یادمان

از تخریب بافت تاریخی قزوین تا گم شدن مقبره فاتح تهران!

در هفته‌ای که گذشت تخریب بافت تاریخی قزوین درحالی آغاز شد که خانواده اتحادیه اعلام کرد، 18 سال که منتظر فروش خانه هستند و نوه فاتح تهران هم از مفقود شدن مقبره جد خود خبر داد. این درحالی است تخریب بنای 800 ساله در بویین زهرا و تخریب خانه مازوچی از مهمترین اتفاقات این هفته محسوب می‌شد.

Oakley MOD5 MIPS SNOW HELMET – ADULT - SneakersbeShops | 208 - Nike Sportswear Tech Fleece Ανδρική Φόρμα CU4 Μπεζ / Λευκό 495 - nike air max commander shoes sale

خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـ گروه میراث‌فرهنگی ـ «همه جای امامزاده صالح را گشتم، قبر به قبر، فرزندم می‌خواست مقبره جدم را ببیند اما مقبره نبود، قبر نبود، همه چیز به هم ریخته بود.» این را یکی از نوادگان «محمدولی تنکابنی» از فاتحان تهران می‌گوید. مقبره‌ای که بارها و بارها در کتاب‌های تاریخی از آن یاد شده، دیگر نشانی ندارد. انگار حافظه تاریخی تهران قبر سپهسالار را برای همیشه از خاطرش زدوده است. متولیان امامزاده پاسخ درستی درباره این قبر گم شده نمی‌دهند؛ سوال همچنان به قوت خود باقی می‌ماند: مقبره فاتح تهران کجاست؟
 
 «فرشته نمازی»، یکی از نوادگان دختری سپهسالار هنوز در این ناباوری است: «یک روز داشتم با پسرم درباره محمدولی خان، جد مادریم صحبت می‌کردم، برای اینکه مقبره را به او نشان دهم، با هم به امامزاده صالح رفتیم، اما گشتن بی‌فایده بود، مقبره را پیدا نکردیم. باورتان می‌شود؟»
 
 احمد محیط طباطبایی، تهران‌شناس تنها کسی است که دلگرمی کوچکی می‌دهد: «قبر تخریب کامل نشده، در گوشه‌ای خارج از محوطه امامزاده صالح افتاده است.»
 
محیط طباطبایی برای اولین بار خبر از قبر گمنام دیگری در این امامزاده می‌دهد:« نه تنها قبر فاتح تهران چنین شرایطی دارد، در کنار او نیز میرزا حسن مشیرالدوله پیرنیا را هم خاک کرده‌اند. قبر او هم در گمنامی است.»
 
محیط طباطبایی که سال‌ها روی شخصیت مشیرالدوله مطالعه کرده است، می‌گوید که او یکی از رجل مهم سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ایران بعد از مشروطیت به شمار می‌رود. تاسیس اولین مدرسه حقوق در ایران، تالیف اولین کتاب درسی حقوق به فارسی، تاسیس اولین مدرسه نظام ایرانی و تالیف اولین کتاب درسی نظام به فارسی از مهمترین اقدامات مشیرالدوله محسوب می‌شود. او همچنین نماینده دوره‌های دوم و سوم و چهارم و پنجم و ششم مجلس شورای ملی است.»
 
 
تخریب بافت تاریخی و منسجم قزوین آغاز شد
 
تخریب تنها بافت تاریخی و منسجم باقیمانده در شهرستان قزوین توسط یکی از شرکت‌های وابسته به شهرداری آغاز شد. معاون میراث‌فرهنگی استان قزوین با اعلام این خبر به CHN گفت: «صبح امروز یکی از شرکت‌های وابسته به شهرداری با شروع عملیات احداث بلوار شهید انصاری شرقی درحالی اقدام به تخریب یک مغازه در بافت تاریخی کرد که میراث‌فرهنگی از فعالیت تخریب‌گرایانه این شرکت جلوگیری کرد. با این حال هنوز نگرانی‌ها از تخریب و ادامه پروژه وجود دارد».
 
«آرش ضیاءآبادی» معاون میراث‌فرهنگی شهرستان قزوین با اعلام این خبر به CHN گفت: «صبح امروز یکی از شرکت‌های وابسته‌ به‌ شهرداری درحالی به‌صورت تلفنی به میراث‌فرهنگی اعلام کرد که قصد ادامه پروژه انصاری شرقی را دارد که میراث‌فرهنگی در زمان تخریب یک مغازه در حریم مدرسه و مسجد حیدریه وارد عمل شد و از این اقدام مخرب جلوگیری کرد».
 
معاون میراث‌فرهنگی استان قزوین اما با اشاره بر اینکه درحال‌حاضر اداره میراث‌فرهنگی قزوین اعتراض و شکایت از این ارگان را در دستور کار قرار داده است ادامه داد: «با شروع عملیات بلوار شهید انصاری شرقی میراث‌فرهنگی اعتراض و شکایت خود را از این ارگان در دستور کار قرار داد و هم‌اکنون منتظر پاسخ شورای عالی شهرسازی و سازمان مرکزی میراث‌فرهنگی هستیم.»
 
 تخریب بنای هشتصد ساله در بویین‌زهرا
 
بنای زیارتی متعلق به قرن هفتم ه.ق درحالی با هدف گسترش امامزاده توسط اداره اوقاف تخریب شد که این بنا یکی از آثار ارزشمند روستای طرزک محسوب می‌شد و اداره میراث‌فرهنگی استان قزوین در حال تهیه پرونده ثبتی این اثر تاریخی بود.
 
طزرک نام روستایی از توابع بویین‌زهرای قزوین است که از چندین اثر تاریخی متعلق به قرن هفتم ه.ق و پیش از آن برخوردار است. اما چندی پیش یکی از بناهای زیارتی این روستا با هدف گسترش و ساخت سازه‌ای جدید برای یک امامزاده تخریب شد.
 
 طبق گفته فعالان میراث‌فرهنگی قزوین این بنای زیارتی که تخریب شد ثبت میراث‌فرهنگی نبوده و کارشناسان میراث‌فرهنگی درحال تهیه نقشه برای ثبت این اثر تاریخی بودند.
 
دانشگاه «ترکان‌ خاتون» کرمان زباله‌دانی شد!
 
 روزی نیست که پتک‌های بی‌توجهی بر سر دانشگاه‌، ترکان خاتون فرو نیاید. کالبد این بنای ارزشمند تاریخی که به‌دلیل نبود رسیدگی‌های لازم تبدیل به دپوی زباله شده پیشتر به‌دلیل مرمت‌‌های ضرب‌العجلی برای حفاظت اضطراری بنا صورت گرفته بود، مقدمات نابودی اولین کاشیکاری‌های معرق ایران را فراهم آورد.
 
 این درحالی است که پیشتر نیز زلزله‌ خسارت شدیدی را به گنبد سبز کرمان وارد کرده بود. با این حال کارشناسان و فعالان میراث‌فرهنگی این استان معتقدند که مسئولان میراث‌فرهنگی کرمان هیچ اقدامی جهت مرمت اساسی گنبد سبز که در فهرست آثار ملی با شماره 124 ثبت شده در نظر ندارند.
 
با این حال، کارشناسان و فعالان میراث‌فرهنگی که از قبه سبز به‌عنوان یکی از چند بنای شاخص کرمان و موزه‌ای از هنر کاشی‌کاری ایران یاد می‌کنند معتقدند که این بنا در محله بازار شاه کرمان به‌قدری وضعیت نابسامانی را پشت‌سر می‌گذارد که تخریب پایه‌های اصلی و عدم بازسازی روند تخریب و نابودی سردر تاریخی مجموعه قپه سبز را تسریع کرده است.
 

 مور و موش و ملخ امان صاحب خانه مازوچی را برید
 
 سقف طبقه دوم خانه تاریخی «مازوچی» همدان به دلیل نفوذ آب باران ریزش کرده و لمبه کوبی‌های آن نابود شده است، مور و موش و ملخ امان ساکنان این خانه تاریخی را بریده است. صاحب این خانه می‌گوید: آخرین باری که در دوره مدیر قبلی به اداره کل میراث فرهنگی همدان مراجعه کردیم گفتند "سه سال است برای ما بودجه نیامده". مگر می شود؟
 
قدمت خانه مازوچی‌های همدان به اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی برمی گردد، مازوچی ها از تجار صاحب نام همدان به شمار می‌رفتند که به نوع‌دوستی شهره بودند.این خانه در بلوار علویان - خیابان فرعی باباطاهر- محله قلعه سبزی کوچه مازوچی واقع شده است.
 
جعفر احمدی یکی از مالکان این خانه می‌گوید: آخرین باری که در دوره آقای ایزدی به اداره کل میراث فرهنگی همدان مراجعه کردیم گفتند سه سال است برای ما بودجه نیامده. مگر می شود یک اداره عریض و طویل که وظیفه‌اش حفظ و احیا آثار تاریخی است سه سال بودجه نگرفته باشد؟ بارها نامه نوشته‌ و درخواست کرده‌ایم اما هربار پاسخ دادند که سال بعد اگر بودجه آمد شما در اولویت هستید اما متاسفانه آن وعده‌ها همه دروغ بود. در همین دوره یک بار رفتم برای پیگیری نامه ام، یکی از کارمندها گفت آقا بودجه برای خانه شما آمده با هم رفتیم پیش مدیر، مدیر با کارمند درگیر شد و گفت چه بودجه‌ای؟ بودجه نیامده، وقتی کارمند تاکید کرد،مدیر گفت بودجه برای مرمت مساجد بود هزینه شد وفعلا بودجه نداریم.
 
مالک خانه ادامه می‌دهد:من به آثار تاریخی علاقه داشتم و به همین دلیل این خانه را خریداری و داوطلبانه برای ثبت آن تلاش کردم اما با عملکرد مدیران میراث فرهنگی همدان در چندسال اخیر پشیمان و سرخورده شدم حالا نه توان مرمت خانه را دارم نه می توانم آن‌ را بفروشم. سوال من از مدیران میراث فرهنگی این است که اگر این خانه میراث ملی است چرا اجازه می دهید نابود شود؟ چرا برای نسل‌های آینده حفظ نمی کنند ؟ و اگر نیست قید آثارتاریخی را بزنند، قید میراث و گذشته را بزنند.

• < قبلی
• بعدی >