زیست بوم

چند دلیل برای تبرئه خشکسالی

برگرفته از تهران امروز

«محمد درویش» فعال محیط زیست و عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور می‌گوید: «دست کم 17 دلیل وجود دارد که تغییرات اقلیمی سهم زیادی در خشکسالی دریاچه ندارد».

استحصال آب!

به گفته درویش میانگین آبی که می‌شود از حوزه های آبی دریاچه ارومیه استحصال کرد حدود 7 میلیارد متر مکعب است. اما از سال‌های1360 تا کنون 360 هزار هکتار بر وسعت اراضی کشاورزی اضافه شده است. یعنی وسعت اراضی کشاورزی از 320 هزار هکتار در سال 1360،به 680 هزار هکتار رسیده است و نیاز آبی بخش کشاورزی در طول 30 سال اخیر 6/ 3 دهم میلیارد متر مکعب افزایش یافته است. این در حالی است که منبع جدیدی از آب در حوضه آبخیز دریاچه اضافه نشده است.

قدمت 600 هزار ساله

برمبنای مطالعات زمین‌شناسی، دریاچه حدود 400 تا 600 هزار سال قدمت دارد. یعنی این دریاچه توانسته است موجودیت خود را با وجود تلاطم گسترده اقلیمی در طول این همه سال حفظ کند. بنابراین اگر عامل تخریب گر، از حوضه دریاچه ارومیه حذف شود، این دریاچه دوباره می‌تواند به حیات سابق خود برگردد.

سهم هر استان برای دریاچه ارومیه

سازمان حفاظت محیط زیست، بر اساس مطالعات جامع و کاربردی حقابه محیط زیستی دریاچه ارومیه را تعیین کرده است. بر اساس طرح این سازمان، برای اینکه دریاچه ارومیه در حد تراز اکولوژیک خود به حیات ادامه دهد، نیاز دارد که حداقل 1/ 3میلیارد متر مکعب آب داشته باشد و این 1/ 3 میلیارد متر مکعب را باید سه استانی که متاثر از حوضه آبخیز دریاچه ارومیه هستند تامین کنند. آذربایجان غربی می‌تواند 6/ 2035میلیون مترمکعب آب از دریاچه ارومیه بهره‌برداری کند. همچنین این استان باید

5/ 1870میلیون متر مکعب حقابه محیط زیستی برای دریاچه ارومیه پرداخت کند.استان آذربایجان‌شرقی می‌تواند1079/3 میلیون مترمکعب آب از دریاچه ارومیه بهره‌برداری کند. همچنین این استان باید 5/ 270 میلیون متر مکعب حقابه محیط زیستی برای دریاچه ارومیه پرداخت کند، ضمن اینکه استان کردستان هم می‌تواند 1/ 585 میلیون مترمکعب آب از این دریاچه بهره‌برداری کند. ضمن اینکه این استان باید 1/ 959 میلیون متر مکعب برای دریاچه ارومیه پرداخت کند.

باراندوز آبی ندارد

درویش به بزرگ‌ترین عامل خشک شدن دریاچه ارومیه یعنی سد‌سازی هم اشاره کند تا نتوان امیدواری زیادی به زنده شده دریاچه با حفر دالان‌ها در زیر پل میانگذر شهید کلانتری داشت. او آب پاکی را روی دست همگان می‌ریزد چون حفر چاه‌های غیر مجاز از سوی کشاورزان و سد‌سازی چنان شیره زمین را مکیده اند که خونی در رگ زمین برای زنده کردن دریاچه ارومیه نمانده است. او برای اثبات حرف‌های خود به وضعیت رودخانه «باراندوز» یکی از 13 رودخانه که به طور دائم به دریاچه ارومیه می‌ریخت اشاره می‌کند ومی گوید:«باراندوز تنها رودخانه دائمی است که روی آن سدساخته نشده است اما هیچ آورده ای هم برای دریاچه ندارد. چون آب این رودخانه در مسیری که باید طی کند تا به دریاچه برسد توسط سفره‌های زیرزمینی بلعیده می شوند.»

• < قبلی
• بعدی >