کتاب
بررسی کتاب - جغرافیای کهن و سرزمینهای گمشده / تاریخ ایران کهن / برگزیدۀ آثار حسین محجوبی
- كتاب
- نمایش از شنبه, 30 دی 1391 19:19
- بازدید: 5293
برگرفته از ماهنامه خواندنی شماره 74، دی و بهمن 1391، رویه 44-45
در این روزها، چهار اثر بسیار ارزنده به بازار نشر عرضه شده است، باتوجه به گرانی سرسامآور کاغذ، فیلم و زینک و چاپ، تنها و تنها عشق به این سرزمین و این فرهنگ و تاریخ دیرین و پرافتخار ایران است که عاشقان این میهن را به خلق اینگونه آثار وامیدارد. وگرنه آنها نیز با این هزینهها که به اصطلاح از «نان شب» میزنند میتوانستند «یخچال گویا» و دیگر وسیلهها و آرایههای لوکس بخرند و بر همگنان «فخر دروغین» بفروشند.
جغرافیای کهن و سرزمینهای گمشده
کتاب اول در این مجموعه عبارت است از «جغرافیای کهن و سرزمینهای گمشده» پژوهش فرشاد فرشیدراد (انتشارات سمرقند ـ تهران 1391) با مقدمهای از دکتر هوشنگ طالع. کتاب بیش از پانصد رویه را دربرمیگیرد و در آن سخن از «ایرانویچ» نخست است که سالهای پیش از ایران ویچ شناخته شده وسیلۀ وندیداد (فرگردهای یکم و دوم) میباشد که دیرینگی آن به 10762 سال پیش از میلاد مسیح (11383 پیش از هجرت پیامبر از مکه به مدینه / 8994 سال پیش از میلاد زرتشت) میرسد. فرشاد فرشید راد در این کتاب با بررسی بننبشتهای بسیار و بهرهگیری از کتابهای فراوان، نظریۀ انقلابی خود را دربارۀ جغرافیای کهن و سرزمینهای گمشده، ارائه نموده است. کاری ژرف و استادانه که بدون دودلی بر ژرفای تاریخی ایران و در نتیجه کل جهان میتواند بیافزاید. فرشاد فرشید راد، درِ بسته بر روی پژوهشهای تاریخی ایران و در نتیجه جهان را گشوده است و بر خود ایشان و دیگر پژوهندگان است که با زمانگذاری دقیق بر رخدادهای آورده شده در کتاب، آن را در قالب تاریخنگاری رایج درآورند.
باید گفت که جغرافیای کهن و سرزمینهای گمشده، از بزرگترین پژوهشها و بررسیهایی است که در سالهای اخیر انجام شده است. امید است که قدرِ آن به درستی شناخته شود و بتوان با زمانگذاری دقیق بر دیرینگی بیشتر تاریخ میهنمان و در این راستا جهان، افزود.
تاریخ ایران کهن
10763 تا 1438 پیش از میلاد مسیح/ 11383 تا 2059 پیش از هجرت پیامبر از مکه به مدینه / 8994 پیش از میلاد زرتشت تا 230 میلاد زرتشت
این کتاب که از سوی انتشارات سمرقند در آذرماه 1391 روانۀ بازار نشر گردیده است، بیش از 700 رویه را دربر میگیرد. تاریخ ایران کهن، حاصل پژوهش چندین سالۀ دکتر هوشنگ طالع است.
نویسنده در آغاز کتاب اشاره میکند که تاریخ پرفراز و نشیب و بسیار دراز ایران را میتوان، سه بخش کرد که عبارتند از: ایران کهن، ایران باستان و ایران نو
ایران کهن که دربارۀ آن پژوهشهای تاریخی، تمدنی و فرهنگی اندکی به عمل آمده ست، درازترین بخش تاریخ تمدن و فرهنگ این سرزمین را دربر میگیرد.
در این کتاب با زمانگذاری به بزرگترین بخش از تاریخ این سرزمین که به دلیل ندانستن زمان وقایع، آن را اسطوره مینامیدند، به تاریخ بدل شده است.
در این کتاب، بننبشتها (اسناد و مآخذ) کهن ایران، با دقت و وسواس مورد بررسی قرار گرفته است و زمانگذاری بر روی تاریخ ایران کهن برپایۀ محاسبات استاد دکتر ذبیح بهروز میباشد. در این کتاب همچنین آب و هوای دوران کهن ایران نیز در نظر گرفته شده است.
سرفصلهای این کتاب عبارتند از:
دفتر یکم – بننبشتها (اسناد و مآخذ) ایران کهن
دفتر دوم – هنگامشناسی و آب و هوای ایران کهن
دفتر سوم – گردآوری بن نبشتهای ایران کهن پس از ساسانیان
دفتر چهارم – شاهنامه و شاهنامهسرایی
دفتر پنجم – فراگشت تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران کهن
دفتر ششم – دورۀ نخست نبرد تورانیان با ایرانیان
دفتر هفتم – هزارۀ دهم (زرتشت)ـ دوره دوم نبرد تورانیان با ایرانیان
دفتر هشتم – ایجاد گسل در تاریخ ایران
کتاب همچنین دارای چنین پیوست و چندین نقشۀ رنگی دربارۀ ایران کهن میباشد.
پندهای شاهنامه
پژوهش محمد رسولی ـ انتشارات سمرقند ـ تهران 1391
این کتاب که در زمان کوتاهی به چاپ سوم رسید، چکیدهای است از حکمت شاهنامۀ بزرگ. پژوهشگر با وسواسِ ویژه به بررسی حکمت شاهنامه یا حکمت ایران کهن پرداخته و کوشیده است تا آن را در چند باب کوتاه کرده و در اختیار خوانندگان قرار دهد. محمد رسولی حکمت یا پندهای شاهنامه را در هشت بخش به شرح زیر ردهبندی کرده و به خوانندگان ارائه داده است:
پندها و اندرزهای خداشناسی / دنیا / ستایش عقل و خرد
پندها و اندرزهای تربیتی و اخلاقی / پند و اندرز در باب زنان
دادگری / پند و اندرز دربارهی فرزندان / راستی
کتاب دارای 157 رویه است و به بهای 3500 تومان به بازار نشر ارائه شده است.
برگزیدۀ آثار حسین محجوبی از مجموعه شخصی
استاد حسین محجوبی هنرمند نامآشنای میهنمان، مجموعۀ آثاری را که در اختیار داشتند در کتاب نفیسی (قطع رحلی ـ 451 رویه ـ انتشارات زرین و سیمین ـ تهران 1391) از خود به یادگار گذاردند. البته قابل ذکر است که صدها اثر دیگر استاد محجوبی در چهار گوشۀ جهان وجود دارد که متاسفانه به دلیل عدم دسترسی به آنها، در این کتاب نیامده است. از ویژگیهای نقاشی استاد حسین محجوبی پرداختن به «اسب و درخت» به گونۀ نماد جانداران و طبیعت است.
از اینرو، مجموعه با اسبها و درختها آغاز میشود که میتوان گفت «مُهر استاد حسین محجوبی» است و کارهای او را در میان کارهای پیشینیان و همگنان، متمایز میکند.
بخش دوم این مجموعۀ ماندگار و دیدنی، وحدت وجود را در حرکتهای گوناگون اسبها و ترکیبهای مختلف نشان میدهد.
بخش سوم، دربرگیرندۀ کارهای استاد حسین محجوبی در قالب کمپوزه و آبستره (Composition and Abstracts) است.
بخش چهارم این مجموعه مربوط به خاطرات سفر استاد به کشورهای جهان میباشد.
بخش پنجم برگزیدۀ آثار استاد حسین محجوبی، اختصاص به چهره (پرتره)ها دارد.
بخش ششم، مروری است بر سبکهای مطرح در جهان
بخش هفتم این مجموعه دربرگیرندۀ کارهای آبرنگ و طرحهاست.
بخش پایانی ویژۀ فلسفۀ محجوبی است. استاد نگران نابودی طبیعت به دست انسان است که ناآگاه دچار چنبرۀ ماشینیسم گردیده. این مساله در دو تابلوی بزرگ به نمایش درآمده است که در آن «دنیای محجوبی» (دنیای پاکی و زیبایی) بدون آلودگیهای موجود صنعتی، در برابر تابلوی انسان گرفتار ماشینیسم و پیآمدهای آن مانند انبوهی جمعیت، آلودگیهای گوناگون و در حقیقت «کمر بستن به قتل طبیعت»، قرار دارد.