد تازه شود. البته نقش اسرائیل در ایجاد انفجار در جنوب لبنان، یورش هوایی بر نوار غزه و کشتن زنان و کودکان که میتواند باعث واکنش موشکی حماس شود، باید در راستای سیاست ایالات متحدهی آمریکا در راستای ایجاد «جنگ سرد» ارزیابی شود.