ایران‌بوم

آمریکای لاتین و جزایر کارائیب شامل 5/27 درصد با مساحت 950 میلیون هکتار افریقا شامل 1/15درصد با مساحت 520 میلیون هکتار آسیا و اقیانوسیه شامل 2/14 درصد با مساحت 491 میلیون هکتار کشورهای پیشرفته شامل 2/2 درصد با مساحت 74 میلیون هکتار (غیر از اروپا و امریکای شمالی) شوروی سابق شامل 6/23 درصد با مساحت 816 میلیون هکتار اروپا شامل 2/4 درصد با مساحت 146 میلیون هکتار امریکای شمالی شامل 2/13 درصد با مساحت 457 میلیون هکتار اولین تحول جنگلهای جهان در اعصار زمین‌شناسی دونین در 365 میلیون سال قبل صورت گرفته است.

که در آ‌ن زمان حشرات و دوزیستان در این جنگل‌ها زندگی می‌کردند و قسمت عمده جنگل‌ها را سرخس‌ها و خزه‌ها پوشیده بودند و بعداً جنگل‌های باتلاقی در 345 میلیون سال قبل به‌وجود آمدند که همان آغاز دوران کربنی‌فر بوده است. در این زمان حشرات غول پیکر وجود داشته که قادر به پرواز بودند و بال این حشرات 30 سانتی‌متر طول داشته است. در جنگل‌های باتلاقی آن‌زمان سرخس‌هائی یافت می‌شده که بلندی آن هشت‌متر بوده است. سپس این سرخس‌ها در داخل جنگل‌های باتلاقی فرور فتند و بعد از پوسیده شدن همین سرخس‌ها بودند که در دوران کربنی‌فر داخل زمین نهفته شده و میلیون‌ها سال بعد ذغال سنگ را تشکیل دادند.

در دوران پرمین جنگل‌های یاتلاقی محو شدند زیرا هوا رو به سردی گذاشت و سرخس‌ها در هوای سرد قادر به زندگی و رشد نبودند و در دوران پرمین جنگل‌های سوزنی برگ به‌وجود آمدند. این سوزنی برگان جزو گیاهان آوندی هستند و بذر تولید می‌کنند.

در این جنگل‌ها حشرات، دوزیستان و خزندگان زندگی می‌کردند و در همین زمان بود که دایناسورها به آمدند و در حدود 130 میلیون سال قبل گیاهان گلدار ظاهر شدند. این‌زمان مربوط به دوران کر تا سه می‌باشد. در این‌زمان هم ضایعات این گیاهان به‌صورت ذغال سنگ درآمدند.

حشرات در این دوران عامل گرده‌افشانی بودند سپس درختان پهن برگ بلوط، افرا، اکالیپتوس و غیره ظاهر شدند سپس هوا رو به سردی گذاشت و دایناسورها به‌طور کلی نابود شدند. و در دوره پلی‌استوسن کره زمین را یخ پوشانیده بود و بعد از ذوب شدن یخ‌ها شمال جهان مملو از سوزنی‌برگ شد.

در آینده هم که احتمالاً هوا تغییر خواهد کرد ترکیب و گسترش جنگل‌‌ها تغییر می‌کند در گذشته‌های دور 44 درصد سطح کره زمین را جنگل پوشانیده بود ولی امروزه فقط 30 درصد سطح کره زمین را جنگل مفروش می‌کند به‌خصوص از ده هزار سال قبل که بشر با کشاورزی آشنا شده به قطع جنگل‌ها اقدام کرده است.

جنگل‌های امروزی جهان را به‌صورت‌های مختلف می‌توان طبقه‌بندی کرد، مثلاً آنها را به پهن‌برگان و سوزنی برگان طبقه‌بندی می‌کنند. گاهی جنگل‌ها را تنک یا انبوه می‌گویند. جنگل‌های انبوه جهان دو هزار و هشتصد میلیون هکتار است. که پنجاه و هفت درصد آن در مناطق معتدله قرار گرفته است و 43 درصد آن تقریباً در مناطق گرمسیری می‌باشد.

جنگل‌های تنک جهان 1200 میلیون هکتار برآورد شده است. امروزه در جهان بین 135 تا 145 میلیون هکتار جنگلکاری شده که 5 درصد به سطح کل جنگلهای جهان است. طبقه‌بندی دیگری برای جنگل‌های جهان ترسیم شده که به شرح زیر است:

1. جنگل‌های تندرا
2.جنگل‌های سوزنی‌برگ بورآل
3. جنگل‌های سوزنی برگ معتدله
4. جنگل‌های معتدله خزان کننده
5. جنگل‌های بیشه‌زار
6.جنگل‌های بیابانی
7.جنگل‌های ساوان
8.جنگل‌های بارانی گرمسیری
9.جنگل‌های همیشه سبز مدیترانه‌ای
10.جنگل‌های کوهستانی
11.جنگل‌های گرمسیری خزان‌کننده

جنگل‌های گرمسیری جهان در حال نابودی است زیرا به‌صورت بی‌رویه از آنها بهره‌برداری می‌شود. به‌خصوص جنگل‌های آمازون در امریکای لاتین در حال نابودی است. این جنگل‌ها را به زمین کشاورزی تبدیل می‌کنند. 57 درصد جنگل‌های گرمسیری جهان در امریکای لاتین گسترش دارد. 25 درصد آن در جنوب شرق آسیا و 18 درصد آن در افریقا می‌باشد. 50 درصد جنگل‌های گرمسیری امریکای لاتین در کشور برزیل است. کشور کنگو 9 درصد جنگل‌های گرمسیری جهان را دارا می‌باشد. در اندونزی نیز جنگل‌های گرمسیری یافت می‌شود و بقیه در سایر نقاط جهان پراکنده هستند.
تبصره: طبق برآورد شادروان استاد کریم ساعی بانی جنگل‌های نوین ایران در سال 1318 کشور ما 18 میلیون هکتار جنگل داشته است و طبق براورد شادروان پروفسور تره‌گوبو مستشار سازمان خوار و بار و کشاورزی جهانی ایران در سال 1342 در حدود 12 میلیون هکتار جنگل داشته است و طبق برآورد سازمان خوار و بار و کشاورزی جهان امروزه ایران 8 میلیون هکتار جنگل دارد.
جا دارد که یک برنامه عظیم جنگلکاری توسط سازمان جنگل‌ها و مراتع در سرتاسر شیب جنوبی سلسله جبال البرز و همچنین در کوه‌های زاگرس از سردشت آذربایجان تا قله دنا در فارس به نام شادروان استاد کریم ساعی بانی جنگل‌های نوین ایران احداث نمود.

در ایران باید سالانه 100 هزار هکتار جنگلکاری نمود تا به توان خطاهای گذشته را شاید جبران کرد و اگر بخواهیم که ارزیابی طلائی شادروان استاد کریم ساعی بانی جنگلبانی نوین ایران برسیم با این رقم بعد از صد سال فرزندان ما به‌جای نفرین ما را خواهند بخشید.