ایران‌بوم

موسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران برای انجام همکاری مشترک باستان‌شناسی به منظور نجات محوطه‌های باستانی موجود در منطقه تنگه بلاغی؛ اعلام آمادگی کرد.
تنگه 18 کیلومتری بلاغی در فاصله 4 کیلومتری از محوطه ثبت جهانی پاسارگاد جای گرفته و بخشی از محوطه باستانی پاسارگاد؛ نخستین پایتخت هخامنشی محسوب می‌شود. این تنگه که به اعتقاد برخی کارشناسان محل عبور راه شاهی، مهم‌ترین راه باستانی کشور در دوران هخامنشی بوده و پاسارگاد را به تخت جمشید و شوش متصل می‌کرده، آثاری از دوران غارنشینی و سکونت‌گاه‌هایی از دوران پیش از میلاد تا دوران اسلامی را در خود جای داده است. «حسن فاضلی»، رییس موسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران بعد از بازدید از آثار موجود در تنگه، گفت: «تنگه بلاغی به علت عبور راه شاهی و وجود آثار مهمی از جمله کوره‌های ذوب فلز و آثار غارنشینی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.» وی با اشاره به این که موسسه باستان‌شناسی دانشگاه تهران؛ در بخش پیش از تاریخ و محوطه باستانی رحمت‌آباد در این منطقه کاوش‌هایی را انجام خواهد داد، گفت: «به نظر می‌رسد که آثار تاریخی و باستانی موجود در تنگه بلاغی با توجه به عملکرد برنامه‌ریزی شده سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و درخواست کمک از کارشناسان داخلی و خارجی قبل از شروع زمان آب‌گیری سد؛ نجات پیدا کند و کل منطقه به طور دقیق و جامع شناسایی شود.» طی چند ماه گذشته گروه‌هایی از کارشناسان در منطقه پشت سد سیوند بررسی‌های مختلفی را آغاز کرده‌اند که تاکنون به شناسایی 129 اثر منجر شده است. این آثار شامل تپه‌های پیش از میلاد، کوره‌های ذوب فلز دوره هخامنشی، کوره‌های سنگی مربوط به دوران فرمانروایان فارس (فرته‌داران) و غارها است. ساخت سد سیوند از سال 1371 در تنگه بلاغی روی رودخانه پلوار آغاز شده است. فاصله دهانه سد تا آثار و سازه‌های اصلی محوطه پاسارگاد نزدیک به 17 کیلومتر و فاصله خط پایان آب‌گیری دریاچه تا سازه‌های اصلی و آرامگاه کوروش حدود 9 کیلومتر است. طی چند سال گذشته در کشورهای باستانی جهان برخی از سدها در کنار رودخانه‌ها و محوطه‌های باستانی به منظور توسعه اقتصادی و تامین آب ساخته شده‌اند. اما این سدها موجب به خطر افتادن بسیاری از محوطه‌های باستانی جهان شده است. کارشناسان جهان نیز با توجه به اهمیت طرح‌های عمرانی و اقتصادی کشور نجات‌بخشی محوطه‌های تاریخی را آغاز کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به سد «اسوان» در مصر اشاره کرد. کشور مصر برای ادامه روند توسعه اقتصادی و عمرانی کشور خود و حفظ میراث فرهنگی کمیته جهانی را به رهبری یونسکو تشکیل داد و با کمک کارشناسان جهانی طی یک عملیات بسیار گسترده معابد نوبی را از خطر غرق شدن نجات داد. پاسارگاد پنجمین محوطه جهانی ایران است که طی آخرین جلسه یونسکو که در تیر ماه سال 1383 در چین برگزار شد به علت دارا بودن شاخصه‌های فراوان با صددرصد آرا در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید. هر اثر که در فهرست جهانی یونسکو جای می‌گیرد طبق کنوانسیون میراث طبیعی و تاریخی باید از سوی کشور نگهدارنده اثر، مورد توجه قرار گیرد و انجام هر گونه اقدامی در به خطر افتادن آن ممنوع است.